انتشار ناگهانی سه هزار قطعه عکس از مجموعه آلبوم‌خانه کاخ گلستان و از منبعی ناشناس در روزهای اخیر، علی رغم اینکه پنجره جدیدی از شناخت ادوار گذشته را باز میکند اما این ابهام را هم ایجاد میکند که چرا عکسخانه این مجموعه پیش از این اتفاق به سختی داده های خود را در اختیار دانشگاهیان و پژوهشگران قرار میداد؟

دکتر طهرانچی در گفتگو با فرهیختگان گفت: 95 درصد رخدادهای پژوهشی در دانشگاه معطوف به انجام رساله یا پایان‌نامه است که مجموعه‌ای از رخدادهای تکی هستند. این مجموعه و جمع رخدادهای تکی، اگر شیرازه‌ای نداشته باشد هیچ‌وقت نمی‌تواند به رخداد اثرگذاری ختم شود.

علی‌رغم صحبت‌های این مقام مسئول مبنی‌بر اینکه اولویت‌های پژوهش و فناوری کشور در بازه زمانی ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۶ با کمک دستگاه‌های اجرایی و نخبگان در حوزه‌های مختلف استخراج شده، اما بازه زمانی تعیین شده برای این سند به‌دلیل تاریخ حدودا یک‌ساله، 1403 تا 1407 را شامل می‌شود.

به‌مرور ارائه امیرحسین مزینی، نویسنده مقاله «ضرورت حرکت نظام آموزش عالی به طرف کسب درآمدهای اختصاصی پایدار» پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.

چند سالی است که ظهور هوش مصنوعی بسیاری از معادلات را بر هم زده و سرعت کارها را تا حد قابل توجهی افزایش داده است. ظهور نرم‌افزار ChatGPT در اواخر سال 2022 نقطه عطف این فناوری بود و گویی ره صدساله را یک‌شبه طی کرد و با توجه به سر و‌صداهایی که در دنیا به پا کرد، توانست در کوتاه‌ترین زمان ممکن کاربران بسیاری را به خود جذب کند.

پایگاه Clarivate گزارشی را پیرامون توزیع پژوهش و بودجه‌های آن، خروجی و دستاوردهایش در کشورهای مختلف و به‌ویژه انگلیس منتشر کرده است. در انگلیس، با کلی‌تر شدن فعالیت‌های اقتصادی، ظرفیت پژوهش در مناطق اطراف لندن متمرکز شده است. ابتکارات سیاسی به دنبال تغییر این عدم تعادل که بر ظرفیت نوآوری تاثیر می‌گذارد، به‌عنوان بخشی از رشد اقتصادی است. تجربه کشورهای دیگر هم به چالش مشترکی اشاره می‌کند که اقتصادهای صنعتی‌سازی‌شده در پرداختن به مشکلات عدم تطابق بین توزیع جمعیت و محرک‌های اقتصادی در یک محیط فراصنعتی با آن مواجه می‌شوند.

میزان استنادها به مقالات محققان یکی از معیارهای سنجش و ارزیابی برترین محققان به شمار می‌رود، اما در سال‌های اخیر شواهدی به‌دست آمده که نشان می‌دهد برخی محققان با خرید استناد، تلاش می‌کنند حجم استنادهای ارائه شده به مقالات خود را افزایش دهند. محققانی که حتی در زمینه‌ای خاص مقاله‌ای ارائه نکرده‌اند اما استنادهای بالایی در آن حوزه دارند.

با وجود تقویت تحقیق و توسعه از حیث مالی کماکان بهره‌وری پژوهشی چالش جدی کشورها در حوزه علم و فناوری است.

در گزارش سیاست‌های بودجه‌ای کشور در توسعه پژوهش و فناوری با تاکید بر نظام توزیع اعتبارات پژوهشی که از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس تدوین شده، تصویر روشنی از وضع ناکوک پژوهش در کشور می‌بینیم.

از میان محققان پراستنادی که امسال منتشر شده ایرانی‌ها سهم ناچیزی دارند و تنها پنج محقق ایرانی در آن حضور دارند. به‌طوری که سهم ایران از پراستنادهای سال 2022، 12 محقق بود اما در سال 2023 کاهش چشمگیری را نشان می‌دهد.

عوامل متعددی در توسعه پژوهش دخالت دارند که به تفصیل در سند تحول و تعالی دانشگاه به آنها پرداخته شده است. اداره‌کل امور پژوهش و تحصیلات تکمیلی معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در تحقق برنامه‌های پیش‌بینی شده در این سند نقش مهم و اساسی دارند.

دانشگاه آزاد اسلامی با برگزاری جشنواره فرهیختگان تلاش دارد بستری مناسب برای تکریم مقام والای اندیشمندان و نخبگان عرصه علم و فناوری و زمینه تعامل و همکاری علمی بین پژوهشگران فراهم کرده و پژوهشگران، فناوران و نوآوران و مدیران پژوهش و فناوری دانشگاه را شناسایی و معرفی کند.

شوبیتا پارتاساراتی نسبت به گسترش برنامه‌های موجود در NSF در سیاست علمی، فناوری و جامعه توصیه کرده است. ادغام دانش خلق‌شده با این برنامه‌ها در تامین بودجه پژوهش و تصمیمات نظارتی، راهکارهایی هستند که می‌توانند به غلبه بر محدودیت‌های شرکت‌های تحقیقاتی فعلی کمک ‌کند.

باید برای به‌دست آوردن یک نوآوری نیز به پرورش آن مشغول شویم. برای دستیابی به نوع مزایای عملی‌ای که «وانر بوش» به‌دنبال آنها بود، ما باید سیستمی را بسازیم که ریف توصیه کرده است.

مراکز آکادمیک کشور صرف‌نظر از فعالیت‌هایی که توسط پژوهشگاه مواد و انرژی در حوزه محرمانه انجام گرفته، در سال گذشته توانستند 4 میلیارد و 747 میلیون تومان ازطریق پروژه‌های محرمانه کسب درآمد کنند.