حضور همزمان مدیران عالی‌رتبه ارکان بورس در شرکت‌های دیگر موضوعی است که نه‌فقط در سطح مدیران بورس‌ها بلکه در شورای عالی بورس نیز وجود دارد. این آسیب تنها با اطلاع‌رسانی و شفافیت بیشتر حل خواهد شد. در سال‌های اخیر حتی یک صورت جلسه از ارکان بورس بیرون نیامده و ما نمی‌دانیم در جلسات چه مواردی طرح می‌شود اما اعضا که خود صاحب شرکت‌های مالی هستند به خوبی می‌دانند.

به‌جهت بالا بودن تقاضا برای خرید عرضه اولیه‌ها، اجرای عدالت در تخصیص سهام به سهامداران و فرآیند کشف قیمتی مربوط به آن، همواره مورد توجه مسئولان تصمیم‌گیر در سطح جهان بوده و روش‌های بسیاری برای عرضه اولیه در این بین معرفی شده که هرکدام با مزایا و معایبی همراه است. در بورس ایران عمده‌ترین روش به‌جهت انجام فرآیند عرضه اولیه، تخصیص براساس تسهیم به‌نسبت یا بوک‌بیلدینگ است که مدت‌ها است در بازار سهام ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ارزش معاملات در سال 98 در تمامی بازار‌ها در حدود 2100 هزار میلیارد تومان بوده و درآمد کارگزاران از کارمزد این معاملات در حدود 12 هزار میلیارد تومان بوده است. در سال 99 با رشد 3 برابری، ارزش معاملات بازار سرمایه کشور به 5394 هزار میلیارد تومان رسید که بر همین اساس می‌توان میزان درآمد کارگزارن کشور را چیزی در حدود 33 هزار میلیارد تومان تخمین زد. این 33 هزار میلیارد تومان تقریبا برابر با درآمد نفتی ایران در سال 98 و 99 بوده است.

مدیران باید توجه داشته باشند که بحران‌ها یک شکل نبوده و در بازه‌های زمانی و مکانی و همچنین در مقیاس‌های مختلف، متفاوتند، درنتیجه استفاده از یک نسخه واحد برای مدیریت بحران می‌تواند بحران‌زا باشد. بحران‌های ناشی از عملکرد مدیریت بسیار خطرناک است، زیرا موجب اشاعه بی‌اعتمادی به ساختارهای نظم یافته و هرج و مرج‌های با بسامد بالا می‌شود.

پس از مطرح شدن موضوع خصوصی‌سازی در کشور، کارخانه‌های سیمان نیز به بخش خصوصی واگذار شد و نحوه اداره واحد‌های سیمانی و شبکه توزیع آن با تحولاتی روبه‌رو شد. هر چند نحوه واگذاری در صنعت سیمان نیز به مانند سایر بخش‌ها بیشتر در قالب نهاد‌های عمومی و شبه‌دولتی بود ولی در میان این واگذاری‌ها، بخش خصوصی واقعی نیز به چشم می‌خورد.

بازار بورس تهران درکنار تمامی جذابیت‌های ممکنی که برای سهامداران دارد، ازنظر معیارهای جهانی مشکلات اساسی دارد و نسبت‌به بازارهای بورس معتبر دنیا از تفاوت‌های اساسی برخوردار است که این تفاوت‌ها درنهایت باعث ناکارایی بازار بورس در رسیدن به اهداف اقتصادی خود شده و گاهی نیز باعث رویگردانی سهامداران از این بازار می‌شود.

با درنظر گرفتن روند رو به رشد نقدشوندگی در شرایط کنونی و و حمایت‌ها توانسته خوشبینی را به بورس تهران بازگرداند و هیجانات ناشی از ریزش و اصلاح شاخص را به میزان چشم‌گیری کاهش دهد. همچنین روند صعودی قیمت کامودیتی‌ها و قیمت نفت نیز توانسته این امر را میسر کند و وضعیت صورت‌های مالی شرکت‌ها را بهبود ببخشد.

اصلی‌ترین ویژگی‌ای که بازار سرمایه در مقایسه با دیگر بازار‌ها دارد؛ قدرت نقدشوندگی این بازار در مقایسه با بازار‌های دیگر است و همین قدرت نقدشوندگی موجب جذب افراد با پس‌انداز‌های کوچک به بازار سرمایه شده است. اما وجود قانون حجم مبنا در کنار محدودیت دامنه نوسان در بازار بورس اوراق بهادار تهران به کرات این قدرت نقدشوندگی بازار را از بین برده است و این کاهش قدرت نقدشوندگی بعضا موجب کاهش نسبی استقبال از بازار سرمایه می‌شود.

بازار سرمایه در سال 1399 توانست با یک رکوردشکنی برای اولین‌بار شاخص دومیلیونی را فتح کند ولی این افزایش شاخص هیچ‌گونه همخوانی با واقعیت‌های اقتصادی کشور نداشت و طبیعی بود که این بازار دچار ریزش و اصلاح قیمتی شود و از مرداد ماه سال گذشته تا خرداد ماه سال جاری این ریزش ادامه داشته باشد و باعث افت شاخص تا محدوده یک‌میلیون‌و100هزار واحدی شود.

اعتماد مردم به بورس از دست رفته و حتی رشد‌های اخیر بورس نیز آنها را مجاب به بازگشت نکرده است. در شرایط فعلی مالیات دولت نیز در سه ماهه ابتدایی سال 1400 حدود 73 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کرده که از قبل نیز قابل انتظار بوده است.

بانک‌های پارسیان و دی وضعیت ترازنامه‌ای خوبی نداشته و زیان انباشته شناسایی کرده‌اند، اما باوجود این، میزان تسهیلات‌دهی خود را در سال 99 به‌ترتیب 30 و 114 درصد افزایش داده‌اند.

در تحلیل اقتصادی اخبار مثبت و خوش‌بینی در سطح کلان برای بورس وجود ندارد و آنچنان فضای هراس غلبه کرده است که معدود خبر‌های خوش برخی سهام‌ها نیز نمی‌تواند ترس حاکم را تقلیل دهد.

در 19 مرداد 99 بالاخره فضای ترس بر امیدواری غلبه کرد و بلوای بورس آغاز شد. از این تاریخ تا روز گذشته شاخص کل 45 درصد عقب‌نشینی کرد و نه‌تنها سود، بلکه سهامداران از اصل پول خود وارد ضرر‌های هنگفتی شدند که دیگر برای هر کاری دیر شده بود. این بیشترین ریزش بازار بورس در طول تاریخ فعالیت بورس تهران بوده است.

«فرهیختگان» در گزارش پیش رو به 6 اولویت اصلی کشور شامل «اصلاح نظام بانکداری»، «کنترل تورم»، «رشد اقتصادی»، «اصلاح نظام مالیاتی»، «دیپلماسی اقتصادی و تقویت تجارت خارجی» و «سیاستگذاری برای بازار سرمایه» را مورد بحث و بررسی قرار داده است.

اصلی‌ترین وظیفه دولت بعدی در بخش اقتصاد، احیای دوباره و بازگشت اعتماد به‌سمت بازار سرمایه است؛ چراکه با مطالعه بودجه 1400 متوجه تامین بیش از یک‌پنجم بودجه سال 1400 از بورس و بازار سرمایه می‌شویم که درصورت عدم‌دسترسی به این عمل، ضربه بزرگی به پیکره اقتصاد ایران در سال 1400 خواهد خورد.