به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در چند سال اخیر در آموزش عالی ایران صحبت از کاهش پذیرش دانشجو در تحصیلات تکمیلی شده که مخالفان و موافقان خود را دارد. عده‌ای با این ادعا که امکان ایجاد شغل وجود ندارد، موافقت خود را با طرح کاهش پذیرش تحصیلات تکمیلی اعلام کرده‌اند. در نقطه مقابل، بعضی هم بر این عقیده‌اند که در بسیاری از کشورهای دنیا، با توسعه تحصیلات تکمیلی موفق به توسعه کشور و حتی تاثیر بر تولید ناخالص داخلی شده و از این طریق توانسته‌اند بخش تحقیق و توسعه را ارتقا دهند و چنانچه تحصیلات تکمیلی در داخل کشور بهبود و ارتقا یابد، می‌توانیم گام موثری در راستای بالابردن کیفیت آموزشی در سیستم آموزشی برداریم و در توسعه کشور نقش داشته باشیم. در این گزارش به سراغ کشور مالزی رفته‌ایم که با توسعه بخش‌های آموزشی توانسته طی چند سال، هم از نظر رتبه‌بندی در دنیا و هم از لحاظ جذب دانشجویان بین‌المللی و رشد توسعه اقتصادی وهم رشد بخش تحقیق و توسعه با پیشرفت قابل‌ملاحظه‌ای روبه‌رو شود. بخش آموزش عالی در مالزی مسئولیت عملکرد موسسات آموزش عالی را در این کشور بر عهده دارد و به همین دلیل، همواره بالاترین بودجه‌های توسعه ملی این کشور به بخش آموزش عالی تعلق می‌گیرد که رویکرد مثبت دولت این کشور را نسبت به آموزش نشان می‌دهد. مالزی با بیش از 30 سال تجربه در آموزش دانشجویان بین‌المللی، یکی از بهترین دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی دنیا و مجهز به سیستم زیرساخت آموزشی است که فرصت‌های آموزشی خوبی را برای دانشجویان بین‌المللی فراهم می‌کند.
در مالزی بیش از 100 موسسه و مرکز آموزشی اعم از دولتی و خصوصی وجود دارد که شاخه‌های خارجی آن در کشورهایی چون آمریکا، انگلیس، استرالیا و ایرلند از شهرت بالایی برخوردارند. در سال 2017، حدود 400هزار دانشجوی زن و قریب 272 هزار دانشجوی مرد در دانشگاه‌ها و مراکز دولتی آموزش عالی این کشور ثبت‌نام کرده‌اند. مسئولان این کشور در نظر دارند مالزی را به کشوری تبدیل کنند که به مقصد آموزش عالی در دنیا تبدیل شود. در حال حاضر حدود 170هزار دانشجوی بین‌المللی از حدود 135 کشور آسیایی، اروپایی، آفریقایی و خاورمیانه در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی مالزی مشغول تحصیل هستند و آن‌طورکه در کنفرانس Going Global 2018 مطرح شد انتظار می‌رود این آمار تا سال 2020 به 200هزار دانشجو برسد و تا سال 2025 به 250 هزار دانشجو افزایش یابد. آمارها حکایت از آن دارد که امکان تحصیل دانشجویان در مقاطع آموزش عالی در این کشور از 14 درصد در سال‌های قبل به بیش از 44 درصد در سال 2016 افزایش یافته است. درواقع، نسبت ثبت‌نام دانشجویان در سیستم آموزش عالی مالزی در سال 2016 در مقایسه با دیگر کشورهای آسیایی 44 درصد رشد داشته و در مقایسه با دنیا 37 درصد رشد را نشان می‌دهد.
رشد مقالات علمی
گزارش‌هایی که به تازگی منتشر شده نشان می‌دهد شمار مقالات علمی مالزی در Scopus به 150هزار مقاله رسیده است. آمارها بیانگر آن است که هزینه‌های مالزی در سال 2018 در بخش تحقیق و توسعه به 12میلیارد دلار رسیده که نسبت به سال‌های قبل چهار میلیارد دلار رشد داشته است. این مقدار حدود 1.4 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را در سال 2018 دربرمی‌گرفت. محققان مالزیایی با تلاش خود موفق شدند بین سال‌های 2014 تا 2018، تعداد خروجی مقالات علمی را پنج درصد افزایش دهند و به بیش از 150هزار مقاله برسانند که باعث شد این کشور جزء 10 کشور برتر دنیا از لحاظ تعداد انتشار مقالات علمی قرار گیرد. طبق رتبه‌بندی جهانی QS، دانشگاه‌های مالزی از نظر عملکرد آکادمی پیشرفت‌های زیادی داشته‌اند. یکی از دانشگاه‌های مالزی جزء 100 دانشگاه برتر جهان است، چهار دانشگاه جزء 200 دانشگاه برتر و هفت دانشگاه هم جزء 500 دانشگاه برتر قرار گرفته‌اند. به‌طورکلی، سرمایه‌گذاری مالزی در بخش مقالات علمی روی روند افزایش تعداد خروجی مقالات، ضریب تاثیر و بهره‌وری تاثیر مستقیم داشته است. نتایج مثبت ایجادشده نشان‌دهنده آن است که مالزی با توجه به مسیر رو به جلویی که در پیش گرفته است، از طراحی خوبی در زیرساخت‌های آکادمیک، علمی و فناوری بهره برده که باعث سرمایه‌گذاری موثر این کشور در این بخش شده است. مطالعات پنج ساله اخیر و نتایج رده‌بندی‌های مختلف بیانگر تمرکز استراتژیک روی تحقیقات با ضریب اثر بالا و همکاری‌های بین‌المللی است. مالزی برای ساخت چارچوب‌های موثر در این زمینه و حمایت از دانشگاه‌ها برای شکل‌گیری اتحاد و ایجاد شبکه‌های جهانی تحقیقاتی، به مقصدی برای نوآوری‌های علمی و تعالی دانشگاهی تبدیل شده که فرصتی طلایی را پیش‌روی این کشور قرار داده است.
تمرکز بر حوزه‌های علمی
مالزی بیشترین تمرکز خود در بخش تحقیقاتی را روی رشته‌های مهندسی، انرژی، علوم کامپیوتر، علوم محیط‌زیست، مدیریت و حسابداری بازرگانی، علم اقتصاد، اقتصادسنجی و امور مالی گذاشته است. حوزه‌هایی که بالاترین ضریب استناد را در مالزی به خود اختصاص داده‌اند، حوزه‌های پزشکی، فیزیک و نجوم، علوم زمین‌شناسی، روانشناسی و دامپزشکی هستند که درواقع، سهم انتشار مقالات علمی این کشور در این حوزه‌ها دست‌کم دوبرابر حد متوسط است. با توجه به درصد بالای دانشجویان و اعضای هیات‌علمی بین‌المللی در دانشگاه‌های این کشور، مالزی نیز به مقصدی جذاب برای مباحث علمی تبدیل شده است که محققان بین‌المللی را به سمت خود جذب می‌کند. این مساله انتقال اطلاعات و افزایش خروجی مقالات علمی و تاثیر ضریب تحقیقاتی را بهبود می‌بخشد.مالزی با توجه به حمایت‌هایی که از طریق سرمایه‌گذاری‌های ملی در بخش تحقیقات دریافت می‌کند، انتظار می‌رود به یکی از اقتصادهای دانش‌بنیان در دنیا تبدیل شود. یافته‌ها بیانگر آن است که رشد سرمایه‌گذاری مالزی در بخش تحقیق و توسعه در سال 2018 نسبت به سال 2014 حدود 50 درصد بود که در سال گذشته به 12 میلیارد دلار رسید. همچنین این رشد باعث پررنگ‌تر شدن حضور مالزی در جمع دانشگاه‌های دنیا در رده‌بندی QS شده؛ به‌طوری که تعداد موسسات مالزیایی که در این رتبه‌بندی حاضر بوده‌اند، از 6 دانشگاه در سال 2016 به 20 دانشگاه در سال 2020 افزایش یافته است. بخش آموزش در مالزی به سرعت درحال پیشرفت است، این رشد را می‌توان در حوزه صنعت نیز مشاهده کرد که موفقیتی کلی برای کشور به همراه دارد. سرمایه‌گذاری‌های محلی و بین‌المللی برای پیوستن به صنایع موفق در این کشور در بخش‌های تسهیلات علمی و آکادمیک و نیز بخش تحقیقات و استعدادیابی هم افزایش یافته است. با وجود آنکه نمی‌توان روی دانش و آموزش قیمت گذاشت اما نمی‌توان این واقعیت را انکار کرد که بخش آموزش به‌ویژه بخش خصوصی، سهم چشمگیری در رشد اقتصادی این کشور داشته است.
به گزارش thestar، سهم تولید ناخالص داخلی مالزی از بخش آموزش خصوصی بین سال‌های 2015 تا 2018 افزایش چشمگیری داشته، به‌طوری که از حدود سه میلیارد دلار در سال 2015 به چهار میلیارد دلار رسیده است که این امر بیانگر رشد سالانه حدود 7.7 درصدی است. انتظار می‌رود با تداوم نقش بخش آموزش خصوصی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، سهم این بخش در تولید ناخالص داخلی مالزی به هفت میلیارد دلار هم برسد. بودجه تحقیق و توسعه مالزی از بیش از 83 میلیون دلار در سال 2018 به 110میلیون دلار در سال جاری رسیده است که افزایش مستمری را نشان می‌دهد. همه این موارد در کنار هم، مالزی را به جای واردکننده علم به صادرکننده علم در سال‌های اخیر تبدیل کرده است. درمجموع، آموزش عالی مالزی سالانه قریب چهار میلیارد دلار به اقتصاد این کشور کمک می‌کند. این امر درنهایت منجر به افزایش قابلیت‌ها و پیشرفت‌های علمی، رشد یافته‌های تحقیقاتی و نوآوری و خروجی‌های مطالعات علمی و تحقیقاتی در این کشور می‌شود.
رتبه‌های جهانی
دولت مالزی حدود پنج درصد از تولید ناخالص داخلی را صرف آموزش می‌کند. دولت با تاسیس آکادمی رهبری آموزش عالی فضایی را برای توسعه بخش آموزش عالی ایجاد کرده تا از این طریق، دانشگاه‌هایی با کیفیت بالا ایجاد کند. با کمک‌های دولتی به بخش آموزش، دانشگاه‌های مالزی با افزایش بودجه‌هایی مواجه شدند که به آنها کمک می‌کرد بتوانند همکاری‌های صنعتی خود را افزایش دهند. برترین دانشگاه مالزی یعنی دانشگاه مالایا در رده‌بندی جهانی 2019 رتبه 70، در رده‌بندی آسیایی 2019 رتبه 19 و در رتبه‌بندی QS رتبه 31 را از آن خود کرده است.
* مترجم: ندا اظهری