مشروطه‌خواهی
مشروطه‌خواهان با خوانشی متفاوت نه‌تنها خواهان تحدید اختیارات ساختار استبداد و ارتجاع، بلکه خواستار تغییراتی ژرف در جامعه بوده‌اند.
روایت عادلانه وقایع سیاسی گذشته و حال، از عهده هرکسی برنمی‌آید. علمای اخلاق در این‌باره گفته‌اند که اگر شجاعت با عدالت همراه نباشد؛ یا به جُبن و خوف منتهی می‌شود و یا به تهور. یکی برای بیان مقاصد خود از ادبیات استعاری بهره می‌گیرد و دیگری متهورانه واژگان را به‌حق استفاده نمی‌کند.
روایت «تکاپو برای آزادی»، استعاره‌ای از روایت «تکاپو برای قدرت» است و خواننده کتاب در اصل با خوانش «منازعه قدرت» مواجه است و نه با «تکاپو برای آزادی» و این مساله‌ای است که وجه روشنگری و رهایی‌بخشی و نقد رفتار استبدادگرایانه کتاب را مبهم می‌سازد.
یادداشت