بی‌شک پیروزی انقلاب اسلامی نتیجه حرکت توده‌های مختلف مردم ازجمله دانشجویان بود؛ نقش آنان در انقلاب اسلامی چنان آشکار است که به‌جرات می‌توان گفت از پیشروها و نیروهای اصلی پیروزی انقلاب هستند. امام‌خمینی(ره) در زمان تبعید، سخنرانی‌ها و توصیه‌های بسیاری به دانشجویان داشتند و با راهنمایی‌های مختلف سعی کردند حرکت دانشجویان انقلابی را جهت‌دهی کنند. در سال‌هایی که امام در ایران حضور نداشتند این ارتباط به‌وسیله پیام و تلگراف برقرار بود. ایشان در برخی از پیام‌های خود به دانشجویان تاکید کردند روابط خود را با هم هر چه بیشتر مستحکم کنید. امام همچنین به جوانان دانشگاهی توصیه کردند پیوند اخوت اسلامی برقرار کنند. «فرهیختگان» به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی 10 پیام پیر جماران را بازخوانی کرده است که در ادامه می‌خوانید.
امیدم در این نهضت اسلامی شما جوانان برومند هستید
امام پیام‌های دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور را دریافت کردند و در آبان 1357 در فرانسه، نوفل‌لوشاتو پیامی را به این دانشجویان ارسال کردند. ایشان در این پیام خطاب به دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور وعده پیروزی نهایی ملت را مطرح و از مبارزات دانشجویان مسلمان و پیش‌بینی پیروزی نهایی ملت ایران تجلیل کردند.
امام‌خمینی(ره) در پیام خود خطاب به این دانشجویان با بیان اینکه پیام شما دانشجویان عزیز رسید، نوشتند: «من از غیرتمندی شما جوانان برومند و از شجاعت و شهامت‌تان احساس غرور و سرفرازی می‌کنم. امید من در این نهضت اسلامی شما جوانان برومند خارج و داخل هستید. عزیزان من صبور باشید؛ خداوند با صابران است. پیروزی با ملت بزرگ است که به پاخاسته و حق خود را مطالبه می‌کند. کنگره‌های ستمکاری یکی بعد از دیگری دارد فرو می‌ریزد، با قدری پافشاری و پشتکار پیروزی نهایی به خواست خداوند متعال نصیب ملت خواهد شد.»
طبقه جوان روشن‌بین یک‌صدا از حق انسانیت دفاع کنند
امام در مرداد سال 56 نیز تلگراف‌های دانشجویان اروپا و آمریکا در فقدان دکتر شریعتی را دریافت کرده و از نجف نامه‌ای به ابراهیم یزدی ارسال و از تلگراف‌های دانشجویان تشکر کردند.
امام در نامه خود خطاب به ابراهیم یزدی پس از اهدای سلام نوشتند: «اینجانب در این نفس‌های آخر عمر امیدم به طبقه جوان عموما و دانشجویان خارج و داخل اعم از روحانی و... می‌باشد. امید است دانشمندان و متفکران روشن‌ضمیر مزایای مکتب نجات‌بخش اسلام که کفیل سعادت همه‌جانبه بشر و هادی سُبُل خیر در دنیا و آخرت و حافظ استقلال و آزادی ملت‌ها و مربی نفوس و مکمل نقیصه‌های نفسانی و روحانی و راهنمای زندگی انسانی است، برای عموم بیان کنند.»
ایشان در بخش دیگری از این پیام عنوان کردند: «طبقه جوان روشن‌بین در خارج و داخل روابط خود را محکم و در زیر پرچم اسلام که تنها پرچم توحید است یک‌دل و یک‌صدا از حق انسانیت و انسان‌ها دفاع کنند تا به خواست خداوند متعال دست اجانب از کشورهای اسلامی قطع شود. و باید با کمال هوشیاری از عناصر مرموزی که درصدد تفرقه بین انجمن‌های اسلامی هستند و مطمئنا از عمال اجانب هستند احتراز کنند و آنها را از جمع خود طرد نمایند.»
روابط خود را با هم هر چه بیشتر مستحکم کنید
امام‌خمینی(ره) همچنین در مرداد سال 56 تلگراف‌هایی را از انجمن انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا دریافت کرده و از نجف پیامی خطاب به آنها ارسال کرده و از مجامع فرهنگی برای افشای جنایات رژیم دعوت کردند.
امام در پیام خود به انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا نوشتند: «اکنون به‌واسطه اوضاع داخلی و خارجی و انعکاس جنایات رژیم در مجامع و مطبوعات خارجی فرصتی است که باید مجامع علمی و فرهنگی و رجال وطن‌خواه و دانشجویان خارج و داخل و انجمن‌های اسلامی در هر‌جا است بی‌درنگ از آن استفاده کنند و بی‌پرده به پاخیزند و به وضع حاضر و جنایات 50 سال حکومت غیر‌قانونی رژیم نوکرمآب پهلوی اعتراض کنند و صدای خود را به مجامع بین‌المللی برسانند و به رئیس‌جمهور آمریکا بفهمانند که ملت‌های اسلامی جنایات این خاندان را خصوصا در سال‌های اخیر از روسای‌جمهور آمریکا می‌دانند.»
امام در بخش دیگری از این پیام عنوان کردند: «من از انجمن‌های اسلامی در هر‌جا هست تقاضا دارم که روابط خود را با هم هر‌چه بیشتر مستحکم کنند و عناصر مرموزی که درصدد تفرقه و شکاف بین آنهاست طرد کنند و به دیگران معرفی کنند.»
با وحدت کلمه می‌توان مذهب را صاحب نقش کرد
اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا نیز تلگراف‌هایی را به امام ارسال کردند و امام‌خمینی(ره) در مردادماه سال 56 از نجف پیامی به این دانشجویان ارسال و بر اسلامی نبودن رژیم تاکید کردند.
امام در نامه خود خطاب به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا نوشتند: «اسلام با این عناصر در طول تاریخ مواجه بوده، و طبقه منافقین از صدر اسلام تاکنون لکه ننگی بوده‌اند که خواسته‌اند مسلمانان حقیقی را از راه حق با حیله و تظاهر به اسلام بازدارند. هم‌اکنون در عصر ما تظاهر به اسلام برای محو احکام مترقی آن سرلوحه برنامه شاه ایران و دار و دسته منفعت‌پرست اوست.»
امام در بخش دیگری از این پیام عنوان کردند: «سرچشمه تمام مفاسد همین است: سلب استقلال کشور و به‌صورت مستعمره درآمدن آن، اختناق همه‌جانبه و گسترده در کشور، انباشته شدن زندان‌ها از مردم آزاده، فقدان وسایل اولیه زندگی، چپاول رفتن مخازن کشور، قبضه نمودن اسرائیل بازار را و مجال ندادن به بازرگانان غیریهود، همه و همه از آن است که مذهب در نزد شاه و دولت او نقشی ندارد.»
ایشان خطاب به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا عنوان کردند: «اکنون وظیفه شما طبقه روشنفکر و جوان، و سایر طبقات ملت از هر نوع و در هر شغل آن است که کوشش کنید که مذهب نقشی پیدا کند. با وحدت کلمه و کنار گذاشتن اختلافات موسمی می‌توان مذهب را صاحب نقش کرد.»
نگذارید فرصت‌جویان خود را به‌صورت وطن‌خواهی بین مردم داخل کنند
امام‌خمینی(ره) در آبان‌ماه سال 56 به‌مناسبت شهادت سید‌مصطفی خمینی، پیام تشکری از نجف به دانشجویان خارج از کشور ارسال کرده و بر ادامه مبارزه تا نجات اسلام تاکید کردند.
امام‌خمینی در پیام خود عنوان کردند: «من به این جنبش و بیداری عمومی که در کشورهای اسلامی عموما و در ایران خصوصا پدید آمده، و به این تنفر و انزجار عمومی از دستگاه‌های ظلم و وحشی‌گری و استعمار و استعمارگران، امیدها دارم. این بیداری و تنفر عمومی، موقت و زودگذر نیست و تا پایان دادن به دستگاه جباران، و خاتمه دادن به ظلم ستمکاران ادامه دارد.»
ایشان در بخش دیگری از این پیام نوشتند: «باید با هوشیاری و دوراندیشی و وحدت کلمه، گروه‌های صد‌در‌صد پایبند به اسلام و علاقه‌مند به مسلمین از آن استفاده کنند و نگذارند فرصت‌جویانی که یک‌قدم و یک قلم برای اسلام و ملت شریف ایران برنداشته‌اند، اکنون از این فرصت استفاده کنند و خود را به‌صورت وطن‌خواهی و آزادی‌خواهی در بین مردم رنجدیده برای رسیدن به وزارت و وکالت داخل کنند، یا با نوشتن چند مقاله که در آن نه اسمی از اسلام و نه اسمی از هسته مرکزی فساد است، جای خود را بین ملت باز کنند؛ و اگر خدای نخواسته به مقامی برسند، همان خیانت‌ها و همان سرسپردگی‌ها و همان رنج‌ها و مصیبت‌ها تکرار شود.»
جوانان دانشگاه‌ها پیوند اخوت اسلامی برقرار کنند
دانشجویان ایرانی مقیم هند نیز تلگراف‌هایی به امام‌خمینی (ره) ارسال کرده بودند که امام در بهمن‌ماه سال 56 پیامی را از نجف به مناسبت تظاهرات دانشجویی در هند به آنها ارسال کرده و بر لزوم پرهیز از تفرقه تاکید کردند.
امام‌خمینی خطاب به دانشجویان ایرانی مقیم هند نوشتند: «باید جوانان غیور اسلامی ما بدانند که تا دست اتحاد به‌هم ندهند و هدف خود را اسلام که تنها مکتب نجات‌بخش بشر است و یگانه کفیل آزادی و استقلال ملت‌های مستضعف است، قرار ندهند، امید پیروزی را نباید داشته باشند.» ایشان در بخش دیگری از این پیام عنوان کردند: «امروز که به خواست خدای قادر، ملت ما با همه طبقات و ابعادش آگاهانه و مردانه به پاخاسته و مجال را بر شاه و دارودسته اراذلش چنان تنگ کرده‌اند لازم است شما جوانان دانشگاه‌های قدیم و جدید به‌هم پیوسته و با سایر طبقات ملت پیوند اخوت اسلامی برقرار کنید.»
در بخش دیگری از این پیام آمده است: «خبر تظاهرات مردانه دانشجویان عزیز ایران در هند در مقابل شاه -این عنصر جنایتکار که با لاف و گزاف همه ملت را پشتیبان خود معرفی می‌کند- رسید. با آنکه در داخل و خارج همه‌جا با موج تنفر و انزجار عمومی روبه‌رو است و تظاهرات اخیر سرتاسر کشور چنان او را دیوانه کرد که به قتل رجال علم حوزه علمیه و مردم غیور محترم قم دست زد تا ناراحتی روحی خود را جبران کند. لکن مقاومت مردانه ملت معظم او را بیش از پیش رسوا نمود.»
از اوضاع عبرت بگیرید و بر اجتماع خود افزایش دهید
امام‌خمینی(ره) در مهرماه سال 55 نیز پیامی به مناسبت عید سعید فطر از نجف به دانشجویان ارسال و به افشای جنایات هیات‌حاکمه ایران پرداختند.
ایشان در این پیام نوشتند: «کارشناسان که می‌خواهند مخازن ما را بی‌مانع به غارت ببرند، برای تضعیف اسلام و محو اسم آن، نغمه شوم تغییر مبدا تاریخ را ساز کردند. این تغییر از جنایات بزرگی است که در این عصر به دست این دودمان کثیف واقع شد. بر عموم ملت است که با استعمال این تاریخ جنایتکار مخالفت کنند؛ و چون این تغییر: هتْک اسلام و مقدمه محو اسم آن است -خدای نخواسته- استعمال آن بر عموم حرام و پشتیبانی از ستمکار و ظالم و مخالفت با اسلام عدالت‌خواه است.» در بخش دیگری از این پیام آمده است: «من با کمال تاسف از وضع ایران، به شما دانشجویان داخل و خارج امیدوارم؛ امید روزی که کشور از لوث وجود اجانب و عمال آنها پاک شود. شما ای جوانان عزیز! یاس به خود راه ندهید، حق پیروز است. اکنون بر شما جوانان روشنفکر و دانشمند است که از اوضاع عبرت بگیرید و بر اجتماع خود افزایش دهید و از مخالفت‌های بی‌اساس احتراز کنید، و مکتب‌های بی‌اساس دیگران را کنار گذاشته، به مکتب مترقی اسلام رو آورید، و در راه حق و محو باطل دست‌به‌دست هم دهید، و مردم را از اهداف پاک اسلام با خبر کنید، و از جنایات و خیانات عمال اجانب پرده بردارید؛ و از خداوند متعال استمداد کنید.»
آگاهی و بیداری نسل جوان با سرعت در‌حال رشد است
امام‌خمینی(ره) در مهرماه سال 54 نیز خطاب به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا پیامی را ارسال و بر بیداری و رشد سیاسی ملت تاکید کردند.
در پیام امام‌خمینی خطاب به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا آمده است: «ما علاوه‌بر آن ستمکاری‌ها و خون‌خواری‌ها که در طول تاریخ از سلاطین و حکومت‌های جور شنیده و در تاریخ خوانده‌ایم، در این 10 سال اخیر که دورِ خروج ملت‌های ضعیف از یوغ استعمار است، شاهد بزرگ‌ترین و وحشتناک‌ترین جنایات رژیم منحط ایران بوده که برای حفظ منافع اجانب از هیچ جنایت و خیانتی کوتاهی نکرده.»
در بخش دیگری از این پیام آمده است: «رشد سیاسی دانشجویان قدیم و جدید است که به تبلیغات چند‌صد‌ساله اجانب و نقشه‌های تفرقه‌انداز استعمار پشت‌پا زده و در صف واحد درمقابل رژیم، مردانه ایستاده و از حقوق ملت مظلوم دفاع می‌کنند، و از شکنجه‌ها و حبس‌ها و محرومیت‌ها هراس ندارند.»
در بخش دیگری از این پیام عنوان شده است: «نقطه روشنی که در این آخر عمر برای من امیدبخش است، همین آگاهی و بیداری نسل جوان و نهضت روشنفکران است که با سرعت در‌حال رشد است و با خواست خداوند تعالی به نتیجه قطعی که قطع ایادی اجانب و بسط عدالت اسلامی است خواهد رسید. شما جوانان پاکدل موظف هستید، با هر وسیله ممکنه، ملت را هر‌چه بیشتر آگاه کنید و از نیرنگ‌های گوناگون دستگاه پرده بردارید و اسلام عدالت‌پرور را به دنیا معرفی کنید.»
حس مقاومت که در‌حال رشد است نوید پیروزی حتمی است
امام‌خمینی(ره) در شهریور سال 54 نیز پیامی از نجف به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا ارسال کرده و بر مقاومت اقشار مردم تاکید و موفقیت‌های آینده را نوید دادند.
در پیام امام خطاب به اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا آمده است: «شاه با تمام دستگاه عریض پلیسی دست‌و‌پا می‌زند که ملت را سرکوب کند تا با دل راحت به خدمت خود به اجانب ادامه دهد، و به خیانت‌هایی که به ملت مُسْلم و به اسلام می‌کند -گاه از ناحیه وام دادن و گاه وام گرفتن و گاه اسلحه سرسام‌آور خریدن و پایگاه‌های نظامی برای اجانب درست کردن- سرپوش نهد، در هر صحنه‌سازی مواجه با مخالفت و مقاومت ملت می‌شود.»
در بخش دیگری از این پیام عنوان شده است: «این حس مقاومت که در‌حال رشد است، نوید پیروزی حتمی است. تظاهرات بی‌سابقه مدارس دینی و دانشگاه‌های سراسر ایران -به حَسَب اعتراف شاه- برای بزرگداشت 15خرداد، که شاه را دچار هیجان و سرگیجه نمود، بروز رشد ملت و عکس‌العمل فشار و اختناق است. نزدیک شدن مدارس قدیم و دانشگاه‌ها و پیوستن جبهه‌های قدیم و جدید و نیز پیوستن اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا و آمریکا واکنش اوج بی‌فرهنگی و بی‌عدالتی دستگاه است. و من امیدوارم که اتحادیه اروپا و آمریکا به سایر دانشجویان که در ممالک دیگر از قبیل هند و پاکستان و بلاد عربی و... به سر می‌برند بپیوندند و دامنه فعالیت خود را توسعه دهند؛ و کوشش کنند اسلام و عدالت اسلامی را به همه طبقات برسانند تا اشتباهاتی که در طول چند قرن پیش آمده و چهره نورانی اسلام را به‌دست عمال استعمار پوشانیده است بزدایند.»
قسمتی از وقت خود را صرف شناخت اصول اساسی اسلام کنید
امام‌خمینی(ره) در بهمن‌ماه سال 56 نیز پیامی به انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا ارسال کرده و (وظایف روشنفکران مسلمان) و بر وظایف روشنفکران مسلمان تاکید کردند. ایشان در این پیام نوشتند: «باید جوانان روحانی و دانشگاهی قسمتی از وقت را صرف کنند در شناخت اصول اساسی اسلام که در رأس آن توحید و عدل و شناخت انبیای بزرگ، پایه‌گذاران عدالت و آزادی است.» در بخش دیگری از این پیام آمده است: «باید شما دانشجویان دانشگاه‌ها و سایر طبقات، روحانی و... از دخالت دادن سلیقه و آرای شخصی خود در تفسیر آیات کریمه قرآن مجید و در تاویل احکام اسلام و مدارک آن جدا خودداری کنید و ملتزم به احکام اسلام به همه ابعادش باشید. و مطمئن باشید آنچه صلاح جامعه است، در بسط عدالت و رفع ایادی ظالمه و تامین استقلال و آزادی و جریانات اقتصادی و تعدیل ثروت به‌طور عاقلانه و قابل عمل و عینیت، در اسلام به‌طور کامل می‌باشد و محتاج به تاویلات خارج از منطق نیست.» در بخش دیگری از این پیام عنوان شده است: «لازم است فعالیت‌های اسلامی و نشریات شما در ایران خصوصا حوزه علمیه زنده قم و دانشگاه‌های بیدار، نشر و منعکس گردد تا قشر داخل و خارج به پشتیبانی هم دلگرم و با هم، همصدا شوند و به همکاری با هم برخیزند. و لازم است پایگاه‌هایی در داخل کشور به هر نحو ممکن و عملی است ایجاد شود برای فعالیت با هدف واحد. با این کار مطمئنا تقویت روحی همگان، و تضعیف و تزلزل روحی دشمن می‌شود.»