ایران به‌طور تدریجی ازNPT خارج شود

به گزارش «فرهیختگان»، فواد ایزدی، استاد دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران و کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با «فرهیختگان»  قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را مورد بررسی قرار داد و درخصوص موضع ایران در واکنش به این قطعنامه گفت: «از دیدگاه من، موضع ایران باید خروج تدریجی از NPT باشد. مشکلاتی که با آژانس داریم، چند مورد است و ظاهرا حل‌شدنی هم نیست. آژانس انتظارات غیرقانونی دارد، همچنین این نهاد هم‌اکنون به ابزاری در دست دولت آمریکا تبدیل شده است. حالتی که اروپا هم دارد و ‌جای اینکه به آمریکا اعتراض کند که چرا با برجام آن‌گونه برخورد کرده است، نسبت به ایران حساس است. این بیانیه اخیر هم متن پیشنهادی اروپایی‌ها بوده است، لذا به نظر می‌رسد ایران چاره‌ای جز خروج از NPT ندارد.»

وی افزود: «معمولا می‌گوییم که چرا آژانس نسبت به رژیم صهیونیستی هیچ حساسیتی ندارد، بازرسی نمی‌کند، دسترسی نمی‌خواهد، با اینکه این رژیم تعداد قابل‌توجهی سلاح هسته‌ای دارد. جوابی که مسئولان آژانس می‌دهند این است که این رژیم عضو NPT نیست و شما هم می‌توانید عضو نباشید. به این جهت NPT سودی برای کشور نداشته و همواره دردسر و مشکلات و قطعنامه سازمان ملل را به همراه داشته است. ازاین‌رو به نظر می‌رسد با توجه به عبرت‌هایی که در برجام داشته‌ایم باید از NPT خارج شویم. البته برخی از این اقدام، تعبیر به تلاش برای ساخت بمب می‌کنند، درصورتی‌که کشور هم می‌تواند از NPT خارج شود و هم به بازرسی و نظارت‌های متعارف آژانس دسترسی بدهد؛ البته به‌صورت داوطلبانه. ازاین‌رو چون بازرسی‌ها جنبه داوطلبانه دارد، داستان‌های بیانیه و قطعنامه را نخواهیم داشت. این اتفاقی است که قطعنامه اخیر و نوع عملکردهای آژانس ما را به آن سمت برده است.»

وی با اشاره به تجربه هفت سال گذشته گفت: «نتیجه‌ای که قاعدتا از سیاست خارجی روحانی در هفت سال گذشته باید بگیریم این است که حتی اگر امتیاز بدهید، برجام هم باشد، سایت اراک را هم بدهیم، 10 سال غنی‌سازی را بدهیم، دوسوم سانتریفیوژها را هم غیرفعال کنیم و کلی امتیازهای گسترده در حوزه هسته‌ای تقدیم غرب کنیم، درنهایت هر وقت اراده کنند می‌توانند ما را به حالت قبلی برگردانند،  لذا چنین فرآیندی غیر از معطلی کشور و هزینه‌های گسترده هیچ سودی ندارد.»

فواد ایزدی در پاسخ به اینکه آیا با چنین اقدامی وضعیت کشور در فضای بین‌المللی با چالش‌های بیشتر مواجه نمی‌شود، گفت: «از وضعیت کنونی چیز بدتری نداریم. حتی رای منفی روسیه و چین هم منجر به توقف صدور قطعنامه علیه ایران نشد. این مسیر فشار حداکثری است و همین‌طور ادامه دارد. افزایش تحریم ادامه دارد، چه برجام باشد و چه برجام نباشد، چه به نماینده آژانس اجازه بازرسی بیشتر بدهیم یا ندهیم، آنها کار خود را می‌کنند و پروژه درازمدت دارند که پروژه و هدف آنها سرنگونی جمهوری اسلامی ایران است. این را باید متوجه شویم و برای خود تصمیم بگیریم.»

*  نویسنده: احسان فرجی، خبرنگار