جنون خرید آنلاین

فرهیختگان: صفحات مجازی به‌خصوص اینســتاگرام تبدیل به فروشــگاه بزرگ و در دسترس شده‌که فاصله آدم‌هاباآن فقط وصل شدن به اینترنت است؛ فروشــگاه‌های مجازی که ته ندارند وبسیاری وقت وپول خود را ناخواسته درآن هدرمی‌دهند.مخاطبانی که ســاعت‌های زیاد،فقط برای سرگرمی درصفحات لباس،کفش،کیف ولوازم خانه و...می‌گردند و در نهایت میلیون‌میلیون از حسابش آن را به جیب این کاسبان اینترنتی می‌ریزند. آنقدربازار خریداینترنتی سکه است که هر روز پیشــنهادهای تازه‌ای به مخاطبان خود می‌دهند؛ ازفروش قسطی محصولات گرفته تا ارسال رایگان وقرعه کشی‌های مناسبتی وتخفیفات فصلی. در این میان هرروزصفحات جدیدی هم به این بازارمجازی افزوده می‌شود که بسیاری از آنهامحصوالتی می‌فروشندکه قبلا در سبد نیازهای خانواده جایی نداشته است. 

اصل ماجرا چیست؟

خرید اینترنتی پدیدهای جهانی است و هر روز بازار آن داغتر می‌شود. براساس داده‌های خرده‌فروشی آنالین در سال۲۰۲۲ که توسط سایت »استاتیستا«(statista ) ارائه شده، 4درصد از خرید و فروش بازار خرده‌فروشی به صورت آنلاین انجام شده، این در حالی است که در چین این میزان به ۴۶درصد، انگلستان ۳۶درصد و کره‌جنوبی ۳۲درصد رسیده است. در ایران نیز خرید و فروش اینترنتی بالاست و طبق داده‌های بانک مرکزی و حجم معاملات شاپرکی، سهم این سایت پرداخت اینترنتی ۵۰درصد از سهم فروشگاههای اینترنتی است و ۵۰درصد مابقی متعلق به ۱۰۴هزار فروشگاه آنلاین دیگر در کشور است. 

اعتیاد به خرید اینترنتی

شبکه‌های اجتماعی همیشه مانند یک شمشیر دو دم عمل کرده‌اند و همانقدر که میتوانند فرصت را برای تعامل و افزایش آگاهی افراد بالا ببرند، گاهی به بستری برای رواج یک رفتار نادرست تبدیل می‌شوند؛ اینســتاگرام هم از این اصل مســتثنی نیست. مریم نقوی، کارشــناس ارشد ارتباطات درباره رفتار مردم در خریدهای اینترنتی به همشــهری گفت: برخی فعالان شبکه‌های مجازی بدون اینکه خودشان متوجه باشند، در دام خرید اینترنتی گرفتار شد. تحقیقات دانشگاهی من با تمرکز بر اینستاگرام نشان می‌دهد که تب خرید بین زنان جوان و سپس نوجوانان بیشتر است. در 300پرسشــنامه‌ای که بین 5گروه از کارمندان دولت در مراکز استانها توزیع کردم، 70نفر گفته بودند که یک‌سوم حقوق خود را به خرید اینترنتی اختصاص می‌دهند. 

چرا حجم خرید اینترنتی زیاد شد؟

پژوهش یکساله فروش اینترنتی کشور از خریداران اینترنتی سؤالی با این عنوان کرده که «مزیت خرید اینترنتی برای شما چیســت؟» بیش از ۶۵درصد مردم برای راحتی بیشتر، ۵۸درصد برای صرفه‌جویی در زمان، ۴۷درصد برای قیمتهای پایین باصرفــه اقتصادی و ۴۷درصد نیز به دلیل تنوعی که در کالاها وجود دارد، دســت به خرید اینترنتی می‌زنند. جالب است که در این گزارش اشاره شده ۳۱درصد از کل مردم کشور اصلا خرید اینترنتی انجام نمی‌دهند و دلیل اغلب افراد این است که باید جنسی که می‌خرند را حتما از نزدیک ببینند، ضمن اینکه به فروشگاههای اینترنتی اعتمادی ندارند.

چگونه اعتیاد به خرید اینترنتی را کم کنیم؟

نقوی، کارشناس ارشــد ارتباطات در این باره میگوید: «اعتیاد به خرید اینترنتی مخصوص ایران نیست و بســیاری از مردم در دنیا به دلیل دسترسی راحت به فروشــگاه‌های مجازی به آن دچار هستند. راه‌حل ساده و اولیه که کارشناســان پیشــنهاد می‌کنند، محدود کردن زمان حضور در اینترنت و دنبال نکردن فروشگاههای مجازی اســت که دائم مخاطب را تشویق به خرید می‌کنند. همچنین لیســت کردن نیازهای روزمره و بلندمدت و ایجاد هدف بزرگ مانند خرید خانه، تغییر خودرو یا کالاهای اساســی دیگر می‌تواند در کاهش احســاس نیاز خرید کاذب مؤثر باشــد، اما درصورت شدیدبودن اعتیاد، باید فرد به روانکاو مراجعه کند تا ریشه‌های این حس کاذب به درستی درمان شود.»

منبع: همشهری