تنها با نگاهی به ادوار این جشنواره، می‌توان مطمئن شد که فیلمسازان زن در سینمای ایران جایگاه ویژه‌ای دارند و در هر عرصه‌ای، رد پای آنها دیده می‌شود تا هیچ‌کجای این سینما، کاملا مردانه نباشد؛ از فیلم‌های مهم تاریخ سینما تا پرفروش‌ها و حتی فیلم‌های سخت و پیچیده جنگی و بیگ‌پروداکشن.

ما که این همه خوش و خرم هستیم، ما که پول و ماشین خوب و رفقای کول و بانمک و ویلا و آپارتمان‌های شیک و کلی پاتوق باحال داریم و به هیچ قید و بندی هم زنجیر نیستیم و هر کاری دل‌مان بخواهد می‌توانیم بکنیم، ما مشکل‌مان چیست؟ ما چه دردی داریم که درباره‌اش قصه بگوییم؟ تمام مساله سروش صحت در دو فیلمی که ساخته همین بوده؛ خوش است عمر دریغا که جاودانی نیست.

تازه‌ترین تجربه‌ سینمایی سروش صحت از واقعیتی عینی که در زندگی اغلب ایرانیان جریان دارد سود می‌برد: عروسی و حاشیه‌های جذاب و به‌یادماندنی‌اش در فیلم «صبحانه با زرافه‌ها» دستمایه‌ فیلمساز قرار گرفته تا با هجو آن به خلق موقعیت‌های کمیکی که انتظارش را داشته دست پیدا کند که از حق نگذریم موفق هم می‌‌شود.

سروش صحت بیشتر به‌خاطر سریال‌هایش شناخته می‌شد که در تلویزیون عمدتا با نویسندگان گوناگون و فضا و جنس کمدی متعارف کار شده بود. با این حال ظاهرا باید یک سروش صحت تجربه‌گرا و علاقه‌مند به دنیای پست‌مدرن و سینمای ابزورد با طنز گزنده و سرد را جدی بگیریم.

‌«قلب‌رقه‌» تلاشی برای یک روایت استراتژیک است اما به قول خیرالله تقیانی‌پور، بالاخره قصه‌های عاشقانه به استخدام کارهایش می‌آیند تا مخاطب همراه سکانس‌های فیلم یا سریالش باشد. به سراغ او رفتیم تا برایمان از روند ساخت این فیلم بگوید.

جواد عزتی بعد از بازی‌های درخشان در نقش‌های مختلف، در جشنواره چهل‌و‌دوم با فیلم «تمساح خونی» از ظهور یک کارگردان خوب خبر داد.

عزتی با فیلم سینمایی تمساح خونی نشان داد که می‌تواند با یک دست، دو هندوانه بردارد و دو کار سخت بازیگری و کارگردانی را همزمان جلو ببرد. تمساح خونی، فیلمی در طی پخشش ما را سوپرایز نمی‌کند، زیرا داستان خطی دارد و اتفاقات قابل پیش‌بینی هستند.

 تماشای تمساح خونی بیش و پیش از آنکه منجر به طرح مباحثی درباره خود فیلم بشود این پرسش مهم را به ذهن متبادر می‌کند که اساسا چرا جشنواره فیلم فجر به چنین وضعیت اسفباری رسیده که یک فیلم حداقلی می‌تواند اینچنین وجد فروخفته مخاطب را تحریک کند؟

جواد عزتی به‌قطع از بهترین کمدین‌های تاریخ سینمای ایران است و بازگشتش به کمدی، خبر خوبی است. «تمساح خونی» فیلم متوسطی است. جاهایی از فیلم کمدی‌ها کار می‌کنند و دیالوگ‌نویسی در دو پرده اول خوب است. در سالن هم همان‌طور که از یک کمدی انتظار می‌رود، صدای خنده قطع نمی‌شود.

بعد از رضا عطاران، سعید آقاخانی، مهران مدیری، مجید صالحی، رامبد جوان و جواد رضویان، حالا سینمای ایران باز هم با بازیگر طنزی مواجه شده که اولین فیلمش را ساخته است. جواد عزتی در دهه اخیر آنقدر خوب و متنوع عمل کرده که در ژانرها و نقش‌های مختلف درخشیده و محبوبیت فوق‌العاده‌ای کسب کرده است.

«تمساح خونی» نخستین تجربه جواد عزتی در قامت کارگردان، یک فیلم قصه‌گوی کمدی است که از الگوهای ژانریک تبعیت می‌کند و یک تجربه مهیج «کمدی اکشن» ممتاز برای مخاطب خسته از فیلم‌های کمدی مبتذل و درام‌های اجتماعی بی‌سر و ته معمول در سینمای ایران فراهم می‌کند.

یکی از اصلی‌ترین درون‌مایه‌ها در داستان‌های ورزشی، کوشش خستگی‌‌ناپذیر قهرمان یا قهرمانان و تسلیم نشدن آنهاست؛ چنانکه در بعضی قصه‌ها قهرمان با اینکه نهایتا پیروز نمی‌شود، به دلیل تسلیم نشدنش در ذهن مخاطبان قهرمان باقی می‌ماند.

در روز هشتم «تماشاخانه فرهیختگان» ویژه جشنواره فیلم فجر فیلم «درخت گردو» ساخته محمدحسین مهدویان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته با یادداشت هایی از میلاد جلیل‌زاده، سجاد بلوکات و محمد علی‌بیگی و گفت وگویی هایی با ابراهیم امینی، فیلمنامه‌‌نویس «درخت گردو» و مصطفی رزاق‌‌کریمی، کارگردان مستند «خاطراتی برای تمام فصول» و گزارشی از جدیدترین ساخته محمدحسین مهدویان با عنوان «در انتظار شگفتی».

در روز ششم «تماشاخانه فرهیختگان» فیلم «خون شد» ساخته مسعود کیمیایی با یادداشت‌هایی از میکائیل دیانی، روزنامه‌نگار و شاهین شجری‌کهن، منتقد سینما مورد نقد قرار گرفته و طی گزارشی مفصل، فیلم ‌سازی کیمیایی و «خون شد» بررسی شده است.

در روز پنجم «تماشاخانه فرهیختگان» فیلم «روز صفر» ساخته سعید ملکان با یادداشت‌هایی از مجتبی اردشیری، میلاد جلیل‌زاده و محمد رضوانی‌‌پور مورد نقد قرار گرفته و طی چند گزارش به صورت موشکافانه بررسی شده است.