برای اولین بار است که یک رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای پاسخگویی به اتهام جنایی به دادگاه احضار شده است. امروز سه‌شنبه دونالد ترامپ به دادگاه منهتن می‌رود تا درباره پرونده‌ای قدیمی پاسخ بدهد. دادگاه منهتن، دونالد ترامپ را متهم کرده است که به یک بازیگر فیلم‌های غیراخلاقی حق‌السکوت پرداخت کرده است. اگرچه ریشه این پرونده به سال 2006 بازمی‌گردد اما اتهام ترامپ مربوط به سال 2016 است. او در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۶ و در روزهای پایانی کارزار تبلیغاتی برای انتخابات ریاست‌جمهوری، مایکل کوهن وکیل خود را مامور کرد تا با استورمی دانیلز دیدار کند و با او توافق کند که در ازای دریافت 130 هزار دلار، درباره روابط جنسی‌اش با دونالد ترامپ سکوت کند. در سال ۲۰۱۸ نشریه وال‌استریت ژورنال در مورد این توافقنامه گزارشی نوشت اما کوهن علنا اعلام کرد که این مبلغ را با استفاده از پول خود پرداخته و دونالد ترامپ در این خصوص دستوری به او نداده است.
همراهی کوهن با ترامپ چندان دوام نیاورد و او که اکنون یک دشمن آشکار ترامپ است، در مقابل هیات منصفه در پرونده منهتن شهادت داد که در اکتبر 2016 مبلغ 130 هزار دلار را به دانیلز پرداخت کرده و زمانی که ترامپ رئیس‌جمهور بود، ماهانه 35 هزار دلار چک از حساب شخصی خود به کوهن بازپرداخت کرد. در سال 2018، کوهن به اتهامات مالی کمپین مربوط به «پرداخت پول خاموش» اعتراف کرد. اسناد دادگاه در پرونده فدرال کوهن می‌گویند که سازمان ترامپ با دستکاری در حساب‌های تجاری، به دروغ پرداخت‌ها را به‌عنوان هزینه‌های قانونی جا زده است.
روز پنجشنبه، نیویورک تایمز به نقل از چهار نفر که از این موضوع مطلع بودند، برای اولین بار گزارش داد که هیات منصفه رای به متهم بودن ترامپ داده است. ترامپ امروز در حالی باید در دادگاه حاضر شود که در رسانه‌های غربی به حواشی این جلسه دادگاه اشاره شده است. آنطور که رسانه‌های آمریکایی نوشته‌اند، ترامپ برخلاف متهمان معمولی، توسط تیمی از ماموران سرویس مخفی محاصره می‌شود. از او انگشت‌نگاری می‌شود و احتمالا عکس هم گرفته می‌شود. چنین عکس‌هایی معمولا در نیویورک به صورت عمومی منتشر نمی‌شوند، اگرچه علاقه شدید عمومی در این مورد می‌تواند آن را تغییر دهد. در‌حالی‌که دستبند زدن به متهمانی که متهم به جنایات هستند طبیعی است، یکی از وکلای ترامپ گفته است که انتظار ندارد چنین اتفاقی بیفتد. نیویورک تایمز نوشته است احتمالا قبل از محاکمه، ترامپ به جای سلول، در اتاق مصاحبه نگهداری می‌شود. او سپس وارد دادگاه می‌شود و در برابر اتهامات وارده از خود دفاع می‌کند. در این بین مقامات امنیتی آمریکا نیز تدابیری را برای جلوگیری از هرگونه آشوب و اغتشاش خیابانی اندیشیده‌اند. به هر روی حضور متهمی که احتمالا مشهورترین متهمی است که دادگاه جنایی منهتن تا به حال دیده است، با نیازهای امنیتی منحصربه‌فرد خود، منجر به انواع تغییرات در نحوه عملکرد دادگاه در آن روز شده است. پلیس دستور آماده باش برای حدود 35000 افسر فرستاد. به افسران پلیس هشدار داده شد که ممکن است از آنها برای کنترل جمعیت در اطراف دادگاه استفاده شود. با این حال، نگرانی‌های کمی در مورد احتمال خشونت، به‌ویژه پس از حمله 6 ژانویه 2021 به ساختمان کنگره ایالات متحده توسط گروهی از طرفداران ترامپ وجود دارد.
تقریبا برای هیچ‌کس رای دادگاه که احتمالا یک جریمه نقدی خواهد بود، دارای اهمیت نیست. چه موافقان و چه مخالفان ترامپ همگی به تاثیر حکم دادگاه بر انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 نظر دارند. ترامپ از فرصت این دادگاه برای نشان دادن میزان محبوبیتش استفاده کرده است. او در کمتر از 24 ساعت پس از اعلام کیفرخواستش، توانست 4 میلیون دلار کمک مردمی جذب کند. ترامپ معتقد است که کیفرخواست درنهایت جایگاه او را در سومین نامزدی حزب جمهوری‌خواه برای نامزدی ریاست‌جمهوری تقویت می‌کند و جمهوری‌خواهانی که در حال بررسی گزینه‌های جایگزین بودند، به سمت او جمع می‌شوند. در نظرسنجی‌ها او با اختلاف فاحش قوی‌ترین کاندیدای حزب جمهوری‌خواه معرفی شده است. این دادگاه می‌تواند بازی مرگ و زندگی برای دموکرات‌ها باشد.
دلایل و اهدف اتهام علیه ترامپ
اتهام اخیری که قرار است ترامپ را به محکمه بکشاند می‌توانست در هر زمانی در 4 سال اخیر روی دهد اما تاخیر در این مساله نشان می‌دهد مخالفان وی در کمین شرایطی بوده‌اند که هم فراخواندن او به دادگاه امکان‌پذیر باشد و هم اینکه زمانی صورت بگیرد که ترامپ بار دیگر سودای کاخ سفید را در سر داشته باشد.
به همین دلیل اتهامات علیه ترامپ را نمی‌توان تنها با عینک قضائی دید. این اتهامات احتمالا دارای ریشه‌های سیاسی قدرتمندی است. هدف سیاسی پرونده‌های ترامپ انتقام‌گیری از او یا پایان دادن به هرگونه فعالیت سیاسی توسط او نیست. مخالفان او آرزو دارند جلوی بازگشتش به قدرت را بگیرند. البته ترامپ در برابر این مخالفان چندان دست‌بسته نبوده است. او به برکت اکثریت جمهوری‌خواه مجلس سنا، توانسته از بند دو استیضاح جان سالم به در ببرد و با وجود شکست در انتخابات 2020، در گردونه قدرت باقی بماند. اکنون مخالفان رئیس‌جمهور سابق آمریکا می‌کوشند با متهم ساختن او، مسیر حضورش در انتخابات ریاست‌جمهوری 2024 را مسدود ساخته یا حداقل دشوار سازند.
برخوردها با ترامپ در چهارچوب رقابت‌های سیاسی صورت می‌گیرد اما نباید از یاد برد وی نیز هرچه در دست داشته بی‌رحمانه برای مقابله با رقبای خود به کارگرفته است. حمله طرفداران ترامپ در 6 ژانویه 2021 به جلسه تنفیذ ریاست‌جمهوری جو بایدن، نامزد پیروز انتخابات 2020 به کنگره و اشغال ساختمان این نهاد مهم تنها یکی از نمونه‌های مقابله بی‌رحمانه او با مخالفانش است. در ادامه تلاش شده به شناسایی دلایل و اهداف طرح اتهام علیه ترامپ پرداخته شود.
1- تضعیف ترامپ به نفع رقبا
دموکرات‌ها تمایل دارند در سطحی مدیریت‌شده ترامپ را تضعیف کنند بدون آنکه ضربه‌شان به قصد پایان حیات سیاسی وی باشد. حتی اگر ضربه اساسی به ترامپ امکان‌پذیر بود، انجام آن می‌توانست مقاصد و دست دموکرات‌ها را برای افکار عمومی باز کند. با این حال به نظر می‌رسد آنها قصد دارند هوشمندانه وی را تضعیف کنند، تا کمکی به رقبای وی در حزب جمهوری‌خواه از جمله ران دسانتیس فرماندار فلوریدا کرده باشند. اما در هرحال اقدام دموکرات‌ها مخاطره‌آمیز است زیرا درصورت مدیریت نشدن یا وقوع اتفاقات خارج از کنترل، احتمالا نتایجی عکس هدف به بار می‌آیند. افرادی مانند مایک پنس معاون ترامپ که مدتی است منتقد او شده و حتی دسانتیس فرماندار فلوریدا از اقدام هیات‌منصفه دادگاه منتهن انتقاد کرده‌اند. این مساله نشان می‌دهد آنها براساس اخلاق حزبی-نه ملی- ناچار از این‌گونه موضع‌گیری‌ها برای حمایت از هم‌حزبی خود در مقابل دموکرات‌ها هستند.
با این وجود، آنها که نامزدهای بالقوه ریاست‌جمهوری از سوی جمهوری‌خواهان هستند می‌توانند از تضعیف ترامپ برای نهایی ساختن نامزدی خود بهره گیرند. با این حال اگر ترامپ بتواند وضعیت را کنترل کنند، دیگران را نیز بالاجبار در پشت سر خود خواهد داشت.
2- ایجاد تعارض میان نامزد ریاست‌جمهوری جمهوری‌خواهان با ترامپ
اگر ترامپ به دلایلی در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت نکند، در فضایی که نامزد پیروز انتخابات 2024 را یک جمهوری‌خواه فرض کنیم، دو اتفاق می‌تواند رخ دهد. اگر نامزدهایی که دیگر ضدترامپ شناخته می‌شوند مانند دسانتیس به کاخ سفید راه یابند، وضعیت ترامپ از همان ابتدا در حزب دچار افول می‌شود.
اگر نامزدی مورد حمایت ترامپ از میان افرادی مانند مایک پمپئو یا نیکی هیلی به ریاست‌جمهوری برسند با توجه به روحیه ترامپ در عدم سازش با دیگران، احتمالا او با رئیس‌جمهور دچار اختلاف خواهد شد. مخالفان ترامپ می‌دانند اگر او را از نامزدی مستقیم حذف کنند، تقریبا تمام کارها را برای جلوگیری از بازگشت شخصیتی نامتعادل به کاخ سفید برداشته‌اند؛ گرچه هدف نهایی این مخالفان روندی است که خود آنها را به قدرت برساند.
3- پرونده اول به‌مثابه تیر هشدار
ترامپ دارای پرونده‌های متعددی در حوزه مالیاتی و همچنین سیاسی است. پرونده‌های مالیاتی وی مستقل از فعالیت‌های سیاسی‌اش، به کسب‌وکار خصوصی ترامپ مرتبط است. پرونده سیاسی او نیز تنها در یک شاخه به نگهداری پرونده‌های محرمانه بازمی‌گردد.
فعال شدن تنها یک عنوان اتهامی برای ترامپی که با اتهامات زیادی مواجه است به این معناست که درصورت مقاومت و کنار نکشیدن از قصدش برای نامزدی در انتخابات، باقی موارد اتهامی نیز همانند پرونده فعلی، گریبانگیر او خواهند شد.
4- ناهمترازی نامزدهای جمهوری‌خواه و دموکرات
دموکرات‌ها در انتخابات 2020 برای رقابت با ترامپ، به‌عنوان یک نامزد قابل رقابت با او، تنها جو بایدن را در اختیار داشتند. با این وجود رئیس‌جمهور آمریکا فرتوت شده و به نظر نمی‌رسد توانایی شرکت موثر در انتخابات بعدی را داشته باشد.
ترامپ درصورت ورود به انتخابات در حزب جمهوری‌خواه می‌تواند به فردی بلامنازع تبدیل شود اما حتی بدون او، جمهوری‌خواهان نامزدهای قدرتمندی دارند که مایک پنس یکی از آنهاست. در مقابل اما در حزب دموکرات فعلا شخص برجسته‌ای برای ریاست‌جمهوری قابل مشاهده نیست. فردی مانند کاملا هریس معاون بایدن نیز تاکنون در حد و اندازه‌ای ظاهر نشده‌اند که دموکرات‌ها بتوانند برای رقابت با ترامپ یا پنس بتوانند روی او حساب کنند.
برخلاف برخی برداشت‌ها، در نگاهی جدید می‌توان این احتمال را مطرح کرد که دموکرات‌ها اتفاقا به دنبال حمایت پنس، دسانتیس و دیگر سران حزب جمهوری‌خواه از ترامپ هستند تا در سایه این دنباله‌رویشان، آنها پشت سر رئیس‌جمهور سابق قرار گرفته و هویت مستقل و برجسته درحال شکل‌گیری خود را از دست بدهند. سپس ترامپ نیز با اتهامات تضعیف شده و مجبور به خروج از میدان شود. این‌گونه ضمن تضعیف ترامپ، دیگر نامزدان قدرتمند جمهوری‌خواه نیز تضعیف می‌شوند.
اقدامات ترامپ و حامیانش
ترامپ و حامیانش در آمریکا را نمی‌توان دست‌کم گرفت. او و حامیانش آنقدر قدرتمند هستند که با وجود مخالفان بسیاری از دموکرات‌ها تا چهره‌های قدرتمند حزب جمهوری‌خواه نه‌تنها میدان را خالی نکرده بلکه موفق به پیروزی‌هایی شده‌اند و همچنان احتمال تکرار موفقیت‌هایشان می‌رود. ترامپ برای مقابله با شرایط جدید نقشه‌های متناسب را به اجرا در می‌آورد که در زیر به بخشی از این موارد پرداخته شده است.
1- استفاده از فرصت
ترامپ احتمالا همزمان با تلاش برای خلاصی از این وضعیت، به آن به‌عنوان یک فرصت برای مظلوم‌نمایی و برجسته شدن در اخبار می‌نگرد. رئیس‌جمهور سابق آمریکا می‌داند یکی از راه‌های خروجش از فشار سیاسی وارده از مجرای دستگاه قضایی، رسیدن طراحان این نقشه به این نکته است که اتهامات می‌توانند برای ترامپ مفید باشند. جان بولتون مشاور امنیت ملی سابق ترامپ که امروزه از مخالفان وی به شمار می‌رود ضمن توصیف او به‌عنوان سرطان حزب جمهوری‌خواه هشدار داده که اعلام جرم علیه رئیس‌جمهوری سابق آمریکا ممکن است که از لحاظ سیاسی به نفع وی تمام شود.
ترامپ طی 48 ساعت پس از اعلام فراخوانده شدنش به دادگاه موفق شده بیش از 5 میلیون دلار جمع‌آوری کند که یک‌چهارم آن از سوی افرادی است که پیش از این به کمپین او کمک نکرده بودند.
2- تهدید به شورش
ترامپ اندکی پیش از ابلاغ کیفرخواست پیش‌بینی‌شده‌اش در نیویورک، از طرفداران خود خواسته بود به این اقدام اعتراض کنند. این موضوع نشان می‌دهد رئیس‌جمهور سابق آمریکا همچنان به اردوکشی خیابانی اعتقاد داشته و به آن به‌عنوان یک ابزار موثر می‌نگرد. با این حال به نظر نمی‌رسد ترامپ به شکل‌گیری و حتی موفقیت یک شورش امیدوار باشد چه اینکه آخرین درخواست او نیز با واکنشی سرد روبه‌رو شد. این مساله اما به معنای پایان اردوکشی‌ها نیست. اگر در مسیر رویدادهای جاری اتفاقی خاص رخ داده یا روندی جنجالی طی شود، آنگاه ترامپ می‌تواند بار دیگر به قدرت بسیج‌کنندگی پیشین خود دست یابد.
3- طراحی اقدام متقابل
در تابستان سال گذشته ماموران اف‌بی‌آی بنابر درخواست وزارت دادگستری دولت بایدن برای جست‌وجوی اسناد محرمانه دولتی به عمارت ماره لاگو حمله کرده و آن را تفتیش کردند. در اواسط پاییز این حمله با حمله‌ای متقابل به خانه نانسی پلوسی رئیس دموکرات مجلس نمایندگان پاسخ داده شد. در این حمله همسر پلوسی به‌شدت مجروح شده و زمینه کاهش فعالیت‌های سیاسی وی را فراهم آورد.
درباره این موضوع اقدام متقابل جمهوری‌خواهان احتمال گشودن پرونده‌های فساد هانتر بایدن، فرزند رئیس‌جمهور آمریکاست.
پرونده‌ها ادامه دارد
جدا از پرونده پرداخت حق‌السکوت، دونالد ترامپ با پرونده‌های دیگری نیز دست به گریبان است. یکی از آنها، پرونده شورش ششم ژانویه طرفداران ترامپ و حمله به ساختمان کاپیتال هیل است. چند ماه قبل کمیته تحقیق ششم ژانویه از وزارت دادگستری آمریکا خواسته بود که دونالد ترامپ را محاکمه کند. اکنون وزارت دادگستری درحال تحقیق درمورد تلاش ترامپ برای براندازی انتخاباتی و تحریک هوادارانش برای حمله به کنگره در 6 ژانویه است. ماه گذشته وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد «افسران پلیس مجروح‌شده در حوادث ۶ ژانویه ۲۰۲۱ و همچنین نماینده‌های کنگره می‌توانند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا را تحت پیگرد قانونی قرار دهند.»
دومین پرونده ترامپ، مربوط به نگهداری اسناد طبقهبندی شده در ویلای شخصی‌اش در فلوریدا، است. ماموران اف‌بی‌آی در اوت سال گذشته با یورش به عمارت ترامپ در فلوریدا موسوم به عمارت مارالاگو هزاران صفحه اسناد طبقهبندی شده محرمانه و حساس دولتی را کشف و ضبط کردند. تسنیم نوشته که روزنامه واشنگتن‌پست در گزارشی به نقل از منابعی اعلام کرد وزارت دادگستری آمریکا و اف‌بی‌آی به مدارک جدیدتری درمورد کارشکنی احتمالی ترامپ در پرونده کشف اسناد طبقهبندی شده از ویلای شخصی وی در فلوریدا دست یافته است. دادستان‌های فدرال به‌دنبال این هستند که بدانند آیا ترامپ عمدا اطلاعات امنیت ملی را حفظ کرده و مانع اجرای عدالت شده است یا خیر.
ترامپ همچنین در جورجیا به اتهام تلاش برای دخالت در انتخابات تحت بازجویی قرار دارد. او با محاکمه افترا ناشی از اتهام تجاوز جنسی توسط جین کارول، خبرنگار زن آمریکایی مواجه است؛ اتهامی که ترامپ آن را رد می‌کند.