۱۳۹۷-۱۱-۱۶ - ۱۸:۳۴
۰
2- محل دائمی نمایشگاه سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی طی روزهای گذشته میزبان نمایشگاهی با حضور ٥٠ واحد دانشگاه آزاد اسلامی و بیش از ١٠ واحد فناور و مرکز تحقیقاتی در حوزه کشاورزی بود. در این نمایشگاه که روز گذشته به پایان رسید، 43 غرفه 125 طرح و محصول خود را معرض دید دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه کشاورزی قرار دادند؛ حوزه‌ای که گرچه برای خیلی‌ها جذاب است، اما وضعیت «بیماری» در دانشگاه‌های سراسر کشور دارد. مدتی پیش بود که محمدمهدی طهرانچی از کاهش تعداد دانشجویان و متقاضیان رشته کشاورزی و منابع طبیعی خبر داده و پیش‌بینی کرده طی 10سال آینده نیروهای متخصص جوان برای این رشته وجود نخواهند داشت. بنابراین برپایی این نمایشگاه در عین حال که فضای «سرسبز» دارد، می‌توانست بهانه‌ای جذاب برای صورت‌مساله‌ای چالشی در پاسخ به تناقض ظرفیت بالای حوزه کشاورزی در ایران در عین پایین بودن علاقه دانشجویان به این رشته باشد؛ طبقه هشتم پارکینگ طبقاتی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی و کلونی فن‌بازارها.
3- شخصا به گل و گیاه علاقه دارم و با کوچک‌ترین اشاره‌ای در این مدل نمایشگاه‌ها حاضر می‌شوم. این نمایشگاه هم خاص است، چون 1- تنوع گل و گیاه نسبتا خوبی دارد، 2- محصولات به نمایش درآمده از دل «دانش» دانشگاهی و به مرحله تجاری‌سازی شده رسیده‌اند؛ یعنی فضایی است که می‌تواند به یکی از ابهامات بسیاری از دانشجویانی که عدم وجود آینده شغلی این حوزه را دلیل وضعیت فعلی این رشته می‌نامند، پاسخ دهد. سریع به سراغ غرفه اول بدون هیچ اولویت‌بندی خاصی رفتم. مسئول غرفه که دکتری یکی از شاخه‌های رشته کشاورزی است، ایده کودکی خود را که جمع‌آوری بذرهای گونه‌های مختلف گیاهی در معرض انقراض است جمع‌آوری کرده، آنها را مجدد کشت می‌کند و بذر آن را به فروش می‌رساند. همین یک ایده که سرمایه‌ای زیر 30 میلیون تومان است، امروز به یک قطب فروش بذرهای در معرض انقراض قرار گرفته است. سراغ یکی دیگر از غرفه‌ها که پرورش قارچ‌های دارویی بود رفتم؛ قارچ‌هایی که شکل و شمایل آن برخلاف یک قارچ معمولی است. حدود 20 دقیقه با مسئول غرفه که خانمی با تحصیلات دکتری در همین حوزه بود، هم‌کلام شدم. حرف‌های بسیاری برای گفتن داشت، می‌گفت طی روزهای برگزاری این نمایشگاه دانشجویان غیر رشته کشاورزی کنجکاوی بیشتری برای ورود به این حوزه داشتند. می‌گفت دانشجویان نسل فعلی چون تحصیلات بالایی دارند، دنبال خاکی شدن و کار فیزیکی نیستند و همین عامل وضعیت فعلی این حوزه را به خطر انداخته است. طی حضور سه‌ساعته در این نمایشگاه به موارد قابل‌تاملی نیز برخوردم که گپ‌وگفت با ۴ نفر از افرادی که محصولات قابل‌توجهی در این نمایشگاه آورده بودند، به بسیاری از سوالات پاسخ داد.
علیرضا فرقانی، مسئول مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی یزد:
نتوانستیم نمونه‌های موفق مالی را به دانشجویان نشان دهیم
دو محصول را در این نمایشگاه ارائه کردیم. اولین آن سامانه‌های تولید علوفه به صورت مرکز پرورش سریع است. در این سامانه هم می‌توان علوفه تولید کرد و هم جوانه و هم انواع صیفی‌جات برای گلخانه‌ها. محصول دوم‌مان کنه‌های شکارگر برای گلخانه است که برای ایران بسیار مهم است. یک شرکت کشت صنعتی بودیم که متوجه نیاز صنعت کشاورزی و دامپروری در تامین علوفه شدیم. ظرفیت تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی را در هیچ جای دیگری نمی‌توان پیدا کرد. بعد از شروع پروژه وارد مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی شدیم و در آنجا توانستیم از ظرفیت علمی دانشگاه استفاده کنیم. به همین دلیل است که ما الان سایت دوم تولیدی‌مان را در دانشگاه آزاد اسلامی ایجاد کرده‌ایم. همه دانشجویان حاضر می‌توانند به فریضه‌های تحقیقاتی ما فرصت دهند. در پروژه مرکز پرورش سریع علوفه‌ها، دانشگاه آزاد اسلامی یزد 300 میلیون سرمایه‌گذاری تجهیزات انجام داده است.
شرکت ما نیز در حوزه اجرایی و دانش فنی مشارکت کرد و درنهایت نیز توانستیم مشارکت دانشگاه را هم از لحاظ سرمایه‌گذاری و سودی داشته باشیم و هم از لحاظ دانش فنی برای تولید باکیفیت از دانشگاه کمک بگیریم. بنده به‌عنوان یک صنعتگر وقتی می‌بینم یزد مشکل کم‌آبی دارد به این نتیجه می‌رسم که از طریق تغییر شیوه‌های کشت می‌توانیم این مشکل را حل کنیم که در این امر نیز به دانشگاه اعتماد کرده‌ایم. البته نباید فراموش کنیم که اغلب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی با مراجعه به صنعت از این حوزه انتظار کار دارند، درحالی که ما می‌توانیم از ظرفیت علمی دانشجویان استفاده کنیم. به عبارت دیگر دانشگاه باید درهای خود را روی صنعت باز کند و هم صنعت به این نتیجه برسد که دانشگاه وظیفه‌اش تولید علم است و باید از این علم استفاده کند.
ما نتوانستیم نمونه‌های موفق مالی را در حوزه کشاورزی به دانشجویان نشان دهیم، به همین دلیل دانشجویان ما ترغیبی به تحصیل در این حوزه ندارند، درحالی که ما فرصت‌های شغلی زیادی در حوزه کشاورزی داریم و درحقیقت تبیین فرصت‌های شغلی‌مان در دانشگاه خوب نبوده است که الان می‌بینیم دانشجوی کشاورزی زیادی در کشور نداریم. 80میلیون مصرف‌کننده محصولات کشاورزی داریم و علاوه‌بر آن نسبت به کشورهای همسایه سطح علمی بالاتری داریم و می‌توانیم مهندسی‌مان را به این کشورها صادر کنیم. وقتی امروز علوفه ما قاچاق می‌شود یعنی از یک مرز کشور علوفه وارد و از مرز دیگر همین محصول خارج می‌شود و این نشان می‌دهد ما هم می‌توانیم جلوی واردات را از طریق علم و صنعت بگیریم و هم اینکه به جای قاچاق به فکر صادرات باشیم. درحقیقت افق فعالیت‌هایمان را در این حوزه بسیار درآمدزا می‌بینم.
مهرداد امیدسالاری، مسئول مرکز رشد واحد خوراسگان:
با سرمایه 30 میلیون تومانی می‌توان پولدار شد
نمایشگاه فن‌بازار دانشگاه آزاد اسلامی درباره بهترین محصولات دانش‌بنیانی است که در سطح واحدهای مختلف دانشگاهی ارائه و عرضه شده و الان در مرحله تجاری‌سازی است و ما در حال جمع‌آوری یک‌سری بذرهای بومی و وحشی از محصولات سیفی، سبزی، گیاهان دارویی و... به‌صورت بانک بذر خصوصی هستیم و متاسفانه کشورمان در این زمینه و به‌خصوص در حوزه گیاهان دارویی آن‌گونه که باید قوی نیست، از این رو به فکر افتادیم بذر این گیاهان را جمع‌آوری کنیم. در گذشته میوه‌هایی چون هندوانه طعم و عطر خاصی داشتند، اما بعد از ورود بذرهای اصلاح نژادشده به‌رغم افزایش میزان تولیدات اما کیفیت محصولات کاهش یافت و بعد از مشورت با اساتید مختلف به این نتیجه رسیدیم که بذرهای قدیمی را که کیفیت خوبی داشتند، به مرحله تجاری‌سازی برسانیم تا دوباره کشاورزان از آنها استفاده کنند.
ما 30 محصول دیگر و 50 بذر گیاه دارویی نیز داریم و باوجود اینکه ما منبع گیاهان دارویی در دنیا هستیم، اما بذر این گیاهان را برای کشت نداریم و بیشتر گیاهان دارویی ما به صورت خودرو هستند، ولی ما این بذرها را از کشاورزان جمع‌آوری کردیم و با اجاره برخی زمین‌ها و در اختیار گذاشتن زمینی از سوی دانشگاه آزاد اسلامی این بذرها را کاشتیم و مجددا از گیاهان بذرگیری کردیم، ولی این بذرها می‌تواند با شرایط محیطی سازگار شود. ما ایده‌مان را به مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان بردیم و الان به جایی رسیده‌ایم که در همه استان‌های کشور این فعالیت را راه‌اندازی کرده‌ایم که بذرهای هر استان و هر منطقه را نگهداری کنیم. البته بعد از جمع‌آوری نیاز به بازار فروش داریم که خوشبختانه هیچ‌گونه مشکلی در این زمینه نبوده و چون بذر ما حالت وحشی دارد، با مناطقی که بذرها را از آنجا جمع‌آوری می‌کنیم سازگار هستند و الان ما پنج محصول را نیز تجاری‌سازی کرده و 30 محصول دیگر در صف تجاری‌سازی هستند و 50 محصول از گیاهان دارویی را در دست تحقیق داریم.
قصد داریم جز در ایران، در خاورمیانه و در قدم بعدی در کل دنیا این طرح را پیگیری کنیم. جالب است بدانید که در ایران تنها بانک ملی بذر که متعلق به جهاد کشاورزی است کار نگهداری بذرها را دنبال می‌کند، اما در خارج از کشور برخی شرکت‌ها به‌صورت خصوصی روی این مساله کار کرده‌اند و متاسفانه در داخل ایران بذر به صورت رایگان در اختیار ما قرار نمی‌گیرد، در حالی که حتی شرکت‌های خارجی نیز این کار را به صورت رایگان انجام می‌دهند و ما به‌دنبال راه‌اندازی سایت الکترونیکی هستیم که افراد بتوانند با مراجعه به آن نه‌تنها محصول بومی آن منطقه را نشان دهند، بلکه اطلاعات لازم درباره محصولات قابل‌کشت در آن منطقه را نیز به مخاطب ارائه خواهیم داد.با هزینه‌های انسانی و مالی تا امروز 30 میلیون تومان هزینه کرده‌ایم و الان 10 هکتار زمین را در اختیار داریم و طبق قراردادی که با دانشگاه بستیم، دانشگاه آب و زمین را در اختیار ما قرار می‌دهد و مابقی ملزومات توسط خودمان تهیه می‌شود.
نیلوفر حق‌دوست، مسئول مرکز رشد واحد مهاباد:
قارچ تولید کنید، سود زیاد به‌دست آورید
اولین و بزرگ‌ترین تولیدکننده قارچ‌های دارویی در ایران هستیم. هم‌اکنون درحال صنعتی‌سازی هستیم و امروز چندین سوله در نقاط مختلف کشور داریم. کشت و تولید این قارچ‌ها نیازمند علم خاصی است و نحوه کشت آن با قارچ‌های معمولی متفاوت است. نزدیک به هشت سال است که ما کار علمی در این زمینه انجام داده و دانش فنی تولید این قارچ‌ها را در ایران بومی کرده‌ایم. این قارچ‌ها از لحاظ خواص دارویی در دنیا شناخته‌شده هستند. مشکل دانشگاهی ما این است که دانشگاه‌هایمان کتاب‌محور بوده و دانش فنی را به دانشجو آموزش نمی‌دهد و مشکل دیگری که برای کاریابی در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی وجود دارد، بحث سرمایه و حمایت‌های دولتی است. درحقیقت وام‌گرفتن برای این حوزه بسیار مشکل است و از آنجایی که مدتی فعالیت‌هایی را در حوزه پرورش قارچ داشتم، به‌خوبی می‌دانم گرفتن وام به‌حدی مشکل است که افراد کمی می‌توانند در این زمینه موفق شوند. به‌طور کلی فعالیت در این حوزه نیازمند سرمایه‌گذاری است. همچنین بخش‌های کاربردی‌ای مانند جهاد کشاورزی و منابع طبیعی از گروه‌های نخبه دانشگاهی استفاده نمی‌کنند و متوسط سن معاونان و مشاوران معاونین و مدیران در این حوزه‌ها چند سال است؟ درحالی که مدیران می‌توانند مشاوران جوانی داشته باشند، قطعا فردی که 30 سال پیش فارغ‌التحصیل شده احتمالا نمی‌تواند از علم روز بهره‌مند شود و معتقدم در بخش دولتی می‌توان از مشاوران جوان استفاده کرد و این مساله می‌تواند بخشی از مشکلات را حل کند.
امسال بعد از 15سال برای اولین‌بار به صورت سراسری آزمون استخدامی برای رشته جنگلداری، منابع طبیعی و آبخیزداری برگزار می‌شود، درحالی که اصلا نباید وضعیت این‌گونه باشد و این موضوع نیز یکی دیگر از مشکلات ماست. متاسفانه چنین نمایشگاه‌هایی کم برگزار می‌شود، نمایشگاه‌هایی که قطعا باید در رسانه ملی تبلیغ شود تا جمعیت شرکت‌کنندگان در آن افزایش یابد. یکی دیگر از مشکلات ما بحث واردات است، درحالی که ما جمعیت دانشجویی زیادی در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی داریم که می‌توانند با طرح‌های خود اشتغالزایی کنند و تنها به حمایت نیاز دارند. امروز بزرگ‌ترین مشکل بخش کشاورزی و منابع طبیعی‌مان بحث فرهنگ‌سازی است، چطور در برهه‌ای رسانه ملی برنامه‌هایی چون سیا‌ساکتی را ساخت و توانست در نحوه رانندگی فرهنگ‌سازی موثری داشته باشد. قطعا می‌توان چنین فرهنگ‌سازی‌ای را در حوزه کشاورزی داشته باشیم. البته صحبت‌های زیادی مطرح شد که در دبیرستان‌ها نیز درس منابع طبیعی در نظر گرفته شود و چنین ایده‌هایی می‌تواند به بخش اشتغالزایی کشاورزی کمک کند. اطلاع چندانی از میزان سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی پروژه قارچ‌های دارویی ندارم اما می‌دانم سود خوبی در این پروژه وجود دارد.
درست است که تولید قارچ‌های دارویی سخت‌تر از قارچ‌های دکمه‌ای است و دانش فنی آن را همه افراد ندارند اما این امکان را داریم که طی قراردادهایی دانش فنی‌مان را منتقل کنیم و مطمئن هستیم که این کار سودده خواهد بود. اگر ارتباط بین صنعت و دانشگاه بیشتر شود و صنایع بتوانند از پروژه‌های دانشجویی حمایت کنند، در حوزه اجرای ایده‌ها و سودآوری، موفقیت‌های زیادی خواهیم داشت.
مرجان ایدانی، مسئول شهرک گلخانه فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان:
درآمد ۲ میلیاردی داریم
شهرک گلخانه با هدف تولید گونه‌های زینتی به ویژه کاکتوس از سال 95 شروع به فعالیت کرده است و در راستای درآمدهای غیرشهریه‌ای دانشگاه به این فکر افتاد تا بتواند فعالیت اقتصادی داشته باشد. بنابراین زمین پنج هکتاری‌ای را که در اختیار داشتیم و در گذشته بلااستفاده بود را به زیرکشت بردیم و به شهرک گلخانه‌ای تبدیل کردیم، درحال حاضر نه‌تنها فضای گلخانه‌ای بلکه فضای کشت باز نیز در واحد کردکوی داریم. تمام فعالیت‌های مربوط به این حوزه را دانشگاه انجام داده است و توانستیم به صورت غیرمستقیم و مستقیم نیز اشتغالزایی داشته باشیم.
ما افراد علاقه‌مندی داریم. این افراد علاوه‌بر اینکه برخی‌شان شغل آزاد دارند و برخی دیگر از فارغ‌التحصیلان خودمان بوده‌اند به صورت رایگان نیز به کارورزی در این بخش از دانشگاه می‌پردازند و نه‌تنها نیازهای علمی و عملی دانشگاه را رفع می‌کنند بلکه خود نیز در این زمینه کسب اطلاع خواهند کرد، البته همه بخش‌های دانشگاه تا حدودی در این زمینه در ارتباط بودند اما تمرکز بیشتر روی شورای اقتصاد دانش‌بنیان بوده است. هم‌اکنون توانسته‌ایم محصولات‌مان را به مرحله تجاری‌سازی برسانیم و حتی برخی از محصولات ما در نمایشگاه‌های خارج از کشور نیز شرکت کرده‌اند و در بازارهای خارجی نیز حضور پیدا کرده‌ایم.همچنین می‌توانیم محصولات‌مان را به تعداد محدود به کشورهای دیگر ارسال کنیم. تا الان حدود ۲ میلیارد درآمد محصولات داشته‌ایم و زمانی که بذری را می‌کاریم بعد از گذشت دوره رشد به مرحله فروش می‌رسیم.
بیشتر تمرکزمان روی کاکتوس و ساکولنت است که نیاز زیادی به شرایط دمایی و آب خاصی ندارند و چون این گونه گیاهان، جزء گونه‌های سازگاری هستند به سراغ آنها رفتیم. اگر دانشجویی انتظار پشت‌میز نشستن نداشته باشد می‌تواند در حوزه کشاورزی درآمدزایی داشته باشد و الان نیز از طریق دفتر ارتباط با صنعت‌مان در دانشگاه اعلام کرده‌ایم همه دانشجویان مرتبط با حوزه کشاورزی می‌توانند در گلخانه دوره کارورزی خود را دنبال کنند و هیچ‌گونه محدودیتی نیز برای پذیرش افراد در خارج از کادر دانشگاه نداریم. هم‌اکنون نیز به صورت علمی به تولید بذر برخی از گیاهان خاص رسیده‌ایم که همه آنها از طریق دانشجویان دکتری دنبال شده است و حتی در پی آن هستیم تا بتوانیم در گیاهان رنگ‌های جدیدی ایجاد کنیم. درحقیقت ما دانش‌های روز دنیا را در بحث کشت گیاهان پیگیری می‌کنیم. از اساتید رشته کشاورزی‌مان خواسته‌ایم که در این حوزه ورود کنند و در پروژه‌ها همکاری داشته باشند.
* نویسنده : محمدرضا حیاتی روزنامه‌نگار
نظرات کاربران
نظرسنجی
آخرین اخبار