یک روز پس از دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی، نشستی با عنوان «آسیب‌شناسی انتخابات یازدهم اسفند 1402» در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد. مصطفی غفاری، دکترای جامعه‌شناسی سیاسی و استاد دانشگاه امام صادق و مصطفی کواکبیان، فعال اصلاح‌طلب و نماینده دوره‌های هشتم و دهم مجلس شورای اسلامی، در این نشست به بررسی انتخابات اخیر پرداختند.

من فکر می‌کنم اولین و مهم‌ترین نکته درباره عملیات پهپادی - موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فراتر از همه گفته‌ها، شنیده‌ها و حتی ادعاها و تکذیبیه‌هایی که انجام می‌شود، احیای بازدارندگی است و امیدوارم که با طراحی و عملیاتی که انجام شد، این اتفاق افتاده باشد و سطح بازدارندگی ایران ارتقا پیدا کرده باشد

بعد از گذر از اتفاقات 1401، مساله شکاف اجتماعی و تقویت آن در جامعه ایرانی با شدت بیشتری از جانب جامعه‌شناسان و کارشناسان مطرح شد. امری که لزوم توجه به مواردی که منجر به ترمیم این شکاف می‌شد را تقویت می‌کرد. با این حال اما نگاهی به وقایعی که سال 1401 رخ داد نشان می‌داد که نه‌تنها این شکاف‌ها ترمیم نشدند، بلکه در مواردی عمیق‌تر هم شدند.

بعد از گذشت یک‌سال از اتفاقات جام‌جهانی و ناآرامی‌ها، نوبت به جام ملت‌های آسیا در قطر رسید. همان ایران، همان تیم، همان مردم و همان قطر. اما یک تفاوت اساسی وجود داشت. تفاوتی که شکل‌گرفتنش، محور اصلی مباحث و گفت‌وگوها طی این سال‌های اخیر است و آن هم اهمیت امر ملی در جریان این اتفاقات است.

مصطفی غفاری، عضو هیات‌علمی دانشگاه امام صادق(ع): یکی از اتفاقاتی که به نظر من از جهاتی اجازه تولد یک جامعه‌شناسی ایرانی را نمی‌دهد و از یک طرف دیگر ممکن است فرصتی باشد که ما را به سمت یک علم الاجتماع بومی برساند، وضعیت الهیات اجتماعی ماست. به نظر من خیلی این قضیه مهم است.

چالشی که در موضوع مشارکت داریم بیش از هر چیزی در حوزه رقابت سیاسی به معنی عبور از خطوط قرمز است. حتی مواردی که تحت عنوان شفاف نبودن، بی‌ضابطه بودن یا اشکالات مصداقی یا موردی در مورد احراز صلاحیت یا مساله تاییدصلاحیت و مساله نظارت استصوابی مطرح می‌شود، حداقل بخشی از آن اینجا معنی پیدا می‌کند و نگرانی و دغدغه نسبت به مقوله چگونگی سازماندهی نسبت به مقوله رقابت سیاسی است، به‌نحوی که خطوط قرمز رعایت شوند و نقض و رد نشوند.

دانش موجود جامعه‌شناسی اغلب این‌طور پدیده‌ها را ذیل عنوان «مناسک» تحلیل می‌کند و این مفهوم برگرفته از کار کلاسیک امیل دورکیم در جامعه‌شناسی دین است.