متفقین
یک سالی از جنگ جهانی دوّم گذشته بود که قوای متفقین (شوروی و انگلستان) به بهانه حضور اتباع آلمانی در ایران به کشور ما حمله کردند و درهای خروج از ایران را به رضاشاه نشان دادند. ایران دو سال پیش از این یعنی در سال ۱۳۱۸ بی‌طرفی‌اش نسبت به هر یک از طرفین جنگ بین‌الملل دوّم را به‌طور مشخص، اعلام کرده بود ولی این بهانه خوبی برای عدم حمله به کشور ما نبود و شوروی و انگلستان در سحرگاه سوم شهریور ۱۳۲۰ زهر خود را ریختند. ارتش شاهنشاهی نیز مقاومت آنچنانی از خود نشان نداد و اندکی بعد رضاشاه هم با بخشیدن عطای سلطنت به پسرش از کشور اخراج شد. به مناسبت سوم شهریور، حمله انگلیس و روسیه به شهرهای ایران را در سریال «مدار صفر درجه» مرور کردیم.
تاریخ پیدایش گروه‌ها و تشکل‌‌های چپ‌گرا و کمونیستی در ایران به اواسط سلطنت رضاخان در عصر اول پهلوی برمی‌گردد؛ جایی‌که معروف‌ترین حزب طرفدار دیدگاه‌های کمونیستی با نام حزب توده آغاز به فعالیت کرد. کمونیست‌ها و چپ‌ها درکنار طرفداری از ایده‌های استالین در شوروی آن روز، از مخالفان جدی رضاخان به حساب می‌آمدند و او را نسخه وطنی فاشیسم هیتلر و موسیلینی می‌دانستند.
اکنون که ۸۰ سال پس از اشغال ایران در ۳ شهریورماه ۱۳۲۰ می‌گذرد، سندها و اطلاعات بسیاری از مراکز اطلاعاتی و جاسوسی کشورهای درگیر جنگ‌جهانی دوم منتشر شده که به چرایی و چگونگی اشغال ایران و استفاده از تمامی امکانات این سرزمین و مردمانش در راهی که تنها زیان برای ایرانیان به‌همراه داشت، پرداخته‌اند.
کتاب‌های زیادی درمورد اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ نوشته شده است. برخی از این کتاب‌ها اشاره کوتاهی داشته‌اند به این موضوع و برخی کتاب‌های تاریخی هم سعی کرده‌اند با شرح این اتفاق تاریخی، به همه زوایای مهم این موضوع بپردازند.
قصه‌ کم‌مایه‌ پشت خط: فرار به دانکرک، حول محور گروهی از سربازان متفقین در خلال جنگ جهانی دوم می‌چرخد که در چنگال نازی‌ها اسیر می‌شوند. در میان ‌آنها سربازی بریتانیایی به‌نام دنی فینگان (سم گیتینس) حضور دارد که گویا پیش از جنگ، بوکسور معروفی بوده و در جهان اسم و رسمی داشته است.
یادداشت