مقالات علمی
امید به آینده یکی از عوامل اثرگذاری است که طبق آن دانشجو تصمیم میگیرد کشور خود را ترک کند یا نه؛ چراکه اگر یک دانشجو مطمئن باشد در کشور خود آینده خوبی را داراست، احتمال کمتری دارد تا گزینه مهاجرت را انتخاب کند.
افزایش نگرانکننده مقالات علمی جعلی، ناشی از فعالیت کارخانههای تولید مقاله و تأیید آگاهانه برخی سردبیران، اعتبار نهاد علم را با تهدیدی جدی مواجه کرده است.
OpenAI که یکی از پیشگامان در هوش مصنوعی به شمار میرود، از قدرترین رقبای این عرصه است که هر چند ماه یک بار با بهروزرسانی مدلهای هوش مصنوعی خود، سعی میکند برتری خود را بین سایر رقبا حفظ کند. اما این شرکت بهتازگی از یک ابزار جدید هوش مصنوعی رونمایی کرده است که میتواند گزارش آماده آنلاین را تحویل دهد.
درمجموع خروجی مقالات علمی پنج ناشر بزرگ دنیا بین سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۲۲ حدود ۶۱ درصد افزایش یافته است. آنها همچنین این روند افزایشی را روی تعداد سبد مجلات خود و تعداد مقالات هر مجله اعمال کردهاند.
طبق آمار پایگاههای استنادی و رتبهبندی دنیا، چند سالی است که چین گوی سبقت را در حوزه تولید علم از آمریکا ربوده است اما در طرف مقابل جوایز نوبل چیز دیگری میگوید. بررسی پرونده جایزه نوبل در پنج سال گذشته حکایت از آن دارد که آمریکا از اواسط قرن بیستم، بیشترین تعداد برندگان جوایز نوبل علمی را در مقایسه با سایر کشورها از آن خود کرده است.
روز گذشته بیستویکمین رتبهبندی پایگاه تایمز در قالب رتبهبندی ۲۰۲۵ منتشر شد. در نسخه امسال، بیش از ۲۰۰۰ مؤسسه (۲۰۹۲) از ۱۱۵ کشور رتبهبندی شدهاند که در مقایسه با سال گذشته، که حدود ۱۹۰۷ دانشگاه از ۱۰۸ کشور حضور داشتند، رشد کرده است؛ بهطوری که ۱۸۵ دانشگاه و مؤسسه جدید در رتبهبندی امسال حاضرند.
MDPI (موسسه انتشارات دیجیتال چندرشتهای)، یکی از ناشران مشهور با دسترسی مقالات آزاد در دنیای علم، بهتازگی در تلاش برای حفظ بالاترین استانداردهای یکپارچگی آکادمیک، موضوع مهمی را در فرآیند بررسی داوریهای دقیق مقالات تحتعنوان reviewer mill یا «داوری جعلی» کشف کرده و فعالانه درحال بررسی آن است.
گاهی برخی مقالات مدتها پس از انتشار در ژورنالهای معتبر جهانی به دلایل مختلفی سلب اعتبار میشوند که امتیاز منفی برای نویسنده اثر بههمراه دارد. در تازهترین آماری که از مقالات محققان ایرانی به دست آمده، ۲۰ مقاله از محققان ایرانی از مجله Genetika مربوط به انجمن ژنتیک صربستان سلب اعتبار شدهاند.
دسامبر سال گذشته بود که نخستین اخبار مرتبط با ظهور نرمافزار ChatGPT در دنیا سر و صدای زیادی را به پا کرد و حتی دانشمندان و محققان را بر آن داشت تا خواستار توقف ششماهه هوش مصنوعی در دنیا شوند تا بتوانند این فناوری را تحت کنترل بگیرند اما غافل از اینکه ChatGPT در همان مدت زمان کمی که از ظهورش میگذرد کاربران بسیاری را از دانشجو تا استاد و محقق به خود جلب کرده است.
اولین مفهومی که در فرآیند چاپ مقالات و آثار علمی در کانون توجه هر نویسنده و پژوهشگری قرار میگیرد، مفهوم سرقت علمی است. اگرچه این مفهوم از بدیهیترین و مهمترین مفاهیم در تولید آثار علمی بهشمار میرود اما علاوهبر سرقت علمی، دلایل متعدد دیگری نیز وجود دارند که مصداق سوءرفتار و تخلفات نویسندگان هستند، بهطوریکه مقالات حتی پس از سالها چاپ و انتشار در نشریات بینالمللی، ابطال و سلباعتبار یا اصطلاحا ریترکشن۱ میشود.
مقالات وقتی مراحل بازنگری و تایید را از سوی ژورنالها دریافت میکنند وارد مرحله انتشار میشوند و این مرحله برای نویسنده مقاله میتواند بسیار ارزشمند باشد.
همکاریهای بینالمللی در انتشار مقاله یکی از مولفههای اثرگذار در دیپلماسی علمی به شمار میرود.
مجلات علمی بستر انتشار مقالات در حوزههای مختلف بهشمار میروند و هرچه گرید یا همان اعتبار و رتبهبندیشان در دنیا بالاتر باشد، طبیعتا چاپ مقاله در آن هم از اهمیت بیشتری برای پژوهشگران و اساتید برخوردار خواهد بود و روند طولانیتر و سختتری خواهد داشت.
بازار نشر مجلات علمی درحال گذار است، درحالیکه بخش بزرگی از ناشران هنوز مجلات خود را تحت یک مدل کسبوکار، بهصورت پرداخت اشتراکی به فروش میرسانند. اما در این میان نمیتوان انتشار مقالات با دسترسی آزاد را منکر شد که هر روز به تعداد آنها اضافه میشود.
مجلات علمی بخش قابل توجهی از مجلات دنیا را به خود اختصاص میدهند که طرفداران خاص خود را دارند.
معمای یاسر!
ماجرای پژمان جمشیدی،قاضی زن و مهدویان
حسن یزدانی و بازگشتی مطمئن و بیرحم
دیکتاتورها علیه شایع
چرا اردوغان به تهران میآید؟
فهرست پرترافیک درمانگاه استقلال!
ماشاریپوف در استقلال ماندنی است؟
امتیازاتی که فدای تضاد افکار شد
پاداش یک میلیارد تومانی دانشگاه تهران به ازای هر چاپ مقاله در نیچر
بنزین برای چه کسانی ۵هزارتومان میشود؟
تردید پرسپولیس در جذب سرگیف
عمری بازی با آلومینیوم را از دست داد
طراحی آیندۀ دانشگاه بر مدار «فرایند یادگیری»
ایران بازیگر مهم سند امنیتملی ترامپ
همۀ دانشگاه آزاد مرکز رشد میشود
جایزه برنامه سیاستی امسال به کدام دستگاهها رسید؟
دانشبنیانهای دانشگاه آزاد در مسیر همپیمایی با صنعت
تغییرات گروههای وابستۀ شرق کشور را چطور باید تحلیل کرد؟
هیچوقت به آمریکا به عنوان یک مذاکرهکننده صادق اعتماد نکردهایم
انسان مقاومت با کلیشههای ما فرق میکند
بازتاب تیتر یک «فرهیختگان» در دیگر رسانهها
اولین اطلاعات درباره نفوذی شبکه تحریم کشتیرانی
بیستوششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فناوری افتتاح شد
یادداشت











