مراکز افکارسنجی
نظرسنجی درکنار آمارهای استحصال‌شده از داده‌های مختلف، چیزهایی هستند که بر فرض صحت کامل آنها، باز هم نیاز به تحلیل درست دارند و نتیجه نهایی را به‌راحتی نمی‌توان از آنها دریافت کرد.
با توجه به گفته‌ها و اسناد موجود اگر در سال ۸۸ و آبان ۹۸ به نتایج نظرسنجی‌ها توجه می‌شد و آنها منتشر می‌شدند به‌احتمال زیاد شاهد اتفاقات تلخ آن دو تاریخ نبودیم.
مراکزی که علمی هستند و رفتار جامعه را پیش‌بینی می‌کنند، اگر اعلام می‌کردند- چه سال ۷۶ و چه سال ۸۸ فرقی نمی‌کند- مردم می‌دیدند مراکز همین را پیش‌بینی می‌کردند و همان اتفاق در جامعه نیز رخ داده و زمینه‌ای برای اینکه فرد یا افراد یا جریانی بخواهد بازی را برهم بزند یا ادعای خاصی داشته باشد، وجود نداشته است.
در یک جامعه‌ بزرگ چندمیلیونی با یک دولت متمرکز امکان مشاهده و درک مستقیم افکار و ارزیابی‌ها و ارزش‌ها و آرزوهای مردم وجود ندارد. نمی‌شود شما از پشت شیشه‌ اتومبیل‌تان هر روز از خانه تا محل کار به مردم نگاه کنید و بفهمید توی سر مردم چه می‌گذرد یا چطور فکر می‌کنند. کسی که چنین تصوری دارد یقینا دارد اشتباه می‌کند. دیدن و فهمیدن این تصویر بزرگ با نظرسنجی امکان‌پذیر است.
یادداشت