سارا طاهری-راضیه فلاح، خبرنگار:آخرین ماه پاییز مدت‌هاست با نام «پژوهش» گره خورده است و هفته‌ای ویژه برای آن در تقویم در نظر گرفته می‌شود. هفته پژوهش بهانه‌ای برای بررسی عملکرد پژوهشی مراکز آموزش عالی و تقدیر از فعالان این حوزه محسوب می‌شود. دانشگاه آزاد اسلامی نیز امسال قرار است هفته پژوهش را پررنگ‌تر از سال‌های دیگر در واحدهای خود برگزار کند. معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی هم اخیرا از برگزاری هفته پژوهش استانی از ۱۲ تا ۱۹ آذرماه سال جاری در واحدهای این دانشگاه خبر داد. به گفته مجید مشکینی، معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد، این دانشگاه در سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین، توسعه فناوری و نوآوری را در دستور کار خود قرار داده و برنامه‌های متنوعی را برای هفته پژوهش در نظر گرفته است. برنامه‌ریزی و برگزاری رویدادهای استانی عصر امید به‌عنوان محور مراسم هفته پژوهش و فناوری استان‌هاست و برگزاری مراسم تقدیر از پژوهشگران و فناوران برتر مراکز تحقیقاتی و رشد و همچنین در دستور کار استان‌ها قرار دارد. واحدهای دانشگاهی متناسب با آمایش سرزمینی و توانمندی‌های پژوهشی و فناورانه کارگاه‌های آموزشی، فناورانه، چالش، ایده آرا و نمایشگاه استانی برگزار خواهند کرد.
همچنین با هدف ایجاد انگیزه میان پژوهشگران و فناوران برتر، در واحدهای دانشگاهی ویژه و سطح یک از سه‌نفر به‌عنوان فناور برتر و هفت‌نفر متناسب با گروه‌های آموزشی هفتگانه تقدیر خواهد شد. در واحدهای دانشگاهی سطح دو و سه نیز یک نفر به‌عنوان فناور برتر و سه نفر نیز به‌عنوان پژوهشگر برتر برگزیده و تقدیر خواهد شد. به‌گفته معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی، در سطح استان‌ها نیز ستاد پژوهش و فناوری استان امتیازهای پژوهشگران و فناوران معرفی‌شده از سوی واحدها را بررسی و دونفر را به‌عنوان فناور برتر و هفت‌نفر را به‌عنوان پژوهشگر برتر استانی معرفی خواهند کرد. در شماره امروز با هفت‌نفر از معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌ها به گفت‌وگو نشسته‌ایم. آنها معتقدند بسترهای فناورانه برای حل مسائل کشور در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد شده و این دانشگاه توسعه فناوری و نوآوری را در دستور کار خود قرار داده است. مشروح این گفت‌وگو‌ها را در ادامه می‌خوانید.
صنعتگران در هفته پژوهش به دانشگاه می‌آیند
پژمان تقی‌پور بیرگانی، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد اهواز درخصوص اقدامات این واحد برای هفته پژوهش گفت: «با یک ابتکار عمل نشست‌هایی را که برای هفته پژوهش در واحد برگزار می‌شد از کلیشه خارج و به‌جای سخنرانی، تبدیل به نشست‌هایی بین دانشگاه و صنعتگران کردیم. همچنین کارگاه‌هایی به‌منظور آموزش حوزه‌های استارتاپ و شرکت‌های فناور و مشاوره به علاقه‌مندان از دیگر اقداماتی است که در واحد اجرا خواهد شد. نمایشگاه عصر امید با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و مراکز تحقیقات واحد نیز برگزار می‌شود.»
به گفته او با برگزاری برنامه‌های هفته پژوهش بسترهای فناورانه برای حل مسائل کشور در این دانشگاه ایجاد می‌شود. او درباره تعداد شرکت‌هایی که در نمایشگاه عصر امید این استان شرکت دارند، اظهار کرد: «مراکز تحقیقات نانومواد، شیلات و آبزیان که جزء مرکز تحقیقات برتر کشور شناخته می‌شوند و مرکز تحقیقات سبک زندگی اسلامی که در زمینه تولید محتوا فعال است؛ در این نمایشگاه حاضر می‌شوند.»
تقی‌پور در ادامه شرکت‌های فعال در نمایشگاه عصر امید عنوان کرد: «به غیر از حضور مراکز تحقیقات، غرفه‌ای برای باشگاه پژوهشگران جوان، مهارت کارآفرینی زیرمجموعه دانشکده کارآفرینی و چند غرفه برای شرکت‌های فناور شاخص واحد در نظر گرفته شده است.» معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز در ادامه تصریح کرد: «برای انرژی‌بخشی و شادتر کردن محیط نیز در نظر داریم تا برخی اقدامات دیگر از قبیل غرفه‌های صنایع غذایی، پرستاری و انجام تست‌های ابتدایی سنجش، صنایع‌دستی و نقاشی و هنرهای تجسمی انجام شود. همچنین یکی از غرفه‌ها محصولات تولیدی آرایشی بهداشتی یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان را که توسط یکی از استادهای واحد ساخته شده، ارائه می‌کند.»
دانشگاه آزاد در فن‌بازار استان سیستان‌وبلوچستان حاضر می‌شود
سیدمحمدرضا طباطبایی، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد واحد زاهدان درخصوص برنامه‌های این استان در هفته پژوهش و فناوری گفت: «از 12 تا 18 آذرماه با همیاری استانداری و دانشگاه‌های استان نمایشگاه فن‌بازار برگزار می‌شود که واحد نیز در آن مشارکت دارد. بخشی از اقدامات این هفته برای مراسمی است که در شهر تهران برگزار می‌شود و محصولات مرکز رشد را در این رویداد ارائه می‌کنیم.» او افزود: «درکنار این اقدامات برنامه‌های روتین مانند برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های کوتاه‌مدت به مناسبت این هفته و متناسب با این هفته، فعالیت باشگاه پژوهشگران جوان و انجمن‌های دانشگاه آزاد، سخنرانی علمی، با انتخاب پژوهشگران برتر و برگزاری مراسم تجلیل از آنها در سطح استان و واحد خواهد بود.» طباطبایی درباره تعداد غرفه‌های فعال در این هفته عنوان کرد: «در نمایشگاه استانی حدود 50 متر مربع در اختیار واحد زاهدان قرار گرفته که بیشتر محصولات تولیدی مرکز رشد واحد ارائه می‌شود که برخی از این محصولات نیز به مرحله نهایی تولید رسیده‌اند.» معاون پژوهش دانشگاه آزاد واحد زاهدان درخصوص محصولات تولیدی مرکز رشد که در مرحله پایانی تولید قرار دارند، بیان کرد: «ماسک ژینا که براساس مواد معدنی تولید شده است. از دیگر محصولاتی که در قالب مرکز رشد ارائه می‌شوند می‌توان به تولید فرآورده‌های چای ترش مانند نوشابه چای ترش و ارائه سنگ‌های زینتی مانند عقیق اشاره کرد. همچنین محصولاتی از قبیل صنایع‌دستی، بالشتی که با ترکیب از دو نوع گیاه خاص و دستگاه تولید آب مقطر از بخار هوا به‌عنوان صنایع خلاق در این نمایشگاه عرضه خواهد شد.»
ارائه 30 محصول در 16 غرفه در نمایشگاه عصر امید البرز
رضا عزتی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد استان البرز درخصوص برنامه‌های این دانشگاه در هفته پژوهش توضیح داد: «در راستای برنامه‌های هفته پژوهش در گام اول یک ستاد تشکیل و قرار بر این شد پانزدهم تا نوزدهم آذرماه نمایشگاه‌های این استان برگزار شود که این نمایشگاه‌ها در حوزه فناوری، انجمن‌ها، مراکز رشد و... خواهد بود.» او اضافه کرد: «از دوازدهم تا چهاردهم آذرماه نیز هر‌روز یک رویداد برای دانشجویان و استادان خواهیم داشت. روز اول دیدار فناوران است که فناوران دانشگاه آزاد استان البرز در این نشست حضور پیدا کرده و دانشجویان و استادان نیز در این نشست تخصصی حضور خواهند داشت. روز دوم نیز بازدید از صنایع است که این بازدید با همکاری دانشگاه آزاد نظر‌آباد انجام می‌شود. در این بازدید اساتید و دانشجویان با صنایع فناور که از تکنولوژی‌های هایتک استفاده می‌کنند دیدار کرده تا با دستاوردهای استان البرز آشنا شوند.» عزتی خاطرنشان کرد: «در سومین روز نیز یک نشست تخصصی در حوزه فناورانه با همکاری دانشگاه آزاد واحد هشتگرد برگزار می‌شود.» او با بیان اینکه اختتامیه هفته پژوهش در روز نوزدهم آذرماه در واحد کرج برگزار می‌شود، اضافه کرد: «خوشبختانه در این یک‌هفته سمینارها و نشست‌های تخصصی در راستای نیازهای استان نیز برگزار می‌شود.» معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی کرج گفت: «سیاست‌مان بر اساس رویداد استانی عصر امید است و تمام دستاوردهای خود در مراکز رشد، سرای نوآوری و همچنین محصولاتی که به تولید و تجاری‌سازی رسیدند در غرفه‌ها در معرض دید عموم قرار می‌گیرد تا دستاوردهای واحد البرز شناخته شود.» به گفته او 16 غرفه از واحدهای استان البرز در هفته پژوهش 30 محصول خود را در نمایشگاه در معرض دید عموم قرار می‌دهند.
30 محصول فناوری، در عصر امید کهگیلویه‌و‌بویراحمد نمایش داده می‌شود
محمد‌جواد کیانی، معاون پژوهش و فناوری استان کهگیلویه‌و‌بویراحمد و واحد یاسوج در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «یک همایش فراخوان مقاله برای هفته پژوهش ترتیب دادیم که به‌صورت داخلی است و اساتید و دانشجویان مقطع تحصیلات تکمیلی مقالات خود را در 7 گروه آموزشی ارسال می‌کنند. همچنین برگزاری نمایشگاه فناوری از جمله دیگر برنامه‌هایی است که در هفته پژوهش مانند سال‌های گذشته برگزار شده و در نمایشگاه تهران نیز حضور پیدا می‌کنیم.» او با اشاره به برگزاری سخنرانی‌های علمی در هفته پژوهش گفت: «این سخنرانی‌ها در‌حال‌حاضر آغاز شده که در حوزه مقاله‌نویسی، استارتاپ‌ها و مسائل پژوهش و فناوری است. برگزاری یک سری کارگاه‌ها و وبینار نیز در دستورکارمان است که در زمینه‌های مختلف و متناسب با رشته‌های اعضای هیات‌علمی است.» معاون پژوهش و فناوری واحد یاسوج خاطرنشان کرد: «انتخاب پژوهشگر و فناور برتر و بازدید از مدارس و انتخاب دانش‌آموز برتر در مدارس سما نیز از دیگر برنامه‌های هفته پژوهش این استان است.» او ادامه داد: «در نمایشگاه 30 محصول فناوری، 15 شرکت فناور و 20 هسته فناور حضور دارند. پایان‌نامه‌های برتر را نیز خواهیم داشت و پروژه‌های دانشجویی و محصولات فناور و دانش‌بنیان که فناوران ما به‌صورت محصول اولیه تولید کرده‌اند نیز در نمایشگاه عرضه می‌شوند که این محصولات بیشتر در حوزه‌های گیاهان دارویی، آی‌تی، الکترونیک و رباتیک است.»
حضور 25 شرکت و 5 مرکز تحقیقاتی در عصر امید قزوین
احمد فخاریان، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی استان قزوین نیز درخصوص برنامه‌های این استان در هفته پژوهش عنوان کرد: «طبق روال سال‌های قبل پژوهشگران و فناوران برتر در سطح واحد و استان ارزیابی شده و از آنها تقدیر می‌شود. اطلاعیه‌ای در این خصوص به واحدها ارسال شده که هر‌کدام یک نفر برتر را در هر گرایش اعلام کرده که این افراد تجمیع شده و در سطح دانشگاه و در سطح استان از آنها قدردانی می‌شود.» او اضافه کرد: «همچنین فناوران برتر که در مرکز رشد و سرای نوآوری ما مستقر هستند ارزیابی شده و در هفته آخر آذرماه از پژوهشگران و فناوران تقدیر می‌شود. 5 پژوهشگر برتر در سطح اساتید و2 شرکت فناور برتر خواهیم داشت. همچنین در سطح استان در هر حوزه یک نفر مورد تقدیر قرار می‌گیرد. به عبارت بهتر در حوزه فنی و مهندسی‌ها یک نفر، کشاورزی یک نفر و علوم انسانی نیز یک نفر تقدیر می‌شود.» معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد استان قزوین تصریح کرد: «یک نمایشگاه در سطح استان تشکیل شده و دستاوردهای پژوهشی و مراکز تحقیقاتی در این نمایشگاه در‌معرض دید عموم قرار می‌گیرند. شرکت‌های فناوری که در مراکز رشد مستقر هستند در این نمایشگاه فعالیت‌های خود را به‌نمایش می‌گذارند. حدود 25 شرکت و 5 مرکز تحقیقاتی در استان قزوین در نمایشگاه حضور دارند.» فخاریان بیان کرد: «هماهنگی نیز با صداوسیمای استان انجام شده تا در برنامه‌های ویژه این هفته حضور پیدا کنیم. از معاون پژوهشی و روسای مراکز تحقیقاتی دعوت شده تا در برنامه چهل‌ستون حاضر شده و اطلاعات لازم را درخصوص فعالیت‌های پژوهشی ارائه دهند.» او گفت: «در سطح سازمان مرکزی نیز طبق روال سال‌های گذشته در نمایشگاه هفته پژوهش حضور خواهیم داشت و محصولات فناورانه را به‌نمایش می‌گذاریم.» به گفته او حدود 8 محصول در حوزه کشاورزی، رباتیک و... در این نمایشگاه در‌معرض دید عموم قرار می‌گیرند.
تقدیر پژوهشگران دانشگاه در قالب 7 حوزه علمی
علی نیازی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی درخصوص برنامه‌های هفته پژوهش توضیح داد: «براساس بخشنامه سازمان مرکزی علاوه تقدیر پژوهشگران در 7 حوزه اصلی علوم پایه، فنی و مهندسی، پزشکی، علوم انسانی، دامپزشکی، هنر و معماری با توجه به سیاست‌های جدید، از فناوران برتر نیز تقدیر خواهد شد که این موضوع نیازمند سازوکارهای خاص خود است.» او اضافه کرد: «در چند سال اخیر بحث فناوری و مهارت در دانشگاه آزاد ترویج پیدا کرده که باید این بحث را نیز در هفته پژوهش مدنظر قرار دهیم. بنابراین در واحد تهران مرکزی در حال برنامه‌ریزی هستیم تا در تمام دانشکده‌ها علاوه بر سخنرانی‌های علمی که هرساله برگزار می‌شود کارگاه‌های پژوهشی مهارتی و تخصصی نیز تشکیل شود.» معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی بیان کرد: «این کارگاه‌ها در حوزه آموزش دستگاه‌های هایتک، نرم‌افزارهای تخصصی و... است. برای برگزاری این کارگاه‌ها برنامه‌ریزی‌های زیادی صورت گرفته که در چند حوزه یعنی علوم پایه، فنی و مهندسی، هنر و معماری و علوم انسانی خواهد بود. درنهایت مسابقات علمی برای این کارگاه ها برگزار شده و در آن دانشجویان درگیر مباحث علمی خواهند شد.» نیازی در ادامه تصریح کرد: «یکی دیگر از برنامه‌هایمان تقدیر از پایان‌نامه‌های ارشد و دکتری، پژوهشگران برتر، ترجمه برتر، مقالات برتر و... است. بحث علم‌سنجی در دانشگاه آزاد در چند سال اخیر مطرح شده است؛ درواقع دانشگاه آزاد مانند پایگاه‌های علمی اسپوکوس، گوگل اسکالر و... فرآیندی را تحت عنوان علم‌سنجی ایجاد کرده و اساتید دانشگاه تحت عنوان سرآمدان علمی در این سایت معرفی می‌شوند. بنابراین برای سرآمدان علمی نیز برنامه‌هایی را خواهیم داشت و معرفی این افراد به‌عنوان سلبریتی علمی مد‌نظرمان است تا حمایت شوند. برای این افراد جلسات سخنرانی و میزگردهای علمی در نظر گرفته شده تا هم تشویق شوند و هم اساتید و دانشجویان دیگر با دیدن این سرآمدان انگیزه پیدا کرده و برای کسب رتبه های برتر تلاش کنند.» معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی خاطرنشان کرد: «برای نمایشگاه نیز یک کمیته و مسئول کمیته مشخص شده تا دستاوردهای یک سال گذشته را جمع‌آوری کند و این محصولات در معرض دید عموم قرار بگیرد. هنوز تعداد این دستاوردها مشخص نیست اما علاوه‌بر محصولات برتر ارائه و معرفی دستاوردهای برنامه‌های علمی مد نظرمان است. واحد تهران مرکزی در برنامه علمی محیط زیست، تربیت‌بدنی و علوم همگرا فعالیت می‌کند، بنابراین در نمایشگاه، دستاوردهای این برنامه‌های علمی نیز نشان داده می‌شود.» او اظهار کرد: «در یک سال اخیر پژوهشکده و مراکز تحقیقاتی زیادی را مصوب کردیم که در حال حاضر مجوز را اخذ کرده و شروع به کار کرده‌اند. پژوهشکده مهندسی بافت از قبل فعالیت می‌کرد، پژوهشکده غرب‌شناسی و پژوهشکده گیاهان دارویی نیز دو پژوهشکده دیگر هستند که هر کدام از چندین مرکز تحقیقاتی تشکیل شده و دستاوردهای خاص خود را دارند. این دستاوردها کاربردی و قابل ارائه در نمایشگاه هستند. همچنین حضور مرکز تحقیقاتی سیستم‌های هوشمند، مرکز تحقیقاتی پرتو پزشکی، مرکز تحقیقاتی اقتصاد دیجیتال، مرکز تحقیقاتی محیط زیست و مرکز تحقیقاتی لیزر و فتونیک در نمایشگاه یکی از برنامه‌هایمان در هفته پژوهش است.» او با بیان اینکه مراکز تحقیقاتی باید با صنایع مرتبط شوند گفت: «این نمایشگاه فرصتی است تا این مراکز تحقیقاتی با صنایع و مراکز تحقیقاتی دانشگاه‌های دیگر مرتبط شوند و بتوانند فعالیت‌های علمی انجام دهند.» نیازی بیان کرد: «امسال براساس سیاستگذاری رویداد عصر امید فعالیت می‌کنیم و ما نیز در همین راستا محصولاتی که قابلیت تجاری شدن دارند را در نمایشگاه عرضه می‌کنیم. به طور مثال در یکی از پژوهشکده‌ها ماهی زبرا پرورش می‌دهیم که می‌تواند به طور مثال جایگزین موش در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی شود. یعنی قابلیت این را داریم که این ماهی را پرورش داده تا به فروش برسانیم. این قابلیت‌ها نیز در نمایشگاه ارائه می‌شوند تا مراکز دیگر با توانایی‌های ما آشنا شوند.»