این روزها که انتقاداتی را نسبت به طرح موسوم به «مردمی‌سازی یارانه‌ها» مطرح کردیم، موجی از تذکرهای دلسوزانه از سوی دوستان همراه و هم‌مرام مطرح شد.

در برهه‌هایی از تاریخ پس از انقلاب دولت‌های مستقر در ایران با خوش‌بینی سیاست خارجه کشورهای اروپایی را از سیاست خارجه آمریکا مستقل قلمداد کرده و در عرصه ارتباطات دیپلماتیک، به‌دنبال تحقق استراتژی اروپای منهای آمریکا بودند.

پرویز امینی استاد دانشگاه نوشت:‌ در این ویدئو که مربوط به دوره برنامه دوم توسعه و نیمه اول دهه هفتاد است، دو گفتار وجود دارد. گفتار اول مربوط به جواد لاریجانی است که درست میداند چه می گوید و در مواضع و استدلال، اصل جنس لیبرال های فایده گراست که رشد و کارایی اقتصادی بدون توجه به عدالت، اساس کار است. اما گفتار دوم که مربوط به مرحوم هاشمی است واضح است که ایشان متوجه رگه نظری بحث لاریجانی نیست و یک پاسخ عملگرایانه دارد. وقتی تئوری در کار نباشد تقریبا نتیجه همین است یا باید در چارچوب تئوری دیگران عمل کنید یا با عملگرایی و بدون درک درست مبنای کار، راه یک سازمان حکمرانی را کج کنید و در مسیری برخلاف اراده اش قرارش بدهید. کاری که سنگ بنای آن در دولت هاشمی گذاشته شد.این اصل ماجرای وضعیت پرچالش حکمرانی کنونی است.

بررسی تورم سالانه اجاره‌بهای منزل مسکونی طی سال‌های 1362 تا 1399 نشان می‌دهد بالاترین تورم اجاره بهای مسکن مربوط به سال 1375 با 36.4 درصد بوده است. پس از آن بالاترین نرخ مربوط به سال 1399 با 31.8 درصد است.

پس از دیدار رئیس‌جمهور و هیات دولت با رهبر انقلاب، خبرهای غیررسمی بسیاری درباره این دیدار در فضای مجازی منتشر شد. اینکه تا چه میزان این خبرهای غیررسمی که در قالب روایت منتشر شده، صحیح هستند، مشخص نیست، اما بخش عمده‌ای از این روایت‌های غیررسمی به‌دلیل محتوایی است که از دیدار رسانه‌ای شده است. رهبر انقلاب برخلاف دیدار پایانی با دولت‌های پیشین، دقایقی درباره اشتباه بزرگ این دولت یعنی اعتماد به غرب سخن گفتند.

من مهم‌ترین مشکل را همین ضعف گفتمانی می‌دانم؛ ضعف ادبیات مناسب جهت تولید گفتمان و بازتولید گفتمان. در دهه80 چون مساله عدالت برای اولین‌بار طرح می‌شد، گفتارهایی که پیرامون عدالت بود خیلی کلی بود و در آن اجزا و آن روندهای کلی دولت و اجزای بروکراسی اداری و اقتصادی دولت تسری پیدا نمی کرد و کم‌کم تحلیل می‌رفت.

ریشه بحران‌های امروز در اقتصاد ایران، نفوذ همان تفکر اقتصادی است که به‌ویژه در سال‌های پس از جنگ و در دولت هاشمی ریل اقتصاد کشور را مبتنی‌بر نسخه‌های بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول تغییر داد.