فرهیختگان ناحیه نوآوری شریف، یکی از مهمترین برنامههای هویتبخشی و توسعه زیستبوم پارک علموفناوری دانشگاه صنعتیشریف در راستای شکلگیری و رشد کمیوکیفی شرکتهای نوآور در این ناحیه است که 500 شرکت فناور در آن مستقر هستند. این ناحیه با محوریت بخش خصوصی درتلاش است الگوی ملی را در زمینه توسعه پایدار و ارزشآفرینی آن هم با ایجاد تعاملی سازنده میان بدنه علمی دانشگاه صنعتیشریف، همچون دانشجویان خلاق و فناور و بازیگران زیستبوم نوآوری بخش خصوصی ایجاد و ارائه کند.
این مجموعه درتلاش است با بهرهگیری از نیروی انسانی متخصص و تسهیلات موجود، پاسخگوی داخلی نیاز صنعت کشور باشد و این ظرفیت فناورانه را در کشور جاری کند. یکی از شرکتهای فناور این ناحیه، مرکز هوشمندی، مرکز تخصصی آیندهپژوهی در حوزه معدن و صنایعمعدنی است که در زمینه استارتاپهای حوزه معدنی و چشمانداز حرکت صنایعمعدنی در دنیا فعالیت میکند. طیبه صالحی، مدیر اجرایی مرکز هوشمندی در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص این مرکز گفت: «مرکز هوشمند اولین مرکز تخصصی آیندهپژوهی در حوزه معدن و صنایعمعدنی است و ایده آن برای چندین سال پیش است که تبدیل به عمل شد. توافقنامهای نیز در این راستا بین دانشگاه شریف و سازمان ایمیدرو منعقد و مرکزی در دانشگاه شریف با عنوان مرکز هوشمندی و رصدخانه فناوری و نوآوری صنایعمعدنی راهاندازی شد.» او اضافه کرد: «این مرکز متعلق به سازمان ایمیدرو و دانشگاه شریف بوده اما ساختمان آن در دانشگاه شریف مستقر است. کاری که انجام میدهیم در حوزه معدن و صنایعمعدنی و فناوریهای انقلاب صنعتی چهارم و توسعه پایدار است که مطالعات خود را در این راستا متمرکز کردهایم.»
صالحی در ادامه عنوان کرد: «تلاش داریم بدانیم صنایعمعدنی در تمام دنیا در آینده به چه سمتی حرکت میکنند؛ همچنین میخواهیم بدانیم استارتاپها در این حوزه به چه سمتی حرکت میکنند که در تمام این موارد نگاهمان به آینده است. آنچیزی که در آینده روی همه بخشها بهخصوص در بخش معدن و صنایعمعدنی، تاثیرگذار است، بحثهای توسعه پایدار است.» او در ادامه خاطرنشان کرد: «ردپای کربن، بهسمت کربن صفر رفتن، حفاظت از زمین و... ازجمله بحثهایی است که به آن توجه میشود. موضوع دیگری که در آینده این صنعت تاثیرگذار است، فناوری انقلاب صنعتی چهارم است که ما در این حوزه نیز مانند فناوری پهپادها و اینترنت اشیا و... فعالیت کردهایم.»
دانشجوی کارشناسی مهندسی شیمی و مدیر اجرایی مرکز هوشمندی عنوان کرد: «برای سازمانهای مختلف ازجمله سازمان ایمیدرو، هلدینگهای خصوصی مانند هلدینگ میتکو و... روی این موضوعات کار کردهایم تا متوجه شویم هرکدام از آنها روی آینده صنایعمعدنی میتوانند چه تاثیری داشته باشند. بهعنوان مثال در بحث کربن صفر که زیرمجموعه توسعه پایدار است، بحثهای جدی وجود دارد؛ تمام کشورها این تعهد را دارند که سال 2050 کربن خود را صفر کنند. این خطر برای ما نیز وجود دارد و اگر به این سمت حرکت نکنیم، ممکن است در آینده با تهدیدهای جدی مواجه شده و نتوانیم محصولات خود را صادر کنیم.» او درخصوص حمایتهای دانشگاه شریف نیز توضیح داد: «این مرکز از نظر مالی مستقل بوده و ما از نظر مالی نه وابسته به دانشگاه شریف و نه وابسته به سازمان ایمیدرو هستیم. بااینحال دانشگاه مکانی را در دانشکده مهندسی مواد در اختیار ما قرار داده و برای ارتباطگیری با صنعت از ما حمایت کرده و فضای این ارتباط را فراهم میکند. بحثهای حقوقی و اداری و قراردادهایمان نیز توسط دانشگاه پیگیری میشود.»
او بیان کرد: «پیش از این، چنین مرکزی وجود نداشت و چنین کارهایی بهصورت پراکنده در کشور انجام میشد؛ ما نگاهمان به آینده است و بیشتر اقداماتی که در این مرکز انجام میشود بحثهای پژوهشی است که این اقدامات چندان درآمدزا نیستند. اما این مرکز میتواند درآمدهای غیرمستقیم داشته باشد.» دانشجوی کارشناسی مهندسی شیمی و مدیر اجرایی مرکز هوشمندی در پایان گفت: «بهطور مثال وقتی کاربرد فناوری انقلاب صنعتی چهارم را در صنایعمعدنی معرفی میکنیم یا زمانی که درخصوص توسعه پایدار و اینکه در آینده باید چه الزاماتی رعایت شود، صحبت میکنیم، برای اجراییشدن این کارها باید یکسری پروژهها انجام شود. بهطور مثال برای کاهش کربن باید یکسری استانداردهای جدید ایجاد شده و اینها میتواند یک ورودی برای سرمایهگذاران و شرکتهای مهندسی و خوراکی برای واحدهای پژوهشی و مهندسی باشد که بدانند بهطور مثال برای پنج سال آینده میتوانند در کدام مسیر سرمایهگذاری کنند.»