درحالی‌که مجلس یازدهم سال پایانی عمر خود را طی می‌کند از وعده پر‌زرق‌و‌برق شفافیت آرای نمایندگان، چیزی جز رجزخوانی و دعواهای سیاسی دست مردم را نگرفته است.

هنوز دوشوری‌شدن طرح شفافیت در صحن علنی مجلس به رای گذاشته نشده است، که نوبتش جلو بیفتد. قبلا کمیسیون مربوطه اصلاحاتی را انجام داده است و الان نامه‌ای که امضا کردیم برای برگشتن طرح شفافیت روی صحن است. این نامه برای این است که طرح شفافیت زودتر برای رای‌گیری در صحن مجلس بیاید.

امیدوار هستیم طرح شفافیت آرای نمایندگان، بعد از تصویب لایحه بودجه سال 1401، به‌عنوان یک طرح اولویت‌دار مطرح شود و تصمیم‌گیری نهایی درباره آن صورت گیرد.

طرح شفافیت الان در دستورکار صحن مجلس است و با این نامه درخواست دوشوری شدن آن را داریم. علت این درخواست ما این است که واقعا جزئیات طرح شفافیت بسیار مهم است و نمایندگان مجلس نمی‌خواهند سطحی از آن بگذرند.

روز یکشنبه اخبار مرتبط با شفافیت در شهرداری کرمان رسانه‌ها را تحت‌تاثیر قرار داد و قبل‌تر نیز نامه نمایندگان مجلس به قالیباف درباره شفافیت آرا خبرساز شده بود. آنچه از هر دو اتفاق بر‌می‌آید اما این است که مطالبه عمومی برای تحقق شفافیت توانسته منطق خود را به تصمیم‌گیران اثبات کند.

دفعه قبل که طرح شفافیت به مجلس آمد رأی خوبی آورد. متاسفانه‌ تنها چند رأی کم آورد تا تصویب شود. با این وجود که طرح در آن جلسه مصوب نشد، ولی تعداد قابل توجهی از نمایندگان، بلافاصله تقاضا کردند که این طرح به کمیسیون مربوطه ارجاع داده شود تا به‌طور کامل نواقص آن برطرف شود. منتها مسائل مختلفی از جمله بررسی لایحه بودجه و مساله بررسی کابینه پیشنهادی، ازجمله کارهایی بود که وقت زیادی از نمایندگان گرفت و باعث شد، نهایی کردن طرح شفافیت به تعویق بیفتد.

شفافیت به‌طور کلی بحث خوبی است و من نیز آن را قبول دارم، اما نیاز به زمان دارد تا ضعف‌هایش رفع شود و مجددا در مجلس طرح شود. مجلس یازدهم نیز تنها با همین مورد رأی اعتماد دادن‌ها ثابت کرد که با مجالس دوره‌های گذشته تفاوت دارد؛ چراکه کارآمدتر شده و حواشی کمتری دارد.

اینکه این مجلس طرح شفافیت را بگذارد برای بعد از رای اعتماد وزرا واقعیت ندارد، زیرا قانونی که وضع می‌شود برای یک دوره مجلس نیست بلکه برای همه ادوار مجلس است مگر اینکه مجلس قانون را مجددا بازنگری یا اصلاح کند. البته یکی از ایرادات طرح شفافیت اولیه هم بحث رای شفاف به وزرا است.

نمی‌توانیم این را بگوییم که شورای نگهبان مبتنی بر آرا رد صلاحیت می‌کند؛ چراکه این شورا استدلالات خودش را دارد و آنها را نیز اعلام نمی‌کند. من‌هم که می‌گویم شفافیت باید برای همه باشد یکی از مصادیقش نیز همین بحث تایید یا رد صلاحیت‌ها است.

پیگیری‌های «فرهیختگان» از برخی نمایندگان حاکی از آن است که در ماه پیش‌رو طرح شفافیت آرا بار دیگر در صحن علنی مجلس به رای نمایندگان گذاشته خواهد شد.

دانشگاه آزاد اسلامی که روزی حیاط‌خلوت جریانی سیاسی و برخی فعالان سیاسی محسوب می‌شد و بسیاری از منافع آن در خدمت اهداف این قبیل افراد قرار می‌گرفت، قدم‌به‌قدم به مجموعه شفاف نزدیک می‌شود.

نماینده مردم شاهین‌شهر گفت: تلاش می‌کنیم هرچه زودتر 8 طرح اصلاح آیین‌نامه ازجمله شفافیت آرا، هرکدام جداگانه در صحن علنی مطرح شود و بتواند بخشی از آیین‌نامه و فعالیت‌های مجلس را اصلاح کند.

شفافیت به‌عنوان یکی از ابزارهای نظارت مردمی بر پارلمان و تاثیرگذار بر فرآیند تصمیم‌گیری در کشورهاست و می‌تواند بستر تحول در عرصه قانون‌گذاری را آماده کرده و فرصتی برای آغاز اصلاحات ساختاری در بخش‌های مختلف جامعه باشد.