مشی شهید خدمت در تعامل با گروه‌ها و اقشار مختلف مردم چه در دوران ریاست‌جمهوری و چه پیش از آن یکی از ویژگی‌های بارز سیدابراهیم رئیسی شناخته می‌شود که البته تداوم رفتار او با همان سبک و سیاق سابق تا همین اواخر و حتی تا ساعاتی پیش از شهادت، آن را تبدیل به ویژگی‌ منحصربه‌فردی برای او کرده بود. دانشجویان و تشکل‌های دانشجویی هم از این دایره وسیع ارتباطی بی‌نصیب نبودند.

دو سال و 10 ماهی که از عمر دولت سیزدهم گذشت، اتفاقات متفاوتی در عرصه‌های مختلف کشور رخ داد. اتفاقاتی که بخشی از آنها با پیگیری‌های شخص رئیس‌جمهور به نتیجه رسید.

در این شرایط جدید و به سرعت در حال تغییر، مدیران مراکز آموزش عالی باید با در نظر گرفتن شرایط و افق رویداد پیش روی خود و با اتکا به مطالعات مکفی، مسیری جدید در قالب یک برنامه راهبردی برای آینده مجموعه خود تدوین کنند تا در مسیر جدید، نه‌تنها مجموعه خود را سر پا نگاه دارند، که خاصیت رقابت‌پذیری و جذابیت علمی و آموزشی خود را در عرصه‌های مختلف ارتقا دهند.

«بالگرد رئیس‌جمهور دچار سانحه شد» هیچ‌کس تصورش را نمی‌کرد که انتشار این خبر در اواسط دیروز، آغازگر پایانی تلخ برای سفر رئیسی باشد؛ رئیس‌جمهوری که امروز ایران 5 روز عزادارش شده است. فردی که چه در دوران ریاست‌جمهوری‌اش و چه زمانی که در مسند قوه قضائیه حضور داشت، برخلاف بسیاری از مسئولان، ارتباط نزدیکی با بدنه دانشجویی داشت، تا جایی که حتی بخشی از میتینگ‌های انتخاباتی‌اش هم در فضای دانشگاهی دنبال شد.

«تحقق عدالت آموزشی در کشور» و «پاسخ به تقاضای خیل عظیم داوطلبان تحصیل در دانشگاه» را شاید بتوان دو دلیل عمده تاسیس دانشگاه آزاد در 31 اردیبهشت سال 1361 دانست. دو هدفی که بعد از مدت کوتاهی محقق شدند.

سالانه یک نظرسنجی از سوی دو مرکز Inside Higher Ed و مرکز پژوهش‌های «هانوفر» انجام می‌شود که محققان در آن، به بررسی نظرات برترین مدیران ارشد دانشگاه‌ها و کالج‌های آمریکا می‌پردازند که موضوعات مختلفی نظیر حوزه‌های هوش مصنوعی، سخنرانی‌های دانشگاهی و انتخابات آمریکا، نژادپرستی، کاهش برنامه‌های دانشگاهی، گردش مالی کارمندان و اعضای هیات‌علمی، قراردادهای دائمی و درازمدت، تشخیص نیازهای سلامت روانی، مدل‌های مواد درسی، نقش موثر موسسات و مدیران ارشد دانشگاهی را شامل می‌شود.

حوزه آموزش عالی هم مانند همه دیگر حوزه‌ها، نیازمند سرمایه‌گذاری است تا بتواند حیطه‌های فعالیت خود از پژوهشی گرفته تا آموزشی و ورود جدی در عرصه فناوری و نوآوری را گسترده‌تر کند. اتفاقی که برخی از دولت‌ها این اختصاص بودجه به این بخش را مانند هزینه‌تراشی برای دولت و در مقابل برخی دولت‌های دیگر آن را به مثابه سرمایه‌گذاری می‌دانند.

بدون تردید حضور و مشارکت فعال زنان به‌عنوان نیمی از جمعیت فعال کشور در عرصه‌های مختلف یکی از شاخصه‌های توسعه و پیشرفت جامعه به شمار می‌رود.

یکی از موضوعات چندسال اخیر آموزش عمومی کشور که بخشی از آن در آموزش عالی خلاصه می‌شود، نوع رفتار و کنش دهک‌های مختلف اقتصادی در این بخش است، به‌طوری‌که به نظر می‌رسد آموزش عالی دولتی و دانشگاه‌های رنک بالا بیشتر برای بچه‌پولدارها باشد تا افرادی که استعداد و نخبگی ذاتی دارند.

وزبه‌روز که به انتخابات مجلس شورای اسلامی نزدیک می‌شویم بساط تبلیغات نامزدهای انتخاباتی هم ‌گرم‌تر و تلاش برای جلب توجه مردم بیشتر می‌شود. با این حال کمتر می‌توان از ایده‌های کلان و محوری در حوزه‌های اساسی کشور لابه‌لای تریبون‌های سخنرانی و پرسش و پاسخ با نامزدها چیزی پیدا کرد. با این وجود چالش‌های امروز فضای علم و فناوری که نیازمند برنامه‌ریزی و توجه در حیطه قانونگذاری و تقنین هستند، کم نیستند.

آموزش عالی دنیا در سال 2023 با تغییر و تحولات کلانی روبه‌رو شده که هم در بخش نیروی کار، بخش فرهنگی و فناوری جدیدترین‌ها به کار رفته تا آموزش عالی به نهایت پیشرفت خود دست پیدا کند. در این سه حوزه درخلال تغییراتی که ایجاد شده، تاثیرات و گام‌های عمده‌ای عنوان شده است که موسسات در پاسخ به هر گرایش انجام داده‌اند.

امروزه آموزش عالی از شکل و شمایل قبلی خود پوست‌اندازی کرده و همه‌گیری کرونا هم بهانه‌ای شد تا این تحولات با سرعت بیشتری دنبال شود؛ به‌طوری‌که شاید سرعت تغییر و تحول در نظام آموزش عالی نسبت به استفاده از فناوری‌های روز دنیا 10 سال جلوتر افتاد و با سرعت هم درحال پیش ‌‌ روی است. شاید تا پیش از کرونا کسی تصور نمی‌کرد تا این اندازه دانشگاه‌ها نسبت به پذیرش پلتفرم‌های آنلاین و آموزش‌های از راه دور انعطاف از خود نشان دهند اما همه‌گیری این ویروس باعث شد این فرآیند با سرعت بیشتری طی شود.

لایحه برنامه هفتم توسعه این روزها پس از بررسی در کمیسیون تلفیق به صحن علنی آمده تا با گرفتن تاییدیه از نمایندگان به‌عنوان نقشه حرکت کشور در پنج سال آتی مورد بهره‌برداری قرار گیرد. کمیسیون تلفیق اگرچه ساختار شکلی برنامه پیشنهادی دولت را تغییر نداده اما 408 بند برنامه دولت را به 517 مورد رساند.گرچه این سیر صعودی بندها و احکام توانسته تا حدودی برخی از کاستی‌های برنامه پیشنهادی دولت را جبران کند اما نکته حائز اهمیت مساله تحقق برنامه است که از نگاه مرکز پژوهش‌های مجلس احتمالا به‌خاطر واقع‌بینانه نبودن، عدم تناسب با ظرفیت‌های کشور و عدم تامین مالی سرنوشتی مشابه برنامه‌های ششم -با تحقق کامل صرفا 9 درصد احکام قانون- یا برنامه‌های قبل‌تر خواهد داشت.

تا پیش از اینکه کرونا گریبان دنیا را بگیرد، تقریبا 90 درصد آموزش عالی دنیا به شیوه حضوری و در کلاس‌های درس دانشگاهی برگزار می‌شد.

مدیرکل برنامه‌ریزی آموزش عالی گفت: بیکاری جمعیت فارغ التحصیلان آموزش عالی در بهار ۱۴۰۱ حدود ۱۳.۲ درصد و در بهار امسال ۱۲.۱ درصد بوده که کاهش ۱.۱ درصدی را نشان می‌دهد.