به گزارش «فرهیختگان»، محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به تشریح جزئیات اقدامات اقتصادی مجلس و نحوه تعامل با وزرای دولت برای حل مشکلات اقتصادی پرداخت که در ادامه می‌آید.

با توجه به اقدام اخیر مجلس درخصوص راهکارهای اقتصادی، برخی افراد دولتی ازجمله آشنا مدعی شده‌اند وزرا در قبال مجلس پاسخگو هستند، نه در قبال رئیس مجلس، به‌صورت مشخص این طرح‌های اقتصادی چیست و چرا مجلس مجبور است با تک‌تک وزرا وارد جلسه شود؟

مردم مشکلات اقتصادی دارند که باید این مشکل را حل کنیم. اگر وزیری هم به مجلس می‌آید و تعهدی می‌دهد نباید آن را به نقطه اختلاف تبدیل کنیم و درواقع نباید در این شرایط دولت را تحریک کرد.

   مشکل ما جزیره‌ای کار کردن بخش‌های مختلف کشور است

فارغ از صحبت آشنا به‌نظر می‌رسد قالیباف به‌جای درگیر کردن خود و مجلس به بحث استیضاح یک راه موثرتر را پیش گرفته‌اند و با تک‌تک وزرا جلسه می‌گذارند و به آنها ماموریت می‌دهند، درباره جزئیات این مساله صحبت کنید.

تجربه چندماهه ما در مجلس نشان داده بسیاری از گره‌های اقتصاد کشور راه‌حل دارد اما یک خلأ در این زمینه وجود دارد و آن این است که مرکزیت واحدی وجود ندارد، درواقع مشکل ما جزیره‌ای کار کردن بخش‌های مختلف کشور است. مثلا بانک مرکزی، صمت و گمرک و صادرات و واردات برای خود و وزارت جهاد برای خود کار می‌کند. درحالی که اگر این نهادها با دغدغه مسائل را بررسی کنند، شاهد حل مسائل خواهیم بود.

   قالیباف درخواست اقتصادی از وزرای دولت را از کمیسیون‌های مجلس هم خواسته است

اقدامی که اکنون قالیباف انجام می‌دهد، طبق ظرفیت و اختیارات ریاست و قانون‌گذاری مجلس است کما اینکه همین درخواست را از کمیسیون‌ها و روسای کمیسیون‌ها نیز خواسته‌اند، لذا چنانچه گرهی در کشور وجود داشته باشد بخش‌های مختلف می‌توانند در حل این گره کمک کنند؛ از این رو باید با نگاه حل مساله به مساله نگاه کنیم.

   طبق همکاری تعاملی مجلس و دولت کسی حکمفرما نیست

مجلس سعی دارد نخبگان، بخش خصوصی، مراکز پژوهشی و تمام راه‌حل‌هایی که وجود دارد را دور یک میز بیاورد، بدون اینکه کسی بخواهد تعهدی بدهد یا شخصی حکمفرمایی داشته باشد و یا بگوییم دولت زیر نظر مجلس یا مجلس باید زیر نظر دولت باشد.

درباره مصادیق این همکاری بیشتر توضیح دهید.

نمونه بارز بحث ارز است، چه اتفاقی در باب ارز ایجاد شده که گره به‌وجود آمده است؟ ما به صادرکننده می‌گوییم باید تعهد ارزی بدهید، این فرد می‌خواهد تعهد ارزی بدهد اما نگران است نتواند ارز را برگرداند، چراکه به بانک مرکزی تعهد داده و اگر نتواند عمل کند از منظر دستگاه‌های قضایی و بانک مرکزی متخلف است، لذا باید تحریم را هم مدنظر داشت.

مساله بعد این است که دولت این ارز را می‌خواهد چه‌کار کند؟ می‌خواهد واردات انجام دهد. اینجا مساله قابل حل است. ما به ارزی نیاز داریم که از محل صادرات به واردات برخی کالاها اختصاص دهیم.

در این شرایط هم مشکل صادرکننده حل می‌شود، هم مشکل کارخانه‌ای که منتظر مواد اولیه است و هم وقت بانک مرکزی که کار اصلی آن صیانت از پول ملی و کنترل بازار پولی و مالی کشور است گرفته نمی‌شود و عملا نیز گره‌ای باز می‌شود.

   گفته آشنا درباره دخالت مجلس در کار دولت درست نیست

بنابراین اینطور نبوده که طبق گفته آشنا مجلس بخواهد در کار دولت دخالت کند یا وزیری به مجلس تعهد بدهد، این بحث‌ها مطرح نیست. ما کاملا به وظایف خود واقف هستیم و می‌دانیم مجلس به هیچ وجه مجری نیست بلکه قانون‌گذار و ناظر است.

   ورود مجلس سبب اطمینان‌خاطر مسئولان برای انجام اقدامات مهم می‌شود

از آنجایی که خیلی از وزرا و مسئولان دغدغه این را دارند که مبادا اقدامی را انجام دهند که با قوانین متضاد باشد و برای آنها مسائلی ایجاد شود، از برخی اقدامات پرهیز می‌کنند، لذا وقتی مجلس ورود می‌کند اطمینان خاطر ایجاد خواهد شد.

اکثر مسئولان ما مخصوصا در رده‌های مدیریت میانی افرادی هستند که در تلاشند مسائل کشور حل شود اما یا راه‌حل را نمی‌دانند یا به‌صورت جزیره‌ای کار می‌کنند و همین باعث شده گره‌های مختلفی در عرصه ارز، فولاد، خودرو وجود داشته باشد.

   فضای جلسه مجلس با وزرا تحکمی نیست

در جلساتی که بنده توفیق حضور داشتم، باید بگویم اصلا جلسات به این نحو نیست که تحکمی نسبت به وزرا باشد که حتما باید یک کاری را انجام دهند بلکه فضا تعاملی است.

درباره جزئیات اقدامات اقتصادی مجلس هم توضیح دهید و به‌نظر شما اثر هر یک از این اقدامات چیست و درنهایت به چه نتیجه‌ای منتج می‌شود؟

کاری که ما انجام می‌دهیم روال عادی مجلس است و آن بحث قانون‌گذاری است. در حوزه مالیات و بودجه کارهای خوبی انجام شده و در حوزه معیشتی نیز اقداماتی انجام شده که مردم مطلع هستند، لذا اینها روال عادی است که همه مجالس هم انجام می‌دادند.

   مجلس یازدهم مشکلات را احصا و با نگاه حل مساله ذی‌نفعان را دور هم جمع می‌کند

اما این مجلس کار ویژه‌ای انجام می‌دهد و آن این است که مسائل و مشکلات مردم را احصا می‌کند و با نگاه حل مساله ذی‌نفعان را دور هم جمع می‌کند. این وظیفه رئیس‌جمهور و معاون اول است که اگر همین کار را انجام دهند، همین اتفاق می‌افتد و شاید بهتر هم رقم بخورد؛ به هرحال فعلا مجلس ذی‌نفعان را دور هم جمع می‌کند و هر کسی از منظر خود سعی می‌کند بخشی که آن مساله بدان مرتبط است را حل کند.  به‌عنوان مثال در حوزه شرکت‌های خودروسازی که خودروهای سنگین همانند اتوبوس را می‌سازند، به‌شدت با مشکل مواجه هستند چراکه تقاضا نیست و امکان صادرات نیز وجود ندارد و خیلی‌ها با مشکل کاهش ظرفیت و حتی بیکاری نیروها مواجه شدند.

   مشکل شرکت‌های خودروسازی با وساطت بانک حل شد

ما مسئولان مربوطه شهرداری و وزارت کشور و بانک‌ها و شرکت‌های خودروسازی را خواستیم. به شهرداری گفتیم شما خودرو نمی‌خواهید؟ آنها گفتند ما نیاز به اتوبوس داریم و حداقل 500 دستگاه نیاز است، گفتیم چرا تهیه نمی‌کنید؟ گفتند مشکل منابع مالی داریم. به بانک گفتیم مشکل منابع مالی را حل می‌کنید که در قبال این قرارداد باشد؟ بانک قبول کرد.

درواقع بانک 4 اولویت داشت که آنها را جابه‌جا کرد و وقتی برای آنها تشریح کردیم که الان 10 کارخانه تعطیل می‌شوند و صنعت بزرگ کشور با مشکل مواجه می‌شود، بانک هم قبول کرد که بخشی از منابع خود را در اختیار شهرداری قرار دهد.

   با وساطت مجلس تنها در یک جلسه قرارداد 1000 دستگاه اتوبوس منعقد شد

از سوی دیگر به وزارت کشور گفتیم برای شهرداری شهرها اتوبوس نمی‌خواهید؟ گفتند نیاز و تقاضا وجود دارد و 500 دستگاه هم ما نیاز داریم. گفتیم مشکل چیست؟ مشکل مالی را عنوان کردند و گفتند منابع نداریم. دوستان کمیسیون اقتصادی و بودجه حضور داشتند و همفکری کردیم که منابع را از کجا تامین کنیم. بنابراین به همین سادگی در یک جلسه قرارداد هزار دستگاه اتوبوس منعقد شد.

موارد دیگر چه بوده است؟

مثلا در قضیه فولاد، کارخانه فولاد می‌گوید فولاد را با این قیمت ارائه می‌دهیم و در بازار سه برابر می‌شود، بررسی کردیم و علت را در این پیدا کردیم که شرکت فولاد مجبور بود براساس قیمت بورس ارائه دهد.
 قیمت بورس نیز قیمتی است که در این مدت بالا رفته و به‌خاطر اینکه شرکت فولاد همه فولاد را عرضه نکرده و صرفا 10 درصد را عرضه کرده است، قیمت افزایش یافته و الان قانون اجازه نمی‌دهد شرکت فولاد کمتر از آن قیمت عرضه کند چون در این صورت تخلف می‌شود.

   حل‌وفصل مشکل کارخانه فولاد با نشست‌های تعاملی

مشکل این است که شرکت فولاد همه فولاد را باید عرضه کند، وقتی همه فولاد را عرضه کند، عرضه زیاد و قیمت کاهش می‌یابد و عملا بین قیمت بازار و قیمت عرضه در بورس یک ارتباط منطقی ایجاد می‌شود. لذا همه این را قبول کردند و این مساله نیز صورت‌جلسه شد تا  اجرایی شود.

البته صورت‌جلسه به این معنا نیست که آنها باید به مجلس جواب بدهند، درواقع مجلس از اختیارات خود استفاده و به دولت کمک می‌کند، این همان تعاملی است که مورد تاکید رهبری است و پس از این مرحله مجلس نظارت می‌کند که آیا وظیفه وزارت صمت، وزارت اقتصاد و غیره پیش می‌رود یا خیر.

ما به‌دنبال این نیستیم که به مردم گزارش دهیم ولی واقعیت این است بسیاری از مباحثی که مردم می‌بینند قیمت یک جنس افزایش می‌یابد و فولاد و سیمان بعد از مدتی کاهش قیمت دارد و معقول می‌شود، به‌دلیل برگزاری این جلسات است.

البته گلایه‌ای که داریم این است که دوستان مجلس به‌نحوی اطلاع‌رسانی نکنند که شائبه ایجاد شود که همه کارها را ما انجام می‌دهیم چون کار برای خداست و فرقی ندارد به اسم چه کسی باشد. دولت هم نباید از اینکه جایی پیدا شده و وزرا و مدیران با هم صحبت می‌کنند و راهکار می‌دهند ناراحت شود و قدرشناس نباشد، مسئولان باید از اینکه مجلس به کمک دولت آمده و عملا با دولت همکاری می‌کند قدرشناس باشند.

   عمده‌ترین مساله هیات‌رئیسه مجلس بحث خوراک دام و نهاده‌های دامی است

موضوعاتی که با اعضای اقتصادی کابینه بود را به‌صورت تیتروار اشاره کنید.

مسائل زیاد است؛ عمده‌ترین مسائلی که این روزها زمان می‌برد و مخصوصا هیات‌رئیسه و قالیباف برای آن زمان گذاشتند، بحث خوراک دام و نهاده‌های دامی است که باعث شده اکنون خیلی از دام‌های شیرده ما به کشتارگاه بروند درحالی‌که برای هزینه‌های دام تناسبی ایجاد نشده است.

بحث کود، فولاد، آلومینیوم، مس و... که در قیمت مسکن هم به‌شدت تاثیرگذار هستند ازجمله موارد بررسی شده بوده است؛ بحث ارز نیز مطرح بوده که جلسات متعددی در حوزه ارز تاکنون گزارش شده است.

   20 جلسه قالیباف با وزیر نفت و معاونان

در حوزه نفت از قالیباف شنیده‌ام که تاکنون نزدیک به 20 جلسه با وزیر نفت و معاونان این وزارتخانه جلسه داشتند.

   قطعا باقیمانده سال را از لحاظ ارزی شرایط بهتری داریم

 این خبر خوش را به مردم می‌دهم که ما امروز از نظر منابع ارزی خیلی موفقیت‌های خوبی داشتیم و قطعا باقیمانده سال را شرایط بهتری داریم.

یعنی قیمت ارز کاهش می‌یابد؟

منظور بنده منابع ارزی است که از محل فروش نفت ایجاد می‌شود. در حوزه قیمت ارز جلسات متعددی بوده و نشست‌های مختلفی بود که الحمدلله آثار خوبی در پی داشت. ما با وزیر صمت درباره گمرک، صادرات و واردات و تعهدات ارزی جلسات مختلفی داشته و این موضوعات را بررسی کردیم.

   کمیسیون بودجه 10 جلسه با نوبخت برای تامین بسته معیشت مردم داشته است

در بحث بودجه، معیشت مردم مطرح است که رهبر انقلاب در جلسه اخیر نیز تاکید کردند که بسته‌های حمایتی به مردم بدهید. شاید فقط کمیسیون بودجه 10 جلسه با نوبخت و معاون ایشان داشته و از سوی دیگر نیز قالیباف جلسه‌ای برای معیشت و کمک‌معیشتی داشتند.

همه اینها مباحثی است که تقریبا هر روز وقت مجلس و کمیسیون‌ها به آنها اختصاص دارد و درست هم همین است. این کاری نیست که مجلس یا دولت برای آن منتی داشته باشد. مردم امروز مشکل دارند و باید همه کمک و همفکری کنیم.

   مجلس به میز تعامل و همفکری برای حل مشکلات مردم بین قوا تبدیل شده است

درحال حاضر مجلس به یک میز تعامل و همفکری برای حل مشکلات مردم تبدیل شده است و بسیاری از معاونان دنبال این هستند جلسه‌ای در مجلس برگزار کنند چون به‌عنوان مثال معاون وزارت اقتصاد نمی‌تواند از معاون وزارت نفت چیزی بخواهد یا امر و نهی کند. اما وقتی در مجلس می‌آیند و دور یک میز می‌نشینند خیلی راحت مشکلات و گره‌ها مطرح  و الحمدلله بخش زیادی نیز حل می‌شود.

 *‌نویسنده: مریم عاقلی، روزنامه‌نگار

خبر مرتبط: