باید توجه داشت که اکنون زمینه‌های فرهنگ دینی به لبه‌های دوره جامعه دینی رسیده و تا از این مسیر عبور نکند، امکان تحقق تمدن نوین اسلامی وجود ندارد.

تمدن وجه مادی حیات اجتماعی مردم است که برمبنای دو انگاره‌ فرهنگ و تفکر بنا شده است. بر این مبنا تمدن به‌معنای هر دستاوردی است که انسان بما هو انسان در جایگاه اجتماعی خویش کسب کرده و می‌کند. لازم به یادآوری است که این دستاورد نمی‌تواند درجهت مخرب باشد بلکه لازم است یک دستاورد سازنده و درجهت ایجابی و در یک‌کلام متعالی باشد.

بحثی درمورد قانون اساسی مطرح است که متاثر از دیدگاه‌هایی است که موقع تصویب بندهای آن وجود داشته است. می‌توان نگاه‌های سوسیالیستی و لیبرالیستی را در آن شاهد بود. در قانون اساسی هم نظریه انتخابی ولایت فقیه و هم نظریه انتصابی را می‌بینیم و برای هر دو می‌توانید شاهد بیاورید.

در یک ساختار سالم که رانتی نباشد، آن نامزدی که می‌خواهد دولت را در دست بگیرد کاری جز آگاهی‌دادن به جامعه ندارد. باید چنین فرآیندی اتفاق بیفتد و مردم بر اساس این آگاهی واقعی فردی را انتخاب می‌کنند. در یک معنای عمیق‌تر اصلا بقای جمهوری اسلامی وابسته به این قضیه یعنی صداقت مردم و آگاهی‌دادن به آنهاست.