مهاجرت نخبگان
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مهاجرت نخبگان را یک سرمایه سوزی برای کشور دانست و گفت: این سرمایه سوزی شاید قابل محاسبه مادی و علمی نباشد اما به معنی از دست رفتن ژنتیک برتر کشور است .
بحث مهاجرت نخبگان ایرانی که طی سال‌های اخیر سرعت بالایی گرفته را باید یکی از چالش‌های نظام آموزش عالی دانست که با وجود راه‌اندازی دو رصدخانه هنوز آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد.
مهاجرت نخبگان یا به‌تعبیر دیگری فرار مغزها از آن دست تیترهایی است که قطعا به چشم‌تان خورده؛ موضوعی که طی سال‌های اخیر به یک معضل تبدیل شده است.
در دنیایی که تمام کشورها مدام درحال توسعه و افزایش علم و دانش و فناوری خود هستند، نخبگان به‌عنوان مرکز علم و دانش و نوآوری شناخته می‌شوند.
محمد عسکریان، مدیر‌کل دفتر امور کمیسیون‌های تخصصی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به رشد ۴ برابری مهاجرت دانشجویان ایرانی طی ۲۰ سال گفت: «موضوع اول اینکه مهاجرت تنها مختص ایران نیست و مهاجرت در دیگر کشورها هم افزایش پیدا کرده و کشورهایی مانند هند، چین، آمریکا و... هم اینچنین شرایطی دارند، اما در داخل کشور برخی از مباحث باعث تشدید نرخ مهاجرت شده که مهم‌ترین آن ناامیدی دانشجویان از آینده است. یعنی دانشجویان چشم‌انداز روشنی از آینده شغلی و تحصیلی‌شان نمی‌بینند و به فکر مهاجرت می‌افتند.
جذب دانشجوی خارجی با توجه به گردش مالی ۳۰۰ میلیارد دلاری این حوزه، از اهمیت ویژه‌ای برای کشورها برخوردار است، موضوعی که چند سالی هم هست که در دستورکار مسئولان آموزش عالی ایران قرار گرفته و براساس اطلاعات منتشرشده در سالنامه مهاجرتی، به موفقیت‌هایی در این زمینه هم رسیده‌ایم.
رصدخانه مهاجرت ایران به عنوان اولین نهاد پژوهشی کشور در زمینۀ تحلیل داده‌های مهاجرتی آخرین وضعیت و آمار مربوط به میزان مهاجرت، ماندگاری و خروج نخبگان را اعلام کرد.
کاستن از دافعه‌های داخلی امری ممکن است. انسان‌ها زمانی مهاجرت می‌کنند که چاره دیگری نداشته باشند. بنابراین با کاهش یا از بین بردن عوامل منجربه مهاجرت می‌توان تا حد زیادی از میزان مهاجرت (ازجمله مهاجرت نخبگان) کاست.
پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی) با انتشار مطلبی با عنوان «از کودتای ۲۸ مرداد تا حمایت از مهاجرفرستی» به تحریف سخنان رهبر انقلاب درباره مهاجرت نخبگان واکنش نشان داد.
امروزه با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و عواملی مانند حقوق اعضای هیات‌علمی، باید بگویم که ایران جایگاه ایده‌آلی دارد و همین که در چنین وضعیت اقتصادی دانشگاه‌ها توانسته‌اند خودشان را به جایگاه پانزدهم جهانی برسانند، شبیه به یک معجزه است،
مهاجرت نخبگان زمانی مشکل‌ساز می‌شود که دانشجویان مهاجر بعد از اتمام تحصیل حاضر به بازگشت به کشورشان نشوند و ترجیح دهند تا در کشور محل تحصیل‌شان، بمانند و شاغل شوند. اتفاقی تاسف‌بار که متاسفانه طی سال‌های اخیر در کشور ما نیز به یک دغدغه اصلی در حوزه آکادمیک تبدیل شده است.
یادداشت