به گزارش «فرهیختگان»، اواخر هفته گذشته، لایحه بودجه سال 1400 تقدیم مجلس شورای اسلامی شد. با انتشار جزئیات این لایحه در رسانه‌ها بود که بار دیگر اظهارنظرها و انتقادها درمورد بخشی از ماده واحده‌ها و همچنین افزایش و کاهش رقم بودجه نهادها افزایش یافت. بودجه‌های نهادهای فرهنگی و به‌خصوص بودجه صداوسیما ازجمله مواردی بود که بیشترین بار حرف و حدیث را به دوش کشیدند. اما مگر چقدر رقم بودجه این نهادها افزایش یافته است؟
در یک‌سال گذشته و با شیوع ویروس کرونا، بخش‌های مختلف حوزه فرهنگ و هنر، گرفتار مسائل متعددی شده‌اند. اما این افزایش رقم بودجه چقدر قرار است دردهای حوزه فرهنگ را درمان کند؟ اصلا با توجه به رشد قیمت‌ها و تورم سالانه چقدر این رقم بودجه، به چشم می‌آید.
مثلا گفته می‌شود که در بخش سینما و تئاتر، بودجه پیشنهادی دولت برای این دو حوزه افزایش یافته است. بودجه سال قبل سازمان امورسینمایی، ۲۱۰میلیارد تومان بوده و امسال رقم پیشنهادی دولت ۲۷۵میلیارد تومان شده است. این سازمان زیرمجموعه‌های مختلفی دارد که برای هرکدام جداگانه ردیفی مشخص شده؛ برای مثال حمایت از جشنواه فیلم فجر ۲۰میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان و حدود ۱۷۲میلیارد تومان هم برای حمایت و گسترش سینمای ملی در نظر گرفته شده است.
در بخش حمایت و گسترش هنرهای نمایشی یعنی همان حوزه تئاتر ۱۲۰میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در بودجه ثبت شده است که سال قبل این رقم کمی بیش از ۸۴ میلیارد تومان بود. در جزئیات برآورد هزینه‌های هنرهای نمایشی در سال‌های قبل نام موزه تئاتر جداگانه و درکنار نام خانه تئاتر می‌آمد که برای سال آینده حذف شده و فقط به درج نام موزه تئاتر عروسکی با در نظرگیری بودجه دومیلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی اشاره شده است. البته نیاز به یادآوری نیست که این رقم بودجه‌ای هم که در اختیار مجلس قرار گرفته اگر با همین میزان تصویب شود، حتی بعد از تصویب هم مشخص نیست که تمام این رقم تخصیص پیدا کند.
در حوزه کتاب و ادبیات تفاوت خاصی در رقم بودجه حوزه نشر دیده نمی‌شود. از مجموع بودجه‌های پیشنهادی در لایحه بودجه ۱۴۰۰، ۱۸۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به توسعه نشر و ترویج کتابخوانی اختصاص یافته است که تفاوت خاصی با بودجه سال پیش ندارد. در این لایحه اعتبارات هزینه‌ای وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی در سال ۱۴۰۰، ۱۲,۵۵۰,۸۴۰میلیون ریال برآورد شده است. رقم مصوب در سال ۹۹، ۸,۸۷۸,۱۱۰ میلیون ریال بوده که از افزایش حدود سه‌هزار میلیارد ریالی بودجه پیشنهادی حکایت می‌کند. امسال علاوه براین بودجه، 3770000 میلیون ریالی یارانه برای حمایت از نشر، کتاب و مطبوعات در نظر گرفته شده است. البته در سال ۹۹ برخلاف پیشنهاد بودجه حدود سه‌هزار میلیون ریالی، یارانه‌ای به این بخش تعلق نگرفته بود.
شاید هنرهای تجسمی ازجمله مواردی باشد که خیلی به آن توجه نمی‌شود و بودجه برایش در نظر نمی‌گیرند اما دولت در بودجه پیشنهادی برای سال آینده به نسبت سال جاری رقم قابل‌ملاحظه‌ای را برای این موضوع در نظر گرفته است. ۱۲۵ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان به بخش‌های هنرهای تجسمی و موسیقی اختصاص داده شده است. این رقم که سال گذشته ۸۹ میلیارد و ۳۲۸ میلیون تومان بوده است، در بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۰، با حدود ۳۶ میلیارد تومان افزایش همراه بوده است.
در لایحه بودجه تنظیم‌شده توسط دولت، سهم «برنامه حمایت و گسترش هنرهای تجسمی» ۴۵میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان برآورد شده است. این رقم پیشنهادی سال گذشته ۳۳میلیارد و ۹۲۵ میلیون تومان بود. این رقم با حدود ۱۰میلیارد افزایش همراه بوده است. همچنین در بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۰برای بخش «برنامه حمایت و صیانت از موسیقی ملی»، ۸۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. این درحالی است که در بودجه پیشنهادی سال۹۹، این رقم ۵۵ میلیارد و ۹۰۷ میلیون بوده که امسال با افزایش حدودا ۲۵ میلیاردی همراه است.
بیشترین اظهارنظر و حرف و سخن‌ها در بودجه نهادهای فرهنگی امسال مربوط به رقم پیشنهادی بودجه صداوسیماست.
سهم صدا و سیما برای تولید برنامه‌های صوتی و تصویری از بودجه پیشنهادی، معادل 2 هزار و 619 میلیارد تومان است. این درحالی است که بودجه مصوب نهایی سازمان صداوسیما در سال ۹۹، مبلغ ۱۹۱۵ میلیارد تومان بوده است.
جزئیات این بودجه برای تولید برنامه‌های مختلف در سال 1400 شامل مواردی چون تولید و پخش برنامه برای صداوسیمای مراکز استانی، تولید و تامین برنامه در بستر فضای مجازی و شبکه‌های تعاملی، تولید و پخش سیمای سراسری و همچنین صدای سراسری است.
برنامه گسترش فعالیت‌های رسانه‌ای برون‌مرزی و تولید، تامین، پخش، خبر، گزارش‌ها و مستندات خبری هم در جزئیات این بودجه گنجانده شده است.
ضمن اینکه سازمان صداوسیما همانند وزارت ورزش مکلف شده است درآمدهای تبلیغاتی ناشی از پخش مسابقات ورزشی را نزد خزانه‌داری کشور واریز کند که این وجه به نسبت 30 به 70 به ترتیب در اختیار وزارت ورزش و صداوسیما قرار می‌گیرد.
گفته می‌شود قرار است تسهیلات ارزی هم برای توسعه کمی و کیفی برنامه‌های تولیدی، پویانمایی، مستند، فیلم و سریال در اختیار صداوسیما قرار گیرد.
* نویسنده: عاطفه جعفری، روزنامه‌نگار