G7 چیست؟
گروه هفت (G7) شامل چهار کشور اروپایی آلمان، فرانسه، بریتانیا و ایتالیا، دو کشور آمریکای شمالی کانادا و ایالات‌متحده و کشور آسیایی ژاپن میشود. نماینده اتحادیه اروپا هم در این نشست حضور دارد تا همه ۲۸ عضو اتحادیه را نمایندگی کند. در گذشته کشورهای تشکیل‌دهنده، این گروه را «هفت اقتصاد پیشرفته» می‌خواندند اما به مرور و با کاهش قدرت اقتصادی این گروه و رشد اقتصادهایی همچون چین، تلاش کردند تا یک تعریف برای G7 بسازند. از همین‌رو اولاف شولتس، صدراعظم آلمان این گروه را «دموکراسی‌های قدرتمند اقتصادی» خوانده است.
چرا تشکیل شد؟
ایالات‌متحده، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و آلمان غربی گروه شش را در سال 1975 تشکیل دادند تا به نگرانی‌های اقتصادی که شامل تورم و رکود اقتصادی ناشی از تحریم نفتی کشورهای صادرکننده (اوپک) است، رسیدگی کنند. در نخستین اجلاس در فرانسه به پیشنهاد رئیس‌جمهور آمریکا، کانادا نیز به این مجموعه اضافه شد و G6 به G7 تبدیل شد و در سال 1976 در ریاست دوره‌ای یک‌ساله آمریکا و در اجلاس سران، کانادا نیز شرکت کرد. این گروه سالانه برای بحث درمورد موضوعاتی مانند حاکمیت اقتصاد جهانی، امنیت بین‌المللی و سیاست انرژی تشکیل جلسه می‌دهند.
چگونه کار می‌کند؟
برخلاف سازمان ملل یا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو)، G7 یک نهاد رسمی با منشور و دبیرخانه نیست. رئیس آن که هرساله بین کشورهای عضو به‌صورت چرخشی انتخاب میشود، مسئول تنظیم دستورکار هرسال اجلاس و ترتیب تدارکات برای آن است. وزرا و فرستادگان، در جلساتی که قبل از گردهمایی رهبران ملی انجام میشود، طرح‌های سیاستی را چکش‌کاری می‌کنند. گاهی اوقات از کشورهای غیرعضو برای شرکت در جلسات G7 دعوت میشود.
G8 به G7
روسیه به‌طور رسمی در سال 1998 به این گروه پیوست و آن را به گروه G8 تبدیل کرد. رئیس‌جمهور ایالات‌متحده بیل کلینتون فکر می‌کرد که پذیرش روسیه در باشگاه انحصاری به این کشور اعتبار بین‌المللی می‌بخشد و اولین رهبر پس از شوروی، بوریس یلتسین را تشویق می‌کند که با غرب نزدیک‌تر شود. کلینتون همچنین معتقد بود عضویت روسیه به آرام‌کردن روسیه کمک می‌کند. الحاق کریمه به مسکو در مارس 2014 منجر به تعلیق نامحدود روسیه از این گروه شد.
از تعلیق تا تحریم
با تشدید مداخله روسیه در اوکراین، ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا تحریم‌های اقتصادی را با هدف تلاش برای منزوی کردن بیشتر مسکو تشدید کردند. اما مناقشه اوکراین تنها تشدید شده است و روسیه در اوایل سال 2022 به اوکراین حمله کرد. در پاسخ، کشورهای G7 تحریم‌های بی‌سابقه‌ای را علیه روسیه اعمال کردند. اینها شامل حذف تدریجی واردات نفت و گاز روسیه و هدف قراردادن رسانه‌های دولتی برای محدود کردن گسترش تبلیغات روسیه است. هدف دیگر از این اقدامات، بخش صنعتی روسیه برای کاهش توان نظامی این کشور است.
چالش‌های گروه
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، اتحاد گروه هفت را درمورد تعدادی از مسائل همچون توافقنامه آب‌وهوایی پاریس به چالش کشید. چالش‌های دیگر ناشی از همه‌گیری کووید-19 و ظهور چین به‌عنوان یک قدرت نظامی و اقتصادی است. درکنار چالش روسیه، پاتریک از شورای روابط خارجی (CFR) می‌گوید حس روبه رشدی وجود دارد که چین یک «تهدید سه‌گانه» برای کشورهای G7 - از لحاظ اقتصادی، ایدئولوژیکی و ژئوپلیتیکی - ایجاد می‌کند. بروکسل، توکیو و واشنگتن نارضایتی مشترکی نسبت به مدل اقتصادی دولت پکن و رفتارهای تجاری ناعادلانه دارند. روابط تجاری و دفاعی رو به رشد چین با روسیه نیز باعث نگرانی شده است.
آینده چه میشود؟
آینده به دلیل تنش‌های مستمر با روسیه و به‌طور فزاینده‌ای با چین و همچنین اختلافات داخلی بر سر سیاست‌های تجاری و آب‌وهوایی به چالش کشیده شده است. رئیس‌جمهور جو بایدن متعهد شده است تعهد تاریخی ایالات‌متحده به چندجانبه‌گرایی را احیا کند. در نشانه‌ای از تجدید همکاری، G7 پیش از اجلاس سران خود در سال 2021 به توافقی تاریخی دست یافت تا قوانین جهانی مالیات شرکت‌ها را اصلاح کند. در آن سال، این گروه یک برنامه زیرساختی بزرگ جهانی را برای مقابله با ابتکار کمربند و جاده چین راه‌اندازی کرد.
آیا جایگزینی برای G7 وجود دارد؟
بسیاری از تحلیلگران خاطرنشان می‌کنند که علاوه‌بر تقسیمات داخلی، پویایی‌های خارجی نیز تاثیر جهانی G7 را از بین برده است. برخی استدلال می‌کنند این گروه بدون چین و دیگر قدرت‌های جهانی نوظهور فاقد ارتباط است. بسیاری از تحلیلگران همچنین بر این باورند که قدرت و اعتبار گروه بیست (G20)، از G7 پیشی گرفته است. قدرت‌های نوظهور ازجمله برزیل، چین، هند، مکزیک و آفریقای جنوبی، همگی متعلق به G20 هستند. G7 حدود 45 درصد از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهد که در مقایسه با 70 درصد سه دهه قبل، این میزان کاهش یافته است.