دیپلماسی اقتصادی
شاید بتوان گفت بخش زیادی از مسئولیت تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» بر عهده مجلس و نمایندگان مردم بوده و توقعات زیادی از نمایندگان انتخاب شده برای دور دوازدهم مجلس است که در راستای تحقق این شعار سیاست‌های کلانی را در دستور کار چهار ساله خود قرار دهند و برای آن عمل مجاهدانه انجام دهند.
همایش سالانه اقتصاد مقاومتی که معتبرترین رویداد اقتصاد مقاومتی در کشور است، توسط اندیشکده اقتصاد مقاومتی با همکاری دیگر نهادها و دستگاه های اجرایی و سیاستگذاری برگزار می‌شود.
اجلاس شانگهای مثل شاهراهی است که دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم را گسترش بی‌حدوحصر می‌دهد.
توسعه دیپلماسی اقتصادی کشور با آسیای میانه اهمیت انکارناپذیری برای توسعه صادرات غیرنفتی و کاهش آثار تحریم‌های اقتصادی دارد که متاسفانه در دولت قبل این ظرفیت نادیده گرفته شد.
چند روز آینده رئیس دولت سیزدهم برای اولین بار به منطقه خلیج‌فارس و به قطر سفر می‌کند. این سفر دارای شرایط بسیار حساس و مهمی است؛ شرایطی که منطقه دچار تغییراتی شده و همواره تنش‌هایی داشته‌ است و درگیری‌ها و چالش‌هایی که قطر با عربستان داشت و تحریمی که شد و کمکی که ایران به آن کرد، باعث استمرار روابط قطر با ایران شد.
از ابتدای سال جاری تاکنون، گفت‌و‌گوها و ملاقات‌های مقامات دولت‌های دوازدهم و سیزدهم با مسئولان قطری شامل چهار سفر وزیر امور خارجه قطر به ایران، دو سفر وزیر امور خارجه ایران به قطر، سه گفت‌وگوی تلفنی دو وزیر امور خارجه و دو گفت‌وگوی تلفنی رئیس‌جمهور ایران با امیر قطر بوده است. مقدمات سفر سیدابراهیم رئیسی به قطر نیز به‌عنوان اولین سفر منطقه‌ای رئیس‌جمهور از زمان تصدی این مقام در روزهای آینده در دست اقدام است.
ایران می‌تواند در چند حوزه با قطر همکاری داشته باشد. یکی ایجاد خط هوایی مستقیم بین تهران و دوحه در ایام بازی‌های جام‌جهانی است که می‌تواند درواقع هم کمکی به ایران باشد و هم کمکی به قطر که در آن مقطع فشار زیادی را متحمل خواهد شد.
آخرین سفر رئیس‌جمهور ایران به قطر به ۱۰سال قبل و دوران ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد بازمی‌گردد و حالا بعد از یک‌دهه بار دیگر قرار است در سطح عالی سران دو کشور با یکدیگر در دوحه دیدار و گفت‌وگو داشته باشند که خود این موضوع اهمیت سفر رئیسی به قطر را در میان رسانه‌ها و کنشگران سیاسی منطقه دوچندان می‌کند.
اثر تحریم‌ها بر اقتصاد ایران هیچ‌وقت صفر نمی‌شود، بنابراین وزارت خارجه باید حداکثر سعی خود را بکند تا اقتصاد ایران حداقل تاثیر را از تحریم‌ها بپذیرد.
براساس اعلام منابع رسمی، رشد اقتصادی ترکیه در سه‌ماهه نخست سال۲۰۱۹ منفی ۲.۶درصد شد. رشد اقتصاد ترکیه در سه‌ماهه پایانی سال۲۰۱۸ نیز منفی ۳درصد بود و این برای دومین‌بار است که اقتصاد ترکیه در دوره سه‌ماهه به‌صورت پی‌درپی با رشد منفی مواجه شده است. وقتی از این منظر به موضوع نگاه می‌کنیم شاهد یک افول اقتصادی هستیم.
از تراژدی‌های مرسوم اذهان عمومی و دانشگاهیان ایران در دهه‌های اخیر پدیده فرار مغزها بوده که البته درک آن تنها به مهاجرت نخبگان دانشگاهی و حوزه علمی محصور مانده است. اقتصاد ایران طی ۳۰سال گذشته با بیش از دوبرابر نرخ رشد مهاجرت، در سال۲۰۱۹ بیش از یک‌میلیون و ۳۰۰هزار شهروند مقیم خارج از کشور را مطابق با آمار سازمان‌ملل متحد نشان داده است.
«فرهیختگان» در گزارش پیش رو به ۶ اولویت اصلی کشور شامل «اصلاح نظام بانکداری»، «کنترل تورم»، «رشد اقتصادی»، «اصلاح نظام مالیاتی»، «دیپلماسی اقتصادی و تقویت تجارت خارجی» و «سیاستگذاری برای بازار سرمایه» را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
می‌توان ادعا کرد دولت سیزدهم علی‌رغم مشکلات و مسائل پیچیده درکنار ظرفیت‌ها و فرصت‌های فعال‌شده و مغفول، توان حضور کارآمد در عرصه دیپلماسی اقتصادی پویا و موثر را در چهار محور یادشده داراست تا در پیوند معناداری از اقتصاد ملی و بین‌المللی، درون‌زایی و برون‌گرایی را به منصه ظهور برساند.
جامعه ایران به دلیل مشکلات ساختاری که در امر اقتصاد دارد تاکنون نتوانسته است به طور کامل و جامع در این امر به موفقیت برسد و از سوی دیگر مسائلی همچون تحریم‌ها، ایالات‌متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی نیز با فشارهای حداکثری بر ملت ایران امکان تبادل دیپلماسی را از جامعه ایران گرفته‌اند. در شرایط فعلی ارتباط با همسایگان و ظرفیت‌های متعدد فی‌مابین راه گشایش‌گونه‌ای در برابر این اقدامات است.
کشوری همانند ایران که در کشوری همانند کره‌جنوبی ۷۰‌میلیارد دلار مسدودی دارد، نباید خود را به آب و آتش بزند تا ۵ میلیارد دلار از صندوق بین‌المللی پول وام بگیرد. همین کار دیپلماسی که انجام می‌دهیم تا وام بگیریم را اگر تلاش کنیم وجوه را آزاد کنیم، سریع‌تر به نتیجه می‌رسیدیم.
یادداشت