وزارت اقتصاد در پاسخ به ادعاهای مطرح شده مبنی بر عدول دولت از وعده‌های خود درباره معیشت مردم و رفع فقر توضیحاتی داد.

یک سخنرانی کمتر دیده شده از رهبر انقلاب/ فقر مردم گناه فرمانروایان است. آن‌ها هستند که موجب فقر مردم می‌شوند. چون آنچه که از ثروت و منافع به دست می‌آید، برای خود برمی‌دارند.

هر فقرزدایی بدون داشتن پشتوانه تئوریک بومی موفق نمی‌شود و فقط می‌تواند در برخی مواقع آن فقر را به تاخیر بیندازد. نظریه رشد بومی لازم است که هم در اندیشه اسلامی جای دارد و هم در قانون اساسی جای دارد.

یارانه ابزاری برای توانمندسازی فقراست. این نکته مهمی است. اگر می‌بینید دادن یارانه نه‌تنها موجب توانمندسازی فقرا نشده بلکه باعث شده طرف کسب‌وکار خود را تعطیل کرده و چشم امید به یارانه و کمک کمیته امداد دارد، پس این شیوه درست نیست.

ما در روایات داریم که در جایی که یک مومنی محتاج است باید آنقدر به او کمک کرد که نیاز او برطرف شود. این‌طور نیست که ما یک نصابی را تعیین کنیم و مثلا 5 یا 10 درصد مال خود را به نیازمندان بدهیم و زکات از گردن ما ساقط باشد. طبق روایات، فرد غنی باید آنقدر زکات دهد که مستمندان بی‌نیاز شوند. در روایات هست که خداوند روزی فقرا را در اموال ثروتمندان قرار داده است. لذا خدا ظلمی در حق کسی نکرده است.

اجماعی در میان اقتصاددانان به وجود آمده است که اگرچه رشد اقتصادی شرط لازم کاهش فقر است، ولی شرط کافی نیست. براین اساس باید سبد نیازهای پایه‌ای خانوارهای فقیر تامین شود تا آنان نیز بتوانند در فرآیند رشد و توسعه کشور شرکت کنند. اما برای این امر به شناسایی دقیق خانوار‌های فقیر نه به صورت استانی بلکه به صورت شهری و روستایی نیز هستیم.

سیستان و بلوچستان تنها استانی است که نرخ روستایی آن بیشتر از شهرنشین است و از سیستم بانکی استفاده نمی‌کنند که بتوانند سطح زندگی خود را ارتقا دهند و از روستاهای محروم خارج شوند، نمی‌توانند روی آموزش و تحصیل بچه‌های خود سرمایه‌گذاری کنند. در تله فقری گیر کرده‌اند. این چاله‌های وحشتناک امثال همین مساله هوتک و گاندوها آن روی سکه محرومیت‌های عدالت اجتماعی و عدم دسترسی به آموزش و تحصیل و سلامت و... است.

عن‌قریب چند و چون کشف ردپای تمساح در حوالی دریاچه چیتگر روشن می‌شود و تهرانی‌ها راحت‌تر از همیشه حوالی این دریاچه قدم می‌زنند و از باد خنکی که از غرب می‌وزد، لذت می‌برند. اما مردمان بلوچستان و سیستان، در همان گرمای طاقت‌فرسا، در همان بی‌آبی و خشکسالی و گردوغبار، برای زنده‌ماندن با گاندوها گلاویز می‌شوند و دست و پا و جان‌شان را از دست می‌دهند تا شاید اتفاقی هولناک بیفتد و لنز دوربین‌ها به‌سمت آنها برگردد.

وضعیت نامناسب کودکان (از لحاظ سلامت، تغذیه، آموزش، قرار گرفتن در معرض آسیب‌های اجتماعی و...) در سکونتگاه‌های غیررسمی به شرایط نامناسب و غیربرخوردار این محلات و نیز تمرکز شدید فقر برمی‌گردد.

در این نوشتار، هفت نقد رویکردی نسبت به بخش تدابیر سند الگوی پایه ارائه می‌شود که امید می‌رود با توجه به تجارب توسعه‌ای و پیچیدگی ارائه یک سند حکمرانی، راهگشای سیاستگذاران باشد.

در حدود 20 میلیون نفر از جمعیت خانوار‌های روستایی کشور درحال مبارزه با فقر بوده و به‌طور روزافزونی با کاهش حقیقی درآمد‌های خود مواجه هستند. اگر این تعداد را با 5 دهک اول شهری نیز که وضعیت مشابه به این دهک‌های روستایی دارند جمع کنیم به تخمینی از فقر کشور خواهیم رسید که متاسفانه چیزی در حدود 30 تا 40 میلیون نفر خواهد بود.

فاصله طبقاتی روزبه‌روز بیشتر می‌شود ولی دهک‌های پایین درآمدی مالیات بیشتری می‌دهند، دولت و مجلس باید قیف برعکس مالیات را فورا اصلاح کنند، ما تجربه دنیا را بررسی کردیم.

براساس تحقیقات مقدماتی به عمل آمده ازسوی دپارتمان اقتصادی سازمان ملل ، ثروت ایرانیان مقیم خارج در سال 1386 حدود 1300 میلیارد دلار و ثروت ایرانیان مقیم آمریکا به‌تنهایی بالغ بر 900 میلیارد دلار بوده است.

ترجمه ساده شرایط در «عصر کرونا» این است که کفگیر چندین میلیون آمریکایی تا دو هفته دیگر به ته دیگ خواهد خورد و اجاره خانه، قسط وام بانکی و حتی خرید آذوقه و مایحتاج روزانه برای آنها غیرممکن خواهد شد.