به گزارش «فرهیختگان»، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا سال 2016 در نخستین مناظره انتخاباتیاش با هیلاری کلینتون، در پاسخ به لستر هولت، مجری برنامه که خواستار انتشار اسناد مالیاتیاش شده بود، گفت که هر وقت هیلاری کلینتون 33 هزار ایمیل افشاشدهاش را منتشر کرد، من هم اسناد مالیاتیام را منتشر میکنم. ایمیلهای هیلاری کلینتون منتشر نشد و ترامپ هم اسناد مالیاتیاش را منتشر نکرد تا اینکه روزنامه نیویورکتایمز در 28 سپتامبر امسال(هفتم مهرماه) بخشهایی از اسناد مالیاتی ترامپ را افشا کرد و نوشت که او در سال 2016 تنها 750 دلار مالیات داده است. آنچه ترامپ با عدم انتشار اسناد مالیاتی، سعی در مخفی نگهداشتنش داشت، دیگر افشا شده بود اما ایمیلهای کلینتون در دوران وزارت خارجهاش، هنوز منتشر نشده بود و این برای رئیسجمهور آمریکا غیرقابلتحمل بود. ترامپ که جایگاهش در نظرسنجیها درحال سقوط است، برای تضعیف رقیب دموکرات خود، مجوز خروج از طبقهبندی محرمانه اسناد مربوط به ایمیل هیلاری کلینتون در سال ۲۰۱۶ را صادر کرد. کلینتون در دوران تصدی وزارت امورخارجه آمریکا، برای رسیدگی به پیامهای وزارت امورخارجه از سرور ایمیل خصوصی خود در خانهاش استفاده کرده بود و همین مساله باعث هک شدن ایمیلها و انتشار بخشی از آن در سایت ویکیلیکس شد. جمعه گذشته و پس از دستور ترامپ، مایک پمپئو، وزیر امورخارجه آمریکا در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز گفت که ایمیلهای هیلاری کلینتون پیش از انتخابات بهصورت عمومی منتشر خواهد شد. او با تایید دریافت این ایمیلها گفته بود میخواهیم همه این اطلاعات را بیرون بیاوریم تا مردم آمریکا بتوانند آن را مشاهده کنند.
خارج کردن ایمیلهای کلینتون از طبقهبندی محرمانه و انتشارش آن هم پس از چهار سال و در آستانه انتخابات، با هیچ هدفی جز تاثیر بر نتیجه این رویداد صورت نگرفته است. مشخص نیست که این اقدام ترامپ میتواند به ارتقای جایگاه او در مبارزات انتخاباتی کمک کند یا خیر، اما بازتاب اقدام او، تبعاتی برای سیاست خارجی ایالاتمتحده آمریکا خواهد داشت. هر چند که هنوز ایمیلهای کلینتون در دسترس عموم قرار نگرفته است اما با این حال در روزهای گذشته برخی رسانههای غربی و بهویژه رسانههای منطقهای اشتباها تصور کردند که این ایمیلها جدید هستند و به تازگی روی سایت بارگذاری شده است و به همین دلیل به بررسی بخشهایی از ایمیلهای کلینتون پرداختند.
بعضی از ایمیلهای افشاشده البته فاقد اهمیت هستند، چراکه متن آن، تحلیلهای تحلیلگران رسانههای غربی است و تیم وزارت امورخارجه برای مطالعه، آن را برای یکدیگر ارسال میکردند. اما آنچه در این ایمیلها برای رسانههای غربی و عربی حائز اهمیت بوده، تحولات غرب آسیا و شمال آفریقا و نقشآفرینی دولت اوباما در مواجهه با آن است. در این گزارش به بررسی بخشهایی از این ایمیلها درباره تحولات غرب آسیا و بهویژه پرونده هستهای ایران پرداخته شده است.
تهران، ترکیه، تلآویو و دمشق
یکی از اسناد مهم و محرمانه افشاشده، به تحولات غرب آسیا اشاره دارد. در این نامه که تاریخ آن مربوط به 24 ژوئیه 2012 است، حاوی اطلاعاتی از سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی منطقهای است. در این نامه به نقل از فردی که «دسترسی به بالاترین سطوح دولتهای مهم اروپایی» دارد، آمده که سرویسهای اطلاعاتی این کشورها به مدیران خود گزارش میدهند که فرماندهان ارتش و جامعه اطلاعاتی اسرائیل معتقدند جنگ داخلی سوریه درحال گسترش به کشورهای همسایه ازجمله لبنان، اردن و ترکیه است. این مقامات اروپایی نگرانند که درگیری مداوم در سوریه منجر به شورشهایی در این کشورها شود و رژیمهای اسلامی تندرو را جایگزین رژیمهای سکولار یا میانهرو موجود کند. این فرد میافزاید، مقامات امنیتی اسرائیل بر این باورند که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی متقاعد شده است که این تحولات آنها را آسیبپذیر میکند. در این نامه به نقل از یک منبع خاص به طراحی غربیها برای سقوط اسد و بهدنبال آن جنگ افراطیون با ایران و سقوط ایران اشاره شده است: «سرویسهای اطلاعاتی انگلیس و فرانسه معتقدند که همتایان اسرائیلی آنها متقاعد شدهاند که جنگ سوریه جنبه مثبت هم دارد و اگر رژیم اسد سرنگون شود، ایران تنها متحد خود را در خاورمیانه از دست میدهد و منزوی میشود. سقوط اسد میتواند جنگ فرقهای بین شیعیان و اکثریت سنی منطقه را روشن کند که برای اسرائیل چیز بدی نیست. برخی تحلیلگران ارشد اطلاعاتی اسرائیل معتقدند که این روند ممکن است حتی عاملی برای سقوط نهایی دولت فعلی ایران باشد.»
در بخشی از این نامه به درگیری تهران و تلآویو اشاره شده است: «با نگاهی به تنش بین اسرائیل و ایران، سران کشورهای اروپایی گزارشهایی را دریافت کردهاند که نشان میدهد اگر اسرائیل در این زمان به تاسیسات هستهای ایران حمله کند، روابطش با همسایگانش را بدتر خواهد کرد. بهعلاوه، چنین حملهای ممکن است منجر به وخامت بیشتر اقتصاد جهان شود و مقصر این وضعیت اسرائیل است. این منابع معتقدند که چنین حملهای علاوهبر تضعیف آنها، باعث اتحاد مردم ایران در برابر آمریکا و حمایت بیشتر آنها از حکومت خواهد شد.» در این نامه بار دیگر با تاکید بر اینکه این اطلاعات به نقل از یک منبع با دسترسی مستقیم است، آمده فرماندهان ارتش ترکیه در گفتوگوی خصوصی با بالاترین سطوح دولت خود اظهار داشتهاند که با حمله رژیمصهیونیستی به ایران، قطعا یک جنگ منطقهای آغاز میشود و قبل از بازگشت اولین جنگنده این رژیم به پایگاه، هزاران موشک و راکت از ایران، لبنان، سوریه و غزه به اسرائیل شلیک میشود.
2 مولفه برای مذاکره با ایران
یکی دیگر از ایمیلهای قابلدسترسی از مجموعه ایمیلهای هیلاری کلینتون، به نامه تامس ریو «تام» پیکرینگ، سفیر ایالاتمتحده در سازمان ملل متحد اشاره دارد. او با اشاره به تغییر رویه دولت اوباما در مواجهه با ایران، دو مولفه اثرگذار برای آوردن تهران به پای میز مذاکره اشاره کرده است. او نوشته که باید دو اقدام را درنظر بگیرید تا ایران پای میز مذاکره بیاد: 1- اینکه تهران درک کند همکاری با ایالاتمتحده براساس رفتار عادلانه و منصفانه امکانپذیر است و 2- سیاست آمریکا در قبال ایران مبتنیبر «تغییر رژیم» نیست. مفاد این نامه و نامههای دیگری که در ایمیلهای کلینتون بهوضوح یافت میشود، نشان از ناکامی سیاست تحریمی درصورت عدم مذاکره با ایران با توجه به توسعه غنیسازی به 20درصد دارد.
انقلاب عربی با الجزیره
در رسانههای عربی بهویژه آنهایی که در ذیل ائتلاف سعودی قرار میگیرند، حمایت دولت اوباما از اخوانالمسلمین، مخالفت با اعزام ارتش سعودی به بحرین و همچنین طراحی برای تجزیه لیبی بسیار موردتوجه قرار گرفته است. یکی از این ایمیلهای افشاشده نشان میدهد که کلینتون با استفاده از شبکه الجزیره قصد تامین مالی انقلابهای عربی را داشته است. کلینتون حتی در جریان بازدید ماه می ۲۰۱۰ از الجزیره، با وداح خانفر، مدیر این شبکه دیدار کرده است. این بازدید در پی دیدار با اعضای هیاتمدیره این رسانه انجام شد. مهمترین این دیدارها، ملاقات با حمد بن جاسمآلثانی، نخستوزیر سابق قطر بود. هیلاری در نامهای دیگر از قطر خواسته است از طریق صندوقی که به بنیاد کلینتون اختصاص دارد، بودجه انقلابهای بهار عربی را تامین کند. یکی دیگر از ایمیلهای درزکرده نشان میدهد که از سپتامبر ۲۰۱۲ قطر با گروه اخوانالمسلمین برای ایجاد یک کانال رسانهای همکاری کرده و 100 میلیون دلار برای آن اختصاص داده است.
العین نوشته که در یکی از ایمیلهای کلینتون به تاریخ 28 ژانویه 2011، او مکاتبات آشکاری پیرامون هماهنگی با کانال قطری الجزیره برای اتخاذ موضع تند درمورد رئیسجمهور سابق مصر حسنی مبارک داشته است. این ایمیل که گفته میشود از طرف الجزیره است، خطاب به یکی از تیمهای کلینتون در وزارت امورخارجه نوشته شده است و درخواست مصاحبه با اوباما را دارد. عربی ۲۱ نیز در گزارشی در اینباره نوشت که یک ایمیل کلینتون ماهیت تنش در روابط اخوانالمسلمین مصر و شورای نظامی را که در سال ۲۰۱۲ بر این کشور مسلط بود، فاش کرد و بر جدایی محمد مرسی، رئیسجمهوری وقت مصر از اخوانالمسلمین پس از تصدی پست ریاستجمهوری تاکید دارد. طبق این گزارش، این ایمیل در تاریخ ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲، از هیلاری کلینتون به جیکوب سالیوان، مشاور ارشد سیاسی وی ارسال شده، حاوی اطلاعات منتسب به منابع بسیار حساس درباره جلساتی است که پس از اعلام پیروزی مرسی در انتخابات ریاستجمهوری میان رهبری اخوان و رهبری شورای نظامی برگزار شده بود. طبق گفته منابع مذکور، این ایمیل تایید میکند که مرسی میخواست کاملا مستقل از اخوانالمسلمین حکومت کند. این ایمیل همچنین اختلافنظرها میان مرسی و اخوانالمسلمین درباره ماهیت دولت در مصر را نشان داد. عربی ۲۱ در ادامه گزارش خود نوشت که این اطلاعات شایعات درباره تبعیت مرسی از اخوانالمسلمین پس از پیروزی در انتخابات را رد و تایید میکند که وی در دولت طرح مستقلی را از اخوانالمسلمین درپیش گرفت.
همچنین در این ایمیلها آمده که کلینتون حامی قرارداد فروش تسلیحات به عربستان به ارزش ۶۰ میلیارد دلار بوده است. این قرارداد در آن زمان بزرگترین قرارداد محسوب میشده و آمریکا قصد انعقاد آن را در سال ۲۰۱۶ با عربستان داشته است. این درراستای پاسخگویی به سوالات اعضای کنگره بوده که درباره تاثیر این توافق تسلیحاتی بر امنیت ملی آمریکا نگران بوده و تردید داشتند. معاونان کلینتون اندور شاپیرو و ریچارد ویرما، بر عمق مشارکت نظامی با ریاض و تاثیر گسترده آن بر امنیت ملی آمریکا و منافع آن بر سیاستها و دیدگاه واشنگتن در خاورمیانه تاکید کردند. درعینحال وزارت خارجه آمریکا اشاره کرد، نگرانیهای اعضای کنگره درباره حمایت سعودی از سیاستهای آمریکا در سطح منطقه و روند صلح در خاورمیانه از مهمترین مسائلی است که از نزدیک با عربستان چه علنی و چه محرمانه درباره آنها هماهنگی میکنیم.
باز هم حکم قضایی برای ایمیلهای کلینتون
دونالد ترامپ با دستور خود برای انتشار این ایمیلها، گفته که بهدنبال محاکمه هیلاری کلینتون است. دفتر تحقیقات فدرال آمریکا، فرمان قضایی را گرفته است که بهموجب آن، جستوجوی 600 هزار ایمیل پیداشده در لپتاپ آنتونی وینر عضو پیشین کنگره را میتواند آغاز کند که دربردارنده شواهدی مرتبط با تحقیقات در پرونده هیلاری کلینتون، پیرامون استفاده از مودم ویژه برای ارسال ایمیل به وزارت خارجه آمریکا در دوره تصدی منصب وزیرخارجه است. روزنامه واشنگتنپست، نوشته که این دستور قضایی در نیویورک صادر شده که لپتاپ مزبور در جریان پیگیری افتضاح جنسی وینر، همسر پیشین هوما عابدین، معاون ارشد کلینتون مصادره شد که در آگوست گذشته بهدلیل رفتارهای زننده او با زنان از طریق اینترنت، از همسرش جدا شد. به گفته مقام مسئول در دفتر تحقیقات فدرال، مجموع ایمیلهای بهدستآمده از لپتاپ وینر نزدیک به 650 هزار عدد است که قطعا برخی از آنها ربطی به تحقیق در موضوع ایمیلهای کلینتون ندارد که پروندهاش پس از بسته شدن در ژوئیه گذشته و تبرئه کلینتون از اتهام برملا کردن اطلاعات محرمانه، دوباره گشوده شد. این درحالی است که مسئولان ذیربط اجرای تحقیقات فاش ساختند که ایمیلهای مزبور، شامل شمار زیادی از نامهنگاریهای مرتبط با کلینتون و عابدین معاون وی است.
به نوشته این روزنامه به نقل از منابع دفتر تحقیقات فدرال، ماموران این دفتر این ایمیلها را چندماه پیش پیدا کردند اما تا پنجشنبه گذشته، جیمز کومی، مدیر خود را در جریان قرار ندادند. کنگره نیز روز بعد یعنی جمعه گذشته مطلع شد و پرونده تحقیقات بار دیگر گشوده شد.