حداقل دریافتی کارگر چهارنفره با دوفرزند طی سال 1401 حدود 6 میلیون و 726 هزار تومان بوده است. در استانی مثل تهران کارگر اگر با حقوق پایه وزارت کار بخواهد مستاجر نه شهر تهران، بلکه اقمار تهران هم باشد علاوه بر آنکه باید تمام درآمد خود را صرف هزینه اجاره کند، باید مقداری به آن اضافه کند تا از پس هزینه اجاره یک‌ماه برآید.

روز گذشته مرکز آمار، چکیده نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار شهری و روستایی در سال 1401 را منتشر کرد. در مباحث اقتصادی-اجتماعی، یکی از مواردی که جزء مطالعات بیش‌رشته‌ای بوده، مساله مسکن مقرون‌به‌صرفه است. مسکن مقرون‌به‌صرفه به این معنی است که سهم مسکن از هزینه خانوار بیشتر از ۳۰درصد نباشد، زیرا درصورتی‌که هزینه مسکن بیش از یک‌سوم هزینه‌های خانوار را به خود اختصاص دهد، سایر لذت‌های اساسی زندگی خانوارها تهدید خواهد شد.

مسکن مقرون‌به‌صرفه بدین معنی است که سهم مسکن از هزینه خانوار بیشتر از ۳۰درصد نباشد، زیرا درصورتی‌که هزینه مسکن سایر لذت‌های اساسی زندگی را تهدید کرده یا به خطر بیندازد، مقرون‌به‌صرفه و کافی نیست.

مقایسه سهم مسکن و خدمات وابسته به آن برای خانوارهای ایرانی با 33 کشور منتخب نشان می‌دهد مسکن در ایران با سهم 37 درصدی از سبد هزینه‌ای خانوارها، رتبه اول را در بین 33 کشور منطقه؛ منطقه یورو و اتحادیه اروپا دارد. پس از خانوارهای ایرانی، فنلاندی‌ها با 28.9 درصد، اسلواکی‌ها با 28.7 درصد، دانمارکی‌ها با 28.1 درصد، چکی‌ها با 26.3 درصد و فرانسوی‌ها با 26.2 درصد به‌ترتیب در رتبه‌های دوم تا ششم با بالاترین هزینه در این بخش قرار دارند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه خانوار‌های کل کشور از سال 92 تا پایان سال 99 تقریبا 3 برابر شده است، نسبت هزینه‌های دهک دهم به دهک اول (معیار سنجش شکاف طبقاتی) نیز نشان می‌دهد دهک دهم 6 برابر دهک اول بیشتر هزینه می‌کند.

براساس آمار‌ها میانگین سهم هزینه مسکن از هزینه کل خانوار در استان تهران به حدود 50 درصد رسیده است. این نسبت در سال 92 در حدود 47 درصد بوده است و تخمین زده می‌شود که تا پایان سال 99 به حدود 54 درصد برسد.