ماده 75 برنامه توسعه هفتم که مطابق آن مکلف به «راه‌اندازی سامانه رصد، پایش و سنجش مستمر شاخص‌های فرهنگ عمومی و سبک زندگی مردم» شده است این روزها در فضای اجتماعی مورد بحث قرار گرفته است. برخی با این ادعا که این ماده حریم خصوصی افراد را نقض می‌کند به‌طور کلی با آن مخالف هستند. برای بررسی این ادعا با محمدجعفر نعناکار، کارشناس حقوق سایبری به گفت‌وگو پرداخته‌ایم.

یک‌سری شائبه ایجاد کردند که این اینترنت کودک است که درست نیست بلکه اینترنت محافظت‌شده گوگل است و در خیلی از کشورهای دنیا به‌خصوص مسلمان این سرویس را روی کل اینترنت فعال کردند. ایران هم بارها این درخواست را از گوگل داشته منتها به‌دلیل بی‌توجهی آنها، خودمان این کار را انجام دادیم.

حقوقدان فضای مجازی با اشاره به اینکه نباید سنگرهای فضای مجازی را خالی کرد و به هر دلیلی باعث عدم حضور مردم در آنها شد، گفت: «اگر پلتفرم خارجی را محدود کنید عملا سنگر را خالی کرده‌اید. همان اتفاقی که مدتی در دولت اصلاحات درمورد سینما افتاد. سینما طوری شد که بچه‌های مذهبی و حزب‌اللهی سینماها را خالی کردند. سینما به ابتذال کشیده شد یعنی خالی کردن سنگر همیشه این امر را در پی دارد.

بعد از سخنان اخیر رهبری یکی از اصلی‌ترین دلایل و استدلال‌های مدافعان طرح صیانت از فضای مجازی به چالش کشیده شد. به‌طوری‌که بعد از این سخنان و به‌رغم موضع‌گیری‌ها و بازخوردهایی که مخالفان این طرح داشتند، هیچ صدایی از موافقان شنیده نشد و دیگر خبری از کلیدواژه اصلی آنها در مواجهه با مخالفان یعنی «تصمیم حاکمیت» نیست و نشد.

مجلس یازدهم که اصلی‌ترین وعده‌اش یعنی طرح شفافیت آرا را حدود دو سال بین زمین و آسمان نگه داشته و هربار با یک ترفندی از پذیرش آن شانه خالی می‌کند، این‌بار در یک جلسه یک‌طرفه و یکدست، با حضور تنها یک مخالف که فقط 3 دقیقه فرصت اظهارنظر و مخالفت پیدا کرد، در چند دقیقه، یکی از مهم‌ترین تصمیمات و سیاست‌های کشور را تصویب کردند تا بیش از قبل، گرد ناامیدی بر جامعه و حتی روی موافقان خود بپاشند.

وقتی می‌خواهید مصوبه‌ای را تبیین، تدوین و تصویب کنید که دارای سه مساله در حقوق است، ملازمه با معماری حقوق دارد. وقتی فهم غلطی از شبکه ملی اطلاعات و حکمرانی سایبری داریم، فونداسیون معماری شما ایراد دارد و هر چیزی روی این بخواهید بالا بیاورید مشکل پیدا می‌کند.

نعناکار، مدیر‌‌ حقوقی‌ سابق‌ وزارت‌ ارتباطات شب گذشته و در لایو اینستاگرامی فرهیختگان مطرح کرد: در‌کل‌ دنیا‌کسی‌ با‌فیلترینگ‌ مخالف‌ نیست،‌ آنچه‌‌ترسناک‌ است،‌ مسدود‌ سازی‌ است. کسانی که طرح صیانت را نوشتند برای نسل قبل فضای سایبری هستند. اینقدر به طرح صیانت ویراش و اصلاح و ... خورده که دیگر کاغذپاره‌ای بیش نیست. باید به کل کنار گذاشته و طرح جدیدی متناسب با شرایط نوشته شود.

حاتمی، وحید خزایی را به چهره‌های جدید جریان قماربازی و شرط‌بندی‌های مجازی همچون مهرداد پولادی، بازیکن سابق تیم ملی فوتبال اضافه کنید و بعد بیایید باهم به این فکر کنیم که چرا مسیر برخورد با جریان قماربازی اینترنتی در کشور این‌قدر کند پیش می‌رود؟ واقعا نمی‌توان جلوی این تعداد سایت و صفحه و کانال داخلی و خارجی را که شبانه روز درحال تزریق و تشویق به قمار هستند، گرفت؟

بعد از مصوبه دو روز پیش ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی‌بر ارائه الکترونیکی سه خدمت پرکاربرد تمام دستگاه‌های اجرایی تا پایان سال بر سر زبان‌ها افتاده است با چند نفر از مسئولان و کارشناسان به گفت‌وگویی پرداختیم تا کم و کیف ماجرا بیشتر و بهتر مشخص شود.

واتس آپ بعد از از دست دادن تعداد زیادی از کاربرانش در یک عقب‌نشینی محسوس اعلام کرد‌ اجرای سیاست‌های خود مبنی‌بر دریافت دسترسی‌های اطلاعاتی کاربرانش را به تعویق انداخته است.

نعناکار گفت: اپراتور‌ها معمولا هزینه پهنای باند بین‌الملل را از کاربر اخذ می‌کنند، ولی بیشتر خدماتی ارائه می‌کنند که در شبکه داخلی درحال تولید و چرخیدن است. مثل استفاده از VODهای داخلی، مثل فیلیمو، نماوا و... . این کار غیرقانونی است و این هزینه یا باید برگشت بخورد یا به حساب کاربر منظور شود تا برای پهنای بین‌الملل در آینده از آن استفاده کند.

تعداد و ضریب‌نفوذ بالا و قابل‌توجه استفاده از تلفن و اینترنت همراه در کشور به‌علاوه خدمات ضعیف و بی‌کیفیت اینترنت در ایران در کنار رشد قابل‌توجه تعداد کاربران اینترنت همراه در ایام کرونایی در ایران (رشد صددرصدی) وضعیت استفاده از شبکه اینترنت را در کشور به وضعیت حساس و البته بغرنجی رسانده است.