زهرا رمضانی، خبرنگار:حمایت از فعالیت‌های فناورانه و رسیدن به محصول از پایان‌نامه‌های دانشجویی، موضوعی است که با حرکت به‌سمت شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از پارک‌های علم وفناوری در کشور طی سال‌های اخیر با وجود همه کاستی‌ها به مرحله اجرا رسیده و امروز بخش‌های مختلف متولی این حوزه از معاونت فناوری وزارت علوم گرفته تا معاونت علم‌وفناوری ریاست‌جمهور، طرح‌های مختلفی را در راستای حمایت از دانشجویان و پژوهشگران دارند. بااین‌حال براساس رسمی نانوشته عمده حمایت‌ها به‌ویژه در حوزه مالی به دانشگاه‌های پایتخت محدود شده و طرح‌های پژوهشی کمی به مراکز آموزشی خارج از پایتخت می‌رسد. موضوعی که باعث شده وزارت علوم تلاش کند راه‌اندازی برخی طرح‌ها در سطح ملی مانند طرح رشد یا طرح شکوفایی، چالش‌های موجود در حوزه حمایت از پژوهشگران را برطرف کند. بهنام طالبی، مدیرکل دفتر سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری و نوآوری وزارت علوم در گفت‌وگو با «فرهیختگان» چگونگی اجرای عدالت در حمایت‌ها را تشریح کرد.
او با بیان اینکه یکی از مشکلات ما در کشور تمرکز حمایت‌ها در پایتخت است، گفت: «این مساله کمی از عدالت دور است و هر اندازه بتوانیم کمک کنیم که توزیع حمایت‌ها درست‌تر انجام شود، قطعا هم به‌نفع کشور و پژوهشگران و درنهایت حوزه فناوری کشور خواهد بود. در این میان طرح ترویج کارآفرینی در دانشگاه‌های کشور نیز با همین هدف اجرایی شده تا بتوانیم یک عدالت آموزشی را در سطح کشور داشته باشیم. براساس آمار بیش از 80 درصد آموزش‌های حوزه کارآفرینی در سه استان تهران، اصفهان، خراسان‌رضوی معطوف شده است. متاسفانه ما دانشگاه‌هایی داریم که هیچ‌گونه حمایتی از حوزه کارآفرینی انجام نمی‌دهند که باید این مشکلات برطرف شود.»
طالبی ادامه داد: «دانشجویانی را در دانشگاه‌های استان‌های غیر از تهران داریم که علی‌رغم فاصله‌شان از پایتخت، اما در فعالیت‌های علمی‌وفناورانه بسیار هم موفق هستند؛ قطعا ما باید ما بستر حمایت از آنها را فراهم کنیم، یعنی یکی از برنامه‌ریزی‌های کشورمان در حوزه آموزش عالی باید برقراری عدالت در این حوزه باشد.»
مدیر دفتر سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری و نوآوری وزارت علوم بیان داشت: «ما در حوزه فناوری و نوآوری چند طرح ملی داریم که ازجمله آن می‌توان به طرح دستیار فناوری و طرح ترویج کارآفرینی اشاره کرد که اساس هر دو طرح، توزیع حمایت‌های عادلانه در سطح کشور است. خوشبختانه ما امروز در همه استان‌ها دارای پارک علم‌وفناوری هستیم که می‌تواند بستر اصلی برای حمایت از پژوهشگران باشد، اما مساله اصلی این است بستر حمایت را بتوانیم را برای همه دانشگاه‌ها داشته باشیم.»
طالبی به طرح گرنت فناوری اشاره و تصریح کرد: «این طرح در راستای هدفمند کردن پایان‌نامه‌های اساتید، دانشجویان و محصول‌محور شدن طرح‌های دانشگاهی دنبال می‌شود که خوشبختانه بعد از گذشت دوسال از اجرای آن، دستاوردهای خوبی را هم داشتیم. البته طبیعتا اجرای آن در دوران کرونا به‌دلیلی شرایط ایجادشده در آن برهه تحت‌تاثیر قرار گرفت، اما در شرایط امروز این طرح به‌صورت جدی دنبال می‌شود. همچنین طرح‌های دیگرمان مانند طرح شکوفایی و رشد هم قرار است به‌زودی به مرحله اجرا درآید.»
او تصریح کرد: «ما در گرنت فناوری حمایت‌های مالی 20 تا 80 میلیون تومانی را برای پایان‌نامه‌ها خواهیم داشت که به فراخور شرایط پایان‌نامه به پژوهشگر اعطا می‌شود، یعنی گاهی می‌بینیم خود پایان‌نامه از حمایت مالی برخوردار است، در چنین شرایطی حمایت از آن کمتر می‌شود اما درمقابل پایان‌نامه‌ای که هیچ‌گونه حمایت مالی نداشته باشد، می‌تواند از حداکثر حمایت‌های تعیین‌شده برخوردار شود و پرداخت آن با توجه به روند پیشرفت انجام می‌شود.»
مدیر دفتر سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری و نوآوری وزارت علوم به طرح رشد اشاره و تصریح کرد: «در این طرح نیز از طرح‌های مربوطی که از آزمایشگاه و مراکز تحقیقاتی به محصول فناورانه منتهی‌شده باشند، حمایت 300 میلیون تومانی صورت می‌گیرد، اما هدف‌مان در طرح شکوفایی حمایت از شرکت‌های رشد است که با توجه به نوع فعالیت آنها، کف حمایت‌مان از 500 میلیون تومان شروع می‌شود و بسته به نوع طرح، ارقام حمایتی افزایش پیدا می‌کند.»
 طالبی درباره راه‌اندازی اولین پارک علم‌وفناوری بین‌المللی کشور خاطرنشان کرد: «کارهای مربوط به ایجاد این پارک درحال انجام است اما این به آن معنا نیست که دیگر پارک‌های فعال‌مان امکان تعاملات بین‌المللی را نداشته باشند که خوشبختانه امروز هم برخی پارک‌ها به این سمت حرکت کرده‌اند.»