احمد رهدار
متن حاضر، مربوط به بیست و دومین پیش‌‌‌نشست تخصصی با موضوع نقد و بررسی کتاب «سنن الهی در تاریخ» نوشته عطاء‌‌‌الله بیگدلی‌‌‌ است که با حضور احمد رهدار برگزار شد.
شهید بهشتی عصر انقلاب سه ورودی فکری دارد؛ یکی همان ورودی حوزوی با اساتیدی است که نام بردم. یک ورودی، ورودی دانشگاه تهرانی‌اش است و یک ورودی هم ورودی غرب است. ایشان در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۹ در آلمان است و در این کشور هم کارهایی انجام داده است و وقتی انقلاب می‌شد ایشان می‌شود؛ «آیت‌الله دکتر سیدمحمد بهشتی» یعنی در حوزه درجه اجتهاد دارد، در دانشگاه هم درجه دکتری دارد. درعین‌حال متاثر از هر سه ورودی است.
فقه خوارجی تعبیر استعاره‌ای نیست؛ یعنی از واژه خوارج برای نام‌گذاری یک نوع تفسیر فقهی انتخاب نشده است. بلکه این تعبیر یک حقیقت است؛ بدان معنا که اگر من این اصطلاح را با وضعیت کنونی تطبیق می‌دهم و مصداقش را مشخص می‌کنم، ارتباط تاریخی با صدر اسلام دارد.
انتظار آن است که تریبون نماز جمعه خود را با جریان‌های فساد قانونی درگیر کند؛ بنابراین امام جمعه نمی‌تواند پس پرده برود و با مفسدان برخورد کند در حالی که اگر با افکار عمومی وارد شود می‌تواند مانع این فسادها در جامعه شود.
اشتباهی که ما در گام نخست انقلاب انجام دادیم و به همین علت [نادرست] عمل کردیم و به همین علت نیز نتایج حداقلی از آن گرفتیم این بود که غرب را برش زدیم و آن هم به برش‌هایی که در اکثر موارد خود غرب برای ما طراحی کرده بود. به همین جهت در گام دوم یکی از ضرورت‌های مواجهه با دنیای غرب تامل در روش مواجهه با غرب است.
یادداشت