محسن زنگنه در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
به گزارش «فرهیختگان»، محسن زنگنه، اقتصاددان، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی و همچنین رئیس کمیته اصلاح ساختار بودجه در گفت‌وگو با «فرهیختگان» روایتی از رفت‌وآمدهای اخیر میان مجلس و دولت در جریان هم‌اندیشی برای اصلاح ساختار بودجه را مطرح کرد و پاسخگوی سوالاتی درخصوص چرایی و چگونگی مخالفت ناگهانی دولت با اصلاح موادی از احکام کلی بودجه سال 1400 بود. مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظر می‌گذرد.
در جلسه دو روز پیش رئیس سازمان برنامه همچنان مدافع اصلاحات بودجه بود
شما در گفت‌وگوهای قبلی ازجمله گفت‌وگوی تفصیلی که با «فرهیختگان» حدود یک‌هفته پیش داشتید، تاکید کرده بودید که دولت در فرآیند اصلاح ساختار بودجه همراه مجلس است، نوبخت و همکارانش در سازمان برنامه در جلسات شما شرکت می‌کنند و حتی بیان کرده بودید که اصلاح ساختار بودجه براساس طرحی است که رئیس سازمان طی 120 صفحه پاورپوینت به مجلس ارائه کرده بود. حالا اما اتفاق مهمی رخ داده و دولت به‌صورت ناگهانی با این اصلاحات مخالفت کرده است. چرا چنین اتفاقی رخ داده؟
دو روز پیش به دعوت آقای نوبخت جلسه‌ای با موضوع اصلاح ساختار بودجه برگزار شد. در این جلسه اعضای کمیسیون برنامه به دعوت ایشان در محل سازمان برنامه و بودجه حضور یافتند. در آن جلسه ایرادی را که برخی مخالفان «اولویت داشتن» این طرح بیان کردند، خدمت آقای نوبخت عنوان کردم. بنده گفتم عده‌ای بیان می‌کنند دولت درنهایت با این طرح مخالفت خواهد کرد و تدوین بودجه مطابق این مواد جدید را مستلزم تاخیر در ارائه لایحه به مجلس می‌داند. در پاسخ به این حرف بنده، آقای نوبخت مجدد محکم از اصلاحات ساختار بودجه دفاع کردند و گفتند با همه این بندها موافق هستیم و اگر شما 12 بند اصلاح کردید، ما 14 بند تصویب می‌کنیم.
پورمحمدی، معاون سازمان برنامه: به من گفته‌اند مخالفت کنم!
در جلسه دیروز مجلس اما برخلاف آن اظهارات و متاسفانه با وجود اینکه همه هماهنگی‌ها انجام شده بود، اتفاق دیگری افتاد. دقت کنید 12 بندی که نمایندگان تدوین کرده بودند همگی با نظر معاون نوبخت، یعنی پورمحمدی آماده شده بود، حتی جملات و املای آنها هم با تفاهم پیش رفته بود ولی با همه این احوال وقتی دیروز پورمحمدی در جلسه حاضر شد با اصلاحات مخالفت کرد، البته عنوان داشت به من گفته‌اند مخالفت کنم و در کمال ناباوری دولت با این طرح مخالفت کرد. البته پورمحمدی اصل طرح را تایید کردند و گفتند همه مواد، موادی است که سازمان برنامه با آن موافق است، منتها ایرادی که گرفتند این است که این طرح ارائه لایحه بودجه را حداقل دوماه به‌تاخیر می‌اندازد.
از دیدگاه بنده البته طرح این مساله تنها یک بهانه بود، ایشان تقریبا از سه‌ماه پیش درجریان همه مسائل بودند و مطلعیم که تمام ساختار لایحه سال آینده را با توجه به فرآیند اصلاح ساختار در مجلس پیش می‌برند.
قریب به اتفاق اصلاحات مربوط به بعد از تصویب لایحه در مجلس است نه قبل از آن
سوال اینجاست که آیا این ادعا اساسا می‌تواند صحت داشته باشد؟
نکته مهمی در این میان و درخصوص این مساله مطرح است. به فرض که این دلیل را بپذیریم و بگویم این مخالفت واقعا به‌همین دلیل بوده است. در چنین حالتی باید این مساله را متذکر شویم که اصولا قریب به اتفاق بندهای آورده‌شده درطرح ناظر به الان نیست. اکثر بندها ناظر به بعد از تصویب است، چراکه ما هنوز در منابع و مصارف ورود نکرده‌ایم و بیشتر اصلاحات را درخصوص شیوه اجرا درنظر گرفته‌ایم. مثلا گفته‌ایم که الزاما باید برای شفافیت و حسابرسی بهتر، همه پرداخت‌ها با شناسه پرداخت بانک مرکزی انجام شود و 6 ماه هم فرصت از الان برای انجام این کار وجود دارد که اگر زیرساختی نیاز است آماده شود، لذا اساسا اعمال این اصلاحات آنچنان نیازی به تغییر بودجه پیش از ارائه به مجلس ندارد.
وقایع یکی، دو روز گذشته و فضای ایجادشده بین دولت و مجلس دلیل مخالفت دولت
با این توصیف، از دیدگاه شما دلیل این رفتار دولت چیست؟
من فکر می‌کنم اتفاقات یکی، دو روز گذشته در این امر موثر بوده‌اند. هم صحبت‌هایی که در مجلس انجام شد و هم نامه آقایان همتی و نوبخت به آقای قالیباف و فضای سیاسی که بین نماینده‌ها و دولت به‌وجود آمد، به نظرم در این اتفاق موثر است. البته در 6 ماهی که در مجلس بودیم تقریبا این برای ما محرز شده است که دولت با مجلس وارد مباحث عمیق و واقعی نمی‌شود. معمولا در جایی که قرار است کار نهایی انجام و ضربه نهایی زده شود، اتفاقی می‌افتد تا طرح یا لایحه‌ای که مدنظر است به سرانجام نرسد. به‌نظرم دولت نگاه سیاسی به امر دارد.
دولت می‌خواهد به مردم بگوید مجلس یازدهم اثربخشی ندارد/ رئیس‌جمهور از حل شدن مشکلات اخیر کشور در مجلس ناراحت است
نمی‌خواهد اتفاقات مهم و تغییرات اساسی به پای مجلس نوشته شود. درست است؟
بله، می‌توان چنین تعبیری داشت. به‌نحوی دولت می‌خواهد مجلس را از جایگاه اصلی خود و اثربخشی مهمی که می‌تواند داشته باشد، دور کرده و به‌نوعی اثبات کند در مجلس یازدهم اثربخشی وجود ندارد. البته فکر می‌کنم علت این امر ناراحتی شخص رئیس‌جمهور است، از این جهت که اکثر گره‌هایی که درحوزه اجرایی باز می‌شود در راهروهای مجلس اتفاق می‌افتد. فکر می‌کنم این امر دوستان را از لحاظ سیاسی و مباحث مربوط به انتخابات سال 1400 ناراحت کرده و برخورد سیاسی با مجلس دارند.
اصلاحات مجلس تا پیش از موعد ارسال لایحه بودجه به مجلس تبدیل به قانون می‌شود
برنامه آتی شما در این زمینه چیست؟
هم قالیباف تاکید کرده است و نامه زده و هم رئیس کمیسیون نامه زده است. در جریان این فرآیند سه، چهارماه وقت مجلس گرفته شده و به‌خاطر اهمیت بالایی که این اصلاح ساختار برای آینده کشور و ساماندهی اقتصاد دارد نمی‌توان آن را به این سادگی کنار گذاشت، لذا ما در مجلس قطعا کار را با قدرت پیش می‌بریم. این طرح امروز بیش از 180 رای آورد و فقط 20 مخالف داشت و این نشان از عزم مجلس دارد، لذا با قوت بحث اصلاح ساختار را پیش خواهیم برد.
از طرف دیگر چون اکثرا بندها ناظر به فرآیند اجراست، دولت نمی‌تواند در این خصوص بهانه بیاورد. از طرفی این طرح تا موعد ارسال لایحه بودجه به مجلس ان‌شاءالله تبدیل به قانون شده است، لذا لایحه دولت هم باید ذیل قانون تایید شود، یعنی لایحه‌ای که دولت می‌آورد قطعا باید مطابق با قوانین کشور باشد و ما قطعا بر تصویب و اجرای آن مصر هستیم.
اگر اصلاح نکند لایحه برمی‌گردد؟
بله، البته در برخی مواقع واقعا شاهد برخی لجاجت‌ها هستیم اما حقیقت این است که آنچه ما طرح داریم چیزی نیست که دولت بخواهد با آن مخالفت کند. خیلی از این موارد را بنده مطلع هستم که سازمان برنامه شرایط تحقق‌شان را فراهم کرده، یعنی نکات خاصی نیست و بحث‌ها بیشتر سیاسی است.
اخبار مرتبط:
مطالب پیشنهادی
