براساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در یک سال گذشته به کمترین میزان خود در سال‌های پس از انقلاب رسیده‌است.

علی رغم اینکه حدود ۳۰۰ هزار نفر در سطح استان تهران جویای کار هستند که ۱۰۰هزار فرصت شغلی بدون متقاضی در تهران وجود دارد.

مرکز آمار اعلام کرد که 8 درصد جمعیت فعال کشور، بیکارند. همچنین زنجان بیشترین و کهگیلویه و بویراحمد، کمترین نرخ مشارکت اقتصادی را دارند.

جمعیت قابل توجه بیکاران فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها، عدم به‌روزرسانی مناسب برخی سرفصل‌های دانشگاهی، چالش‌های صنعت کشور و نقش کمرنگ دانشگاه‌ها در رفع آنها، موانع موجود در فعالیت پژوهشی اساتید، خالی ماندن صندلی دانشگاه‌ها و… را باید معضلات اصلی این روزهای نظام آموزش عالی برشمرد.

داشتن مدرک دانشگاهی در جامعه امروز که با سرعت به سمت دیجیتالی شدن حرکت می‌کند نمی‌تواند نیاز جامعه را برآورده کند. نخستین فضایی که دانشجویان مجال پیدا می‌کنند تا در کنار افزایش دانش، کسب تجربه کنند، درواقع تجربه کار در دانشگاه، فضای کافی را برای ورود آنها به بازار کار بعد از فارغ‌التحصیلی فراهم می‌کند. یکی از گزینه‌هایی که پیش روی دانشجویان قرار می‌گیرد، دوره‌های آموزش مشارکتی است که شامل مشاغل تمام‌وقت بین 3 تا 12 ماه، دوره کارآموزی یا سایر دوره‌های یادگیری تجربی مبتنی‌بر خدمات است. هر دانشگاهی در دنیا که اقدام به برگزاری دوره‌های کارآموزی می‌کند. 

حدود ۹۵ سال از شروع آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در کشور می‌گذرد، درطول این مدت، مهارت‌دهی ساختارمند در کشور فراز‌ونشیب‌های فراوانی داشته است. 

شیوع بیماری کرونا در کشور در کنار کسادی بسیاری از مشاغل، بخش اعظمی از کارگران روزمزد را نیز از کار بیکار کرده است.بر اثر شیوع این بیماری مدارس و دانشگاه‌ها تعطیل شده و بسیاری از مشاغل نیز همچون هتل‌داران، رستوران داران و مراکز خدماتی، ساخت ساز، کارگران روزمرد فصلی و.... از رونق افتاده‌اند . در این میان ساخت و سازها نیز با کاهش چشم گیری روبه رو شده که این موضوع جمعیت بسیاری از کارگران ساختمانی را خانه نشین کرده است.

در استراتژی صنعتی کشور ضروری است علاوه‌بر توجه به توسعه‌ صنایع و شرکت‌های بزرگ به‌منظور ایجاد اشتغال پایدار، با توجه به شرایط خاص کشور نظیر محدود بودن منابع مالی و انبوه جوانان جویای شغل، دولت باید توجه ویژه‌ای به توسعه‌ کسب‌وکارهای کوچک و متوسط داشته باشد.

یکی از اهداف کلان توسعه در اغلب کشورها و از جمله کشور ما، کاهش بیکاری و توسعه فعالیت‌های شغلی است. بیکاری به عنوان یک پدیده مخرب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی مطرح بوده و رفع آن همواره، از جمله دغدغه‌های اساسی برنامه‌ریزان بوده است. بیکاری یکی از نامطلوب‌ترین پدیده‌های اقتصادی و اجتماعی است که پیامدهای منفی و ناگواری را در زمینه های مختلف به دنبال دارد.

تغییر مسیر اصلاح نظام مالیاتی به دلیل تعارض منافع گروه‌های قدرت و ثروت و همچنین ملاحظات سیاسی، اجتماعی که شاید در آن وجود داشته باشد کار سخت و از طرفی به دلیل شرایط اقتصادی امری لازم و فوری است که نیازمند آن است که دولت آینده با برنامه‌ای دقیق که شامل پیوست‌های اجتماعی نیز هست برای آن چاره‌ای بیندیشد.

در گزارش پیش‌رو به بررسی سه شاخص رشد اقتصادی، نرخ تورم و بیکاری در جهان و با تاکید ویژه‌ در 20 کشور منتخب و ایران پرداخته‌ایم. نتایج گزارش نشان می‌دهد درخصوص رشد اقتصادی، کشورهای چین، آمریکا، ترکیه و برخی کشورهای جنوب‌شرق آسیا وضعیت بسیار مطلوبی داشته‌اند.

طبق رتبه‌بندی موسسه لگاتوم، در سال 2013 زمانی که دولت حسن روحانی در ایران بر سر کار آمد، ایران در رده‌بندی این موسسه در رابطه با شاخص رفاه در رتبه 101 بود اما طی سال‌های اخیر کشورمان با افت 19 پله‌ای، به رتبه 120 جهان در گزارش 2020 این موسسه سقوط کرده است.

در 5 سال آینده جمعیت فعال کشور به 29 میلیون نفر می‌رسد. با درنظر گرفتن مشاغل ناپایدار، درصورتی‌که سالانه یک‌میلیون شغل در کشور ایجاد نشود، کشور با سیل بیکاران تحصیلکرده مواجه خواهد شد.

در بخشی از متن گزارش مذکور، 18دانشگاهی که فارغ‌التحصیلان آنها بین دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور کمترین نرخ بیکاری را داشتند یا به‌عبارتی بیشترین نرخ اشتغال به‌کار را داشتند، به اشتباه در لیست مراکز با بیشترین نرخ بیکاری دسته‌بندی شده بود.

یک‌سال پس از شیوع ویروس مرموز کرونا، گرچه بررسی‌ها حکایت از آسیب‌های بسیار جدی به بخش‌هایی از اقتصاد ایران دارد، اما نشانه‌های آشکاری وجود دارد که آن فروپاشی مورد انتظار بدخواهان ایران، در اقتصاد کشورمان رخ نداده و نخواهد داد.