میثم محمدحسنی، تهیه‌کننده تلویزیون در گفت‌وگو با «فرهیختگان» مطرح کرد
به گزارش «فرهیختگان»، در سال‌های نه‌چندان دور، برنامه‌ها و جنگ‌های شبانه جزء جدانشدنی تلویزیون بود. مخاطبان خاص خود را داشت و اتفاقا استقبال زیادی هم از آن می‌شد اما چند سالی است که دیگر این برنامه‌های شبانه که حالت تاک‌شو داشت، ساخته نمی‌شود. درحالی‌که با وجود مخاطبان زیاد این برنامه‌ها، تلویزیون می‌توانست با ساخت‌شان به مخاطبی که علاقه‌مند به این مدل برنامه‌ها بود، احترام بگذارد.
برنامه «دو قدم مانده به صبح» با اجرای محمد صالح‌علا، از آن مدل برنامه‌هایی بود که مخاطبان زیادی داشت. برنامه‌ای که گرفتار خط قرمزها نشد اما حرفش را به مخاطب رساند. اجرای محمد صالح‌علا هم که یکی از نقاط‌قوت بود. ممکن بود مخاطب حرفهای او را که در کلمات سخت ادا می‌شد، متوجه نشود اما اجرای گرم او و سوال‌هایی که از میهمانان پرسیده می‌شد، باعث شد این برنامه یکی از برنامه‌های موفق شبکه چهار باشد.
یکی دیگر از برنامه‌هایی که در همین سبک و سیاق ساخته شد، برنامه «رادیو هفت» بود. برنامه‌ای که از شبکه آموزش پخش می‌شد، با وجود اینکه در یک شبکه پرطرفدار تلویزیونی نبود اما مخاطبان زیادی داشت.
رشید کاکاوند که سال‌هاست با منصور ضابطیان برای برنامه رادیو هفت همکاری می‌کرد، درباره این برنامه می‌گوید: «جای برنامه‌هایی همچون «رادیو هفت» و «رادیو شب» در تلویزیون خالی است. در این برنامه‌ها، فرهنگ و ادبیات کشورمان در قالب‌هایی جذاب و پذیرفتنی به مخاطبان ارائه می‌شد. هنوز هم بسیاری از دوستان وقتی با من مواجه می‌شوند این پرسش را مطرح می‌کنند که فرجام برنامه «رادیو هفت» و پس از آن «رادیو شب» چه شد و چرا ادامه پیدا نکرد. درحالی‌که تلویزیون در این روزگار واقعا به چنین برنامه‌هایی نیاز دارد.» رادیو هفت ازجمله برنامه‌هایی بود که به یکباره پخشش متوقف شد، با وجود اینکه مخاطبان زیادی داشت و هیچ‌وقت درمورد آن صحبت نشد که چرا به یکباره تصمیم گرفته شد این برنامه پخش نشود.
چند وقتی است در شبکه چهار یک برنامه شبانه دیگر به روی آنتن رفته است، برنامه‌ای به اسم «اهالی شب» به تهیه‌کنندگی میثم محمدحسنی که در چند برنامه‌ای که از آن پخش شده، باعث امیدواری شده و مخاطب را جذب کرده است. برای اینکه بیشتر از این برنامه بدانیم، سراغ میثم محمدحسنی، تهیه‌کننده این برنامه رفتیم تا او از این برنامه بگوید.
سوال اول را از چرایی ساختن این مدل برنامه‌ها می‌پرسم و حسنی می‌گوید: «از اینجا شروع شد که سال‌هاست تلویزیون جنگ شبانه ندارد. به‌طرز عجیبی تمرکز تلویزیون روی برنامه‌های صبحگاهی است. همه شبکه‌ها، در وقت صبح، یک برنامه دارند اما در شب هیچ برنامه‌ای نداریم. ما در سال‌های نه‌چندان دور، برنامه‌هایی همچون «شب‌بخیر تهران»، «دو قدم مانده به صبح»، «چشم شب روشن» را داشتیم. اما خب خیلی وقت بود که این مدل برنامه‌ها را در تلویزیون نمی‌دیدیم. این مساله سبب شد به این فکر بیفتیم که یک برنامه با سبک و سیاق شبانه تولید کنیم. شبکه چهار هم شبکه نخبگانی و فرهیختگانی بود و هم سابقه تولید برنامه‌های این‌چنینی را داشت. طرح را ارائه کردیم و دوستان پذیرفتند و کار شروع شد.»
شکل اجرای این برنامه متفاوت از سایر برنامه‌های شبکه چهار است و این هم به‌خاطر فضای گفت‌وگو و آیتم‌های برنامه است که عموم مردم هم با آن ارتباط برقرار می‌کنند. از میثم محمدحسنی می‌پرسم که چه ملاکی برای سیر گفت‌وگوها داشتند و تاکید می‌کند که خیلی‌ها این نکته را گفته‌اند که احساس نمی‌کنند این برنامه از شبکه چهار پخش می‌شود و در ادامه می‌گوید: «تلاش ما این بود که بحث آگاهی‌افزایی و دانایی‌افزایی را با بسته‌بندی شیک به مخاطب ارائه دهیم و الزاما فضای نخبگانی این‌چنین نیست که حرف‌هایی بزنید که عامه مردم نفهمند. خواستیم در این برنامه فضای شبکه چهار را بشکنیم که الزاما این چنین نیست. دیالوگ‌هایی که بین مجری و میهمان ردوبدل می‌شود، تخصصی و حرفهای است ولی با بسته‌بندی و دکور شیک بیان می‌شود و سعی شده آیتم‌ها عامه‌فهم باشد و جملات درعین‌حال که آگاهی‌افزایی دارد، آرامش‌بخش و مدرن باشد. این به نظر من چیزی است که باید شکسته می‌شد. الان من اعتقاد دارم محتوای برنامه نخبگانی است ولی بسته‌بندی چون به‌روز و عامه‌پسند است احتمالا این حس را به مخاطب منتقل می‌کند که در شبکه دیگری پخش می‌شود.»
درمورد شیوه انتخاب موضوع و میهمان سوال می‌کنم که آیا در ابتدا، موضوع برنامه انتخاب می‌شود و متناسب با آن سراغ میهمان‌ها می‌روید یا اینکه برنامه «اهالی شب» صرفا یک برنامه گفت‌وگومحور است که موضوعات در لابه‌لای گفت‌وگوی با میهمان‌ها طراحی می‌شود؟ حسنی هم اتاق فکر را موثر در این انتخاب‌ها می‌داند و می‌گوید: «اتاق فکر برنامه از چند نفر از بچه‌ها ازجمله خانم چخماقی که سردبیر هستند و دیگر نویسنده‌ها تشکیل شده است. میهمان‌ها را هم براساس موضوعات مرتبط و حال و هوای شبکه چهار انتخاب می‌کنیم. هر میهمانی را تا الان انتخاب نکرده‌ایم. عمدتا پژوهشگر، شاعر، نویسنده و روانشناس بوده‌اند. قاطبه میهمانان هم به‌نحوی انتخاب شدند که به فضای نخبگانی شبکه چهار بخورد. به‌خاطر همین یکی از عناصری که دست ما را قدری می‌بندد همین انتخاب میهمانان است، چون هر میهمانی را نمی‌توان دعوت کرد. شبکه‌های دیگر ورزشکار، سیاستمدار، هنرمند و... را دعوت می‌کنند ولی در این فضا دست ما قدری بسته است. گلخانه‌ای در انتخاب میهمانان عمل می‌کنیم. از ماحصل اتاق فکر برنامه و مدیرگروه شبکه چهار و مدیران شبکه این میهمانان انتخاب می‌شوند.»
محمدحسنی در صحبت‌هایش اشاره کرد که در تلویزیون سال‌هاست این مدل برنامه‌های شبانه ساخته نشده است. از او می‌پرسم که در ایده ساخت «اهالی شب» چقدر از ایده برنامه‌های پیشین استفاده کردید و می‌گوید: «سازندگان اهالی شب سعی کردند درعین‌حال که کار خود را انجام می‌دهند- یعنی شخصیت مستقلی دارند- قطعا نگاهی به برنامه‌های موفقی همچون دو قدم مانده به صبح، رادیو هفت و... داشته باشند. بااین‌حال تلاش کردیم که خلاقیت‌های متفاوت خود را نیز داشته باشیم. هیچ‌یک از برنامه‌های قبلی گفت‌وگوی این‌چنین طولانی با میهمان اصلی نداشتند. تیتراژ هر هفته متفاوت است و به‌نوعی از به نام خدای هر هفته تغییر می‌کند تا صدق‌الله! هر هفته این مسائل تغییر می‌کند. در برنامه‌های قبلی در تلویزیون این اتفاقات را ندیده بودیم.»
از تعداد قسمت‌های برنامه هم می‌پرسم و می‌گوید: «پیشنهاد اولیه من، برنامه زنده برای هر شب بود، منتها کنداکتور شبکه چهار پر بود و فعلا از یک شب شروع شد و براساس استقبال مردم دو شب شده است. این هم از لطف مردم و مدیران شبکه بود. صحبت‌هایی هست که برنامه به سه شب و حتی برای هر شب ساخته شود. ولی فعلا حس می‌کنیم که تعداد بالای ضبط به کیفیت آسیب بزند و فعلا در همین دو شب کار را تا آخر امسال ادامه می‌دهیم.»
سازندگان برنامه‌های تلویزیون و به‌خصوص مدیران به بازخوردهای مخاطبان یک برنامه اهمیت می‌دهند، از تهیه‌کننده «اهالی شب» درخصوص بازخورد مخاطب این برنامه می‌پرسم و او می‌گوید: «اهالی شب سعی دارد همچون پرچم صلح و آرامشی در میان دغدغه‌های روزانه مردم باشد و از این جهت یک جای خوبی بین مردم باز کرده است و فکر نمی‌کردیم چنین استقبالی شود. البته طبیعی است چون مردم دغدغه‌های متعددی اعم از گرانی، بیماری و... دارند و خلأ چنین برنامه‌ای احساس می‌شد. برنامه‌ای که یک‌سری جملات آرامش‌بخش بیان کرده و فضای آرامی را برای مخاطبانش طراحی کند. تلاش کردیم برای این برنامه موسیقی‌های خوب و فاخر انتخاب کنیم و همین، کار را برای ما سخت کرد. ترک‌هایی که انتخاب می‌کنیم ازجمله موسیقی سنتی، نواحی یا تلفیقی است. این موسیقی همراه با شعرهای فاخر از ادبیات ایران است. این مسائل سبب شد که استقبال خوبی از برنامه شود و بازخوردهای خوبی را شاهد بودیم.»
حسنی در پایان صحبت‌هایش تاکید کرد که تلاش‌شان این بوده به مخاطب امید بدهند تا در این روزگار سخت که هر روز یک خبر ناگوار می‌شنویم شاید این برنامه برای مخاطب جالب باشد و بتواند حال آنها را بهتر کند و می‌گوید: «امیدوارم در این کاری که می‌خواهیم انجام بدهیم، موفق باشیم و بتوانیم روزبه‌روز حال خوب به مخاطب بدهیم.»
* نویسنده: عاطفه جعفری، روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
