رسانه KHAMENEI.IR به‌مناسبت سالگرد رحلت علامه طباطبائی در مطلب پیش‌رو گزیده‌ای از بیانات رهبر انقلاب درباره‌ی شخصیت و آثار ایشان را بازخوانی می‌کند.

مرحوم علامه طباطبایی در حوزه سیاسی نیز با اشاره به آیاتی که متضمن تکالیف اجتماعی و لزوم اقامه‌ عبادات از سوی مردم است، بر این نکته تأکید می‌ورزد که چون افراد در پیدایش اجتماع اثر تکوینی دارند، برای اداره‌ آن نیز حق دخالت داشته و خداوند آن اثر تکوینی را در مقام تشریع ضایع نگذارده است. بنابراین از مجموع آیات متضمن تکالیف اجتماعی مردم چنین نتیجه می‏شود که تشکیل حکومت اسلامی ‏به عنوان مقدمه واجب بر عموم مسلمانان لازم است.

به بیان مرحوم علامه، در علم اخلاق که متکفل اصلاح صفات رذیله نفس و تحصیل ملکات فاضله در دو ساحت علم و عمل است، سه رویکرد و مسلک وجود دارد؛ اولین مسلک، اخلاق یونانی است که در آن افراد را به منافع دنیوی فضایل، تحسین افکار عمومی و گزاره‌هایی همچون «عالم باش تا نزد مردم عزیز شوی»، «بخشنده باش تا پس از مرگ مردم با نام نیک از تو یاد کنند» و... توجه می‌دهند.

 آیین رونمایی از مجموعه کتب «منظومه‌ مولّد» در ششمین نمایشگاه قرار سالانه مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع)، با حضور حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد. 

آیت‌الله محمدعلی ناصری مجتهدواستاداخلاق که به‌دلیل بیماری‌در‌بیمارستان امین اصفهان بستری بود، بامدادروزجمعه ۴ شهریورماه به دیدارحق شتافت.

شاعر برای گفتن از امام صرفا نیاز به کوشش و عرق‌ریزان روح برای جفت‌وجور کردن واژه‌ها نداشت و این جوشش درونی‌اش بود که حتی قالب‌ها را انتخاب می‌کرد و قافیه و ردیف هم از آن تبعیت می‌کردند.

به نظر می‌رسد یک نظام اجتماعی عادلانه اولا باید مشروعیت داشته باشد. و منظور از این مشروعیت، مشروعیت فقهی نیست بلکه مشروعیت عقلی است، بدین معنا که گزینش و انتخاب کارگزاران از راه‌های قانونی صورت گرفته باشد و ثانیا کارگزاران مشروع، مُجری عدالت باشند و نظامی از روابط عادلانه‌ در اجتماع برقرار کنند.

آیت‌الله سیدعبدالله فاطمی‌نیا روحانی مجتهد، خطیب، استاد اخلاق، مورخ اسلامی و کتابشناس بود. ایشان در زمینه اخلاق و عرفان، حدیث و شعر عربی تحقیق داشت.

برخی به‌دنبال تأیید روزه‌داری با دانش پزشکی مدرن بوده و از لزوم روزه برای سلامتی جسم سخن می‌گویند و برخی نیز مستند به شماری از روایات وارده، حکمت روزه‌داری را در درک سختی فقرا از روزه برمی‌شمارند.

روز رجعت خود یکی از مراتب روز قیامت است، هرچند از نظر ظهور به روز قیامت نمی‏‌رسد، چون در روز رجعت، باز شر و فساد تا اندازه‌ای امکان دارد، بر‌خلاف روز قیامت که دیگر اثری از شر و فساد نمی‏‌ماند.

یکی از اولین و بنیادین‌ترین اصول مکتب تفسیری علامه، قرآن‌بسندگی در فهم معانی آیات است. علی‌رغم ذوق فلسفی و عرفانی ایشان، علامه طباطبایی دقت فراوانی در مواجهه بدون پیش‌فرض با آیات قرآن کریم داشته و در مقام نقد، استفاده از اصول و دانش‌های دیگر رشته‌ها در فهم قرآن را خروج از تفسیر و ورود به حیطه تطبیق می‌دانند.

به‌طورکلی دو جریان فکری در زمینه نسبت دین با علم و عرفان وجود دارد که صرف‌نظر از سابقه تاریخی نزاع این دو طرز فکر باید به تعین معاصر این دو جریان اشاره‌ای داشت تا راحت‌تر بتوان به تخالف جهت فکری مرحوم استاد حکیمی با علامه حسن‌زاده پی برد. دو جریان و طرز فکر که هرکدام پاسخ‌های متفاوتی داده‌اند به پرسش از روش شناخت آموزه‌های اسلام و بهره‌برداری از منابع وحیانی و روایی؛ یکی نگرش اتحادی که مرحوم حسن‌زاده‌آملی به این جریان تعلق داشت و دیگری نگرش تفکیکی که نماینده معاصر آن مرحوم استاد حکیمی بود.

گروهی از پژوهشگران معتقدند شریعتی ضمن آشنایی به روح فرهنگ ایران و علوم جدید و واکاویدن مسائل جامعه با نگاه جامعه‌شناسی و رسیدن به این درک که نیاز اساسی جامعه رو به اضمحلال ایران توجه جدی به اسلام ایدئولوژیک و مترقی است، با طراحی فرآیندی فکری و عملی در ابعاد گوناگون به‌ویژه تلقی نخبه‌گرایانه و مسئول برای روشنفکران، نقش آنان را آگاهی دادن به مردم دانسته بود.

در مردم‌سالاری دینی ما امروز از رای اکثریت استقبال و استفاده می‌کنیم. آیا در جمهوری‌اسلامی نظر علامه زیر سوال رفته است یا اینکه مفهوم رای اکثریت در این دو ساختار و این دو نظام با یکدیگر متفاوت است؟

به نظر علامه‌طباطبایی، دال مرکزی قرآن، توحید ربوبی است و همه آیات قرآن به‌نحوی با این دال [مرکزی] ارتباط دارند. قرآن هرچند در مواردی از اقسام دیگر توحید [نیز] بحث می‌کند، ولی تمرکز اصلی آیات، بر توحید ربوبی است. توحید ربوبی بدین معناست که فقط خدا قابلیت پرستش دارد.