دانشگاه آزاد اسلامی، مجموعه همایش‌های ملی علوم و حکمت اسلامی» را با هدف ترویج گفتمان «علوم انسانی و علوم طبیعی حکمی» برگزار می‌کند.

زبان‌شناسی علمی است که به مطالعه روشمند زبان می‌پردازد، موضوع آن زبان است و پرسش‌های بنیادی چون چیستی زبان، کارکرد زبان، ساخت‌های زبان، تکامل زبان بشری، انواع زبان و مشترکات زبان را بررسی می‌کند. اگر به معنای جدید به دانش زبان نگاه کنیم، رشته زبان‌شناسی عمر یکصدساله‌ای دارد.

نسبت حکمت با معماری و شهرسازی مانند نسبت حکمت با هنر، نسبت وثیقی است. مستحضرید که معماری و شهرسازی هم از سنخ دانش هم از سنخ صنعت است و هم از سنخ هنر است. یعنی اینکه دانشی تکنیکی و هنرمندانه است. هم به توصیف امر واقع می‏پردازد و هم توصیه دارد.

هنر مدرن مبتنی‌بر عقلانیت خود بنیاد است، رشنالیتی(Rationality) را قبول دارد اما ضعفش در معنویت است. هنر پست‌مدرن گرچه به معنویت توجه کرده اما گرفتار نسبی‌گرایی است. ضعف معرفت‌شناختی دارد. اما هنر حکمی هم عقلانیت را قبول دارد هم معنویت را قبول دارد، معرفت‌شناسی‌اش نسبی‌گرایانه نیست و مراتب معرفت را قبول دارد.

اگر بخواهیم مولفه‌های فضای مجازی را ذکر کنیم، یکی وجود ارتباطات اجتماعی که نوعی فضای عمومی را ایجاد کرده؛ ارتباط رایانه‌ای، غیرفیزیکی و غیرجسمانی بودن است که به‌معنای مجرد بودن و غیرمادی بودن نمی‌توانیم تعبیر کنیم. بستر فضای مجازی تعامل است و یک‌طرفه نیست و چندطرفه است.

نظریه اسلام در باب خانواده نظریه سکونت و مودت و رحمت است. بحث مهم دیگر بحث عوامل اتحاد و استحکام خانواده است (عوامل اولی و عوامل ثانوی). آگاهی‌بخشی، تربیت اخلاقی، تدابیر حقوقی و حمایت اجتماعی، همه از عوامل استحکام خانواده هستند.

کمیسیون‌های همایش علوم‌انسانی و حکمت اسلامی در دو دسته تنظیم شده‌اند: یک دسته علم‌محور و یک دسته موضوع‌محور. کمیسیون‌هایی که به حوزه روانشناسی، جامعه‌شناسی مدیریت و اقتصاد علوم‌سیاسی و... تعلق دارد، علم‌محور هستند.

حقوق جمع حق است و بعضی مواقع منظور بیان حق درمقابل تکلیف است، اما در اینجا علم حقوق درواقع علم مجموعه قوانین و مقررات حاکم و ناظر بر روابط افراد سازمان‌ها و دولت است. لذا حق در علم حقوق هم حق است و هم تکلیف. چون مجموعه قوانین و مقررات است.

یکی از بحث‌هایی که در حکمت اسلامی مطرح می‌شود مقاصد حکمت و مقاصد شریعت است. برخی کتاب‌های قرن سوم مثل علل‌الشرایع و کتاب‌های العلل به این مساله توجه دارد. از مهم‌ترین مباحث حکمی، علل، مقاصد و اهداف است که در مدیریت به‌ویژه در نظریه سیستم‌ها کاربرد دارد.

در باب گستره‌ حکمت این مقدار عرض کنم که حکمت شامل معرفت حسی، عقلی و شهودی و وحیانی است. یعنی اگر اهل علم و اهل معرفت مجموعه‌ ابزار معرفت و مقوله معرفت را بپذیرند و استفاده کنند و معرفت حسی، عقلی و شهودی و وحیانی را تحصیل کنند، به حکمت دست یافته‌اند.

مستحضر هستید که امروزه در علوم‌سیاسی مجموعه‌ای از رشته‌ها و علوم گردهم جمع آمدند؛ مثل فلسفه سیاست، اندیشه سیاسی، سیاست تطبیقی، جامعه‌شناسی سیاسی، فلسفه تطبیقی، تاریخ تحولات سیاسی و سیاستگذاری عمومی که علوم‌سیاسی هم به آن می‌پردازد، بحث‌هایی مثل سیاست تطبیقی که مطالعات منطقه‌ای را شامل می‌شود و همچنین روابط بین‌الملل و فلسفه سیاسی اینها مباحثی هستند که در دنیای مدرن خیلی جدی به آن توجه شده است.

مقصود از حکمی‌سازی علوم تربیتی یکی این است که ما از وضعیت آموزش‌وپرورش کشورمان یک توصیف دقیق داشته باشیم و بشناسیم. منظور از آموزش‌وپرورش وزارت آموزش‌وپرورش نیست، آموزش‌وپرورش در معنای وسیع، آموزش‌وپرورش در آموزش عالی، در آموزش متوسطه، در آموزش ابتدایی، آموزش‌وپرورش در کارکنان، در سیستم مجازی، در کودکان استثنایی و... است.

سیاستگذاران در کشورهای در حال توسعه محتاج به مبانی نظری در حوزه سیاستگذاری هستند؛ به عبارت بهتر سیاستگذاران نیازمند بسته‌های مناسب‌تری هستند تا بتوانند از این بسته‌ها به هدف‌های اصلی خود برسند.

مطالعه‌ای درخصوص مدیریت جهادی در روستا انجام شد. در حال حاضر در بخش روستا وضعیت اشتغال به مراتب از وضعیت شهری پایین‌تر بوده به‌گونه‌ای که نرخ بیکاری در روستاها تا 40 درصد از درآمد مربوط به جوانان سالانه به کمتر از پنج‌میلیون می‌رسد. همین موضوع می‌تواند مشکلاتی ازجمله حاشیه‌نشینی را در اطراف شهرها ایجاد کند.

از زمانی که خسروپناه معاونت علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی را برعهده گرفت، توجه ویژه‌ای به علوم انسانی شده است. این درحالی است که پیش از این بیشتر رشته‌های علوم پایه و فنی و مهندسی مورد توجه قرار می‌گرفت ولی الان نگاه ویژه‌ای به رشته‌های علوم انسانی شده است. همین موضوع باعث شده فضایی ایجاد شود تا بتوانیم در حوزه علوم انسانی کارهای علمی‌تری انجام دهیم.