به گزارش «فرهیختگان»، سال 2020 پر از اتفاقات عجیب برای ورزش دنیا بود. در آغاز این سال که پنجشنبه‌شب خاتمه یافت کسی تصور نمی‌کرد باید به‌زودی شاهد یکی از بدترین پاندمی‌های تاریخ بشر باشیم و شیوع ویروس کرونا باعث می‌شود زندگی انسان‌ها تحت‌تاثیر زیادی قرار گیرد. این تغییرات در ورزش نیز اثرات خود را گذاشت و بسیاری از رویدادها در ابتدا لغو یا به تعویق افتاد. در ادامه به بررسی مهم‌ترین اتفاقات ورزش دنیا در سالی که گذشت می‌پردازیم.

تعویق المپیک و یورو 2020

در همان هفته‌های نخست سال جدید مشخص شد یک بیماری مرموز به‌نام کرونا به‌سرعت درحال گسترش در سراسر دنیاست و با انتشار ویروس کووید-19 در اکثر کشورها، تلاش برای مبارزه با آن آغاز شد اما شدت بحران بسیار فراتر از چیزی بود که تصور می‌شد. رویدادهای ورزشی یکی پس از دیگری به تعویق افتاد و لیگ‌های فوتبالی نیز به‌سرعت در مسیر تعطیلی قرار گرفت. در چنین شرایطی و درحالی که قرار بود دو تورنمنت مهم المپیک توکیو و یورو2020 در این سال برگزار شود، تردیدها درباره ایمن‌بودن برگزاری چنین تورنمنت‌های مهمی بالا گرفت و درنهایت هر دو آنها به سال 2021 موکول شد. این اتفاق باعث شد برنامه‌ریزی بسیاری از ورزشکاران و تیم‌ها به‌هم بریزد اما برای حفظ سلامتی آنها و برگزاری بهتر مسابقات چاره‌ای جز این وجود نداشت. تعویق المپیک باعث شد ژاپنی‌ها 200میلیارد ین ضرر مالی داشته باشند و ورزشکاران نیز مجبور شدند حداقل برای یک‌سال دیگر خود را در فرم خوب نگه دارند تا بتوانند در این رقابت مهم عملکرد خوبی داشته باشند.

مرگ اسطوره‌ها

در روزهای نخست سال 2020 خبر درگذشت کوبی برایانت، اسطوره بسکتبال آمریکا و یکی از برترین بازیکنان تاریخ هوادارانش را شوکه کرد. ستاره سابق لس‌آنجلس‌لیکرز به‌همراه یکی از دخترانش سوار بر بالگرد شخصی خود بود که دچار سانحه شد و تمامی سرنشینان آن جان خود را از دست دادند. این اتفاق شوکی بزرگ برای ورزش بود و واکنش‌های زیادی را در دنیای بسکتبال و همچنین NBA به‌دنبال داشت. او با 5قهرمانی در لیگ حرفه‌ای آمریکا، 18حضور در ترکیب تیم آل‌استار و همچنین دو مدال طلای المپیک یکی از مهم‌ترین بازیکنان تاریخ محسوب می‌شود. یکی از معدود ستاره‌هایی که تنها در یک تیم حضور داشت و 20سال برای لیکرز درخشید و در ذهن هواداران این تیم جاودانه شد.

برایانت تنها اسطوره‌ای نبود که جهان ورزش در سال 2020 از دست داد. در ماه‌های پایانی این سال خبر بیماری دیه‌گو مارادونا و انتقال او به بیمارستان بسیاری از فوتبال‌دوستان را نگران کرد. یکی از ارزشمندترین فوتبالیست‌های تاریخ مجبور به عمل جراحی مغز شد که به گفته پزشکان موفقیت‌آمیز بود. مارادونا به خانه منتقل شد و ادامه معالجاتش توسط تیم پزشکی پیگیری شد اما ناگهان روز 25نوامبر خبر درگذشت یکی از محبوب‌ترین بازیکنان تاریخ منتشر شد. اسطوره فوتبال آرژانتین به‌دلیل سکته قلبی جان خود را از دست داد و در 60سالگی درگذشت. از او به‌عنوان یکی از بهترین بازیکنان تاریخ یاد می‌شد و هوادارانش در سراسر دنیا برایش مراسم یادبود برگزار کردند. مدتی بعد حتی شایعاتی درخصوص قصور پزشکی و حتی قتل این ستاره سابق منتشر شد که تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد. پلیس آرژانتین مشغول بررسی مدارک و شواهد در این زمینه است و پزشک شخصی او که در این مدت مسئولیت معالجه مارادونا را برعهده داشته، یکی از اصلی‌ترین متهمان در این پرونده است.

رکورد تاریخی همیلتون

این سال برای مسابقات فرمول یک نیز با اتفاقاتی خاص همراه بود و لوئیس همیلتون موفق شد برای هفتمین‌بار قهرمانی این مسابقات را به‌دست آورده و با رکورد افسانه‌ای میشائیل شوماخر برابری کند. راننده انگلیسی مرسدس در فصول اخیر عملکردی عالی در این مسابقات داشته و موفقیت‌های زیادی را در این رشته ورزشی کسب کرده است. حالا همیلتون 35ساله یک‌بار دیگر توانایی‌های خود را نشان داد و علاوه‌بر قهرمانی رکورد بیشتر کسب مقام نخست در گرندپری‌ها را نیز شکست و حالا این فرصت را دارد تا سال آینده به‌تنهایی این افتخار را دراختیار داشته باشد. او همچنین به‌زودی لقب «سر» را در بریتانیا دریافت خواهد کرد و به‌عنوان یکی از برترین ورزشکاران تاریخ انگلستان از او تقدیر خواهد شد.

تا سال‌ها شوماخر سمبل فرمول یک و اتومبیلرانی دنیا بود اما حالا همیلتون توانسته به لطف تکنولوژی به‌روز مرسدس و موتور عالی این کمپانی و همچنین توانایی‌های فنی بالای خود نام خود را به‌عنوان یکی از بهترین رانندگان این مسابقات مطرح کند. اگرچه قیاس رانندگان درطول سال‌های مختلف با توجه به پیشرفت‌هایی که صنعت اتومبیل‌سازی در سال‌های اخیر داشته، کمی دشوار به‌نظر می‌رسد اما برخی کارشناسان او را حتی بالاتر از شوماخر افسانه‌ای قرار می‌دهند.

از شکست سنگین بارسا تا درخواست عجیب مسی

سال 2020 برای بارسلونا نیز اصلا مطابق انتظار هوادارانش پیش نرفت و این باشگاه درطول این سال موفق به فتح هیچ جامی نشد. آنها پس از ناکامی در لالیگا و جام‌حذفی اسپانیا با نتیجه‌ای عجیب لیگ قهرمانان را نیز ترک کردند. شکست 8 بر 2 بارسا برابر بایرن‌مونیخ در یک‌چهارم نهایی این تورنمنت یکی از مهم‌ترین اتفاقات فوتبالی در سال 2020 بود که یکی از تحقیرآمیزترین ناکامی‌های بارسا در تاریخش را رقم زد. برای آبی‌واناری‌ها این ناکامی آغاز تغییرات اساسی در بارسا بود و رونالد کومان هدایت تیم را برعهده گرفت تا وضعیت آنها را سر و سامان دهد.

جدایی لوئیس سوارز و درخواست مسی برای ترک باشگاه، شوک‌های بعدی به هواداران کاتالان‌ها بود. نام مسی و بارسا به‌هم پیوند خورده است و طرفداران این تیم اصلا نمی‌توانند اسطوره تیم خود را در پیراهن دیگری تصور کنند. به همین دلیل جدایی این بازیکن 33ساله می‌تواند مهم‌ترین اتفاق فوتبال سال لقب بگیرد. درنهایت و پس از کش‌وقوس‌های زیاد او تصمیم گرفت تا پایان قراردادش در تابستان آینده در این تیم بماند و پس از آن درباره تمدید یا جدایی تصمیم نهایی را خواهد گرفت.

با شروع فرصت نقل‌وانتقالات زمستانی دوباره شایعات درباره جدایی این بازیکن بالا گرفته و از آنجاکه او در فاصله شش‌ماه تا پایان قراردادش می‌تواند مذاکره با مشتریانش را آغاز کند گمانه‌زنی‌ها درباره اینکه او سرانجام راهی سیتی خواهد شد یا به درخواست پاری‌سن‌ژرمن پاسخ مثبت می‌دهد همچنان ادامه دارد.

پایان انتظار 30 ساله

سال 2020 اگر برای بسیاری از مردم دنیا پر از اتفاقات تلخ و درگیری با کرونا بود اما برای لیورپولی‌ها پایان یک انتظار بسیار طولانی برای رسیدن به جام بود. حسرتی که 30سال به‌طول انجامید تا درنهایت یورگن کلوپ و شاگردانش توانستند نخستین قهرمانی قرمزها در لیگ برتر جزیره را به‌دست آورند. آنفیلدی‌ها در این مدت قهرمانی در اروپا را تجربه کرده بودند اما سال گذشته حتی فراتر از فتح لیگ قهرمانان به قهرمانی در لیگ فکر می‌کردند و حاضر بودند تمامی جام‌ها را از دست بدهند اما بالاخره لیگ برتر را به ویترین افتخارات خود اضافه کنند. سرمربی آلمانی درطول دوران حضورش در این باشگاه تحولات زیادی در آنفیلد به‌وجود آورده و لیورپول را به یکی از مدعیان قهرمانی در انگلیس و اروپا تبدیل کرده است. او حالا هر دو جام را برای تیمش به ارمغان آورده و در پایان سال نیز عنوان بهترین مربی 2020 را در مراسم بهترین‌های فیفا به‌دست آورد.

کلوپ روز 9اکتبر 2015 و در نخستین کنفرانس خبری‌اش به‌عنوان سرمربی جدید قرمزها گفت: «اگر من 4سال دیگر در اینجا باشم مطمئنم که می‌توانم یک جام را کسب کنم.» او به قول خود عمل کرد و در سال 2019 قهرمان اروپا شد. یک‌سال بعد هم آرزوی دیرینه هواداران را محقق کرد و تیمش را با اقتدار به مقام قهرمانی لیگ رساند. لیورپول درطول این 30سال، 103410 دقیقه فوتبال بازی کرد، 239بازیکن را در ترکیب خود داشت و درمجموع 1.47میلیارد پوند برای خریدهای جدید هزینه کرد تا درنهایت به هدف خود رسید.

قرمزها این موفقیت را مدیون خریدهای خوب سرمربی آلمانی خود هستند که اگرچه نفراتی چون آلیسون و فن‌دایک هزینه زیادی را روی دست باشگاه گذاشتند اما در قهرمانی‌های اخیر تیم خود تاثیر زیادی داشته‌اند. مدت‌ها طول کشید تا کلوپ بتواند تیم دلخواهش را بسازد و البته بتواند از سد سیتی گواردیولا عبور کند و آنها را از بالای جدول به زیر بکشد.

رکوردشکنی ستاره‌ها

در این سال رقابت دو فوق‌ستاره کنونی دنیای فوتبال همچنان ادامه داشت و هریک تلاش داشتند با عبور از رکوردهای جدید نام خود را در تاریخ جاودانه سازند. کریس رونالدو که در فوتبال ملی موفق‌تر از رقیبش مسی بوده در سال 2020 توانست به دومین بازیکن تاریخ تبدیل شود که توانسته شمار گل‌های ملی‌اش را به عدد 100 برساند. پیش از او علی دایی، اسطوره فوتبال ایران توانسته بود به چنین افتخاری برسد و حالا با 109 گل عنوان بهترین گلزن فوتبال ملی را دراختیار دارد. رونالدو در 35سالگی تلاش زیادی داشته تا این رکورد را بشکند و در پایان این سال توانست به رکورد 102گل برسد. فوق‌ستاره پرتغالی تنها 7گل دیگر نیاز دارد تا با رکورد دایی برابری کند و احتمالا در سال 2021 بتواند به این مهم دست پیدا کند. حضور در دیدارهای مقدماتی جام‌جهانی، مسابقات یورو 2020 و همچنین دیدارهای دوستانه فرصت مناسبی برای این مهاجم پرتغالی است تا رکورد دیگری را در دوران فوتبال بشکند و یک گام دیگر به‌عنوان بهترین بازیکن تاریخ نزدیک‌تر شود. لیونل مسی هم اگرچه فصل ناموفقی را با بارسا پشت‌سر گذاشته و به وضوح دچار افت شده اما در گلزنی عملکرد بدی نداشته و سرانجام توانست یکی از رکوردهای جالب فوتبال دنیا را به‌نام خود ثبت کند. پیش از او پله، اسطوره فوتبال برزیل رکورد بیشترین گل‌زده برای یک باشگاه را با 642گل برای سانتوس دراختیار داشت و حالا مسی با 644گل این افتخار را به‌تنهایی به‌دست آورده است. مسی پیش از آن نیز توانسته بود برابر اتلتیکومادرید هفتصدمین گل دوران فوتبالش را به ثمر برساند و به این ترتیب در سال 2020 دو رکورد جالب و استثنایی را به‌نام خود ثبت کرد. البته باشگاه سانتوس معتقد است گل‌های پله در دیدارهای دوستانه نیز باید در این آمار لحاظ شود و در آن صورت مسی هنوز فاصله زیادی با ستاره برزیلی خواهد داشت.

مورد عجیب بایرن

بایرن‌مونیخ فصل گذشته را با نیکو کواچ بسیار بد شروع کرد و با روندی که در پیش گرفته بود به‌نظر نمی‌رسید در پایان فصل حتی برای کسب سهمیه لیگ قهرمانان سال بعد هم شانس زیادی داشته باشد. به همین دلیل مدیران باشگاه تصمیم به تغییر در کادرفنی تیم گرفتند و هانسی فلیک را جانشین این مربی کروات کردند. حاصل این جابه‌جایی تبدیل شدن باواریایی‌ها به قدرتمندترین باشگاه فوتبال دنیا در سال 2020 بود. آنها حریفان را یکی پس از دیگری از پیش‌رو برداشتند و درنهایت فصل را با دومین سه‌گانه تاریخ خود به پایان بردند. اتفاقی که پیش از این تنها توسط تیم رویایی یوپ هاینکس رخ داده بود و این‌بار فلیک با قدرت آن را تکرار کرد. پس از برتری 8 بر 2 آنها مقابل بارسلونا مشخص بود که به زحمت می‌توان مانع موفقیت آنها در اروپا شد و درنهایت هم همین اتفاق رخ داد. پاری‌سن‌ژرمن در دیدار نهایی برای مونیخی‌ها دردسرساز شد اما نتوانست مانع از قهرمانی این تیم شود و ششمین قهرمانی آنها در اروپا را به‌دست آورد. بایرن اگرچه در فصل گذشته ستاره‌هایی چون گورتزکا، گنابری، مولر و نویر را در ترکیب خود داشت که نقش مهمی در موفقیت‌های این تیم داشتند اما مهم‌ترین عامل آن بدون‌شک گلزنی‌ها تمام‌نشدنی روبرت لواندوفسکی در خط‌حمله بود. این مهاجم لهستانی درطول فصل توانست در 47بازی تیمش 55گل به ثمر برساند و اصلی‌ترین دلیل کسب این سه‌گانه، درخشش او بود. لواندوفسکی همان‌گونه که پیش‌بینی می‌شد جایزه بهترین بازیکن سال 2020 را ازسوی فیفا کسب کرد و بدشانس بود که مجله فرانس‌فوتبال به‌دلیل شیوع کرونا تصمیم گرفت جایزه توپ طلا را در این سال لغو کند. به این ترتیب او از رسیدن به افتخاری بزرگ که مسلما لیاقت آن را داشت محروم شد.

* * نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار