شعیب بهمن
شعیب بهمن؛ کارشناس مسائل بین‌الملل در صوتی که برای «فرهیختگان» ارسال کرد، گفت: ترامپ در دوره قبل ریاست جمهوریش ابراز تمایل می کرد تا با روسیه رابطه گرمی ایجاد کند. اما واقعیت این است که حاکمیت و ساختارهای موجود در آمریکا هرگز به ترامپ چنین اجازه‌ای را ندادند و نخواهند داد. در شرایط فعلی هم با وجود این که ترامپ ابراز علاقه و اعلام کرده است که تمایل دارد به سرعت به جنگ با اوکراین خاتمه ببخشد.
در فاجعه بیمارستان کی‌یف؛ اوکراین، روسیه را متهم به حمله موشکی می‌کند و روسیه با رد این ادعا می‌گوید که ما مراکز غیرنظامی را هدف قرار نمی‌دهیم.
برای بررسی چرایی اهمیت سفر رئیس‌جمهور به مسکو و مهم‌ترین محورهای مورد بحث در این سفر با شعیب بهمن، کارشناس مسائل روسیه و مدیر موسسه مطالعات جهان معاصر به گفت‌وگو پرداخته‌ایم. مشروح این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.
برخلاف سال‌های قبل که شاهد نوعی ایستایی در قفقاز جنوبی بودیم، تحولات سه سال گذشته پرسرعت و شتابان بوده ‌است. البته در مورد قره‌باغ همیشه درگیری‌های نسبتا پراکنده‌ای وجود داشته ولی این درگیری‌ها آثار بسیار مهم و بلند‌مدتی بر جای نمی‌گذاشت.
سماجت‌های ترکیه برای ایجاد دالان یا کریدور زنگه‌زور هنوز به نتیجه نرسیده است اما فشارها همچنان پابرجاست. باکو و آنکارا در پی تحمیل خواسته خود بر ایروان برای این کریدور هستند اما تا به امروز، به دلایل مختلف این امر محقق نگردیده است.
حمایت روسیه از بیانیه شورای همکاری خلیج‌فارس را می‌توانیم از چند زاویه مورد بررسی قرار دهیم.
شکاف‌های اجتماعی‌ای که ترکیه سال‌هاست با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند اکنون به عمیق‌ترین سطح ممکن رسیده‌اند. همین مساله باعث شده است تا کارشناسان احتمال درگیری‌های داخلی پس از انتخابات را جدی بدانند. در این راستا با شعیب بهمن، کارشناس مسائل بین‌الملل درباره شرایط انتخابات ترکیه و شرایط این روزهای جامعه ترکیه گفت‌وگو کرده‌ایم.
غنی بودن از منابع طبیعی، داشتن ظرفیت مطلوب نیروی انسانی و قرار داشتن در یک موقعیت ژئوپلیتیکی مهم برخی از عباراتی است که سال‌هاست درمورد ایران می‌شنویم.
کارشناس مسایل اوراسیا معتقد است که با اقدامات اخیر امریکا، افول این کشور حقیقتی شفاف پیش روی همه مردم دنیا و حتی سیاستمداران ایالات متحده است.
چنانچه روند تحولات به همین ترتیب پیش رود، سقوط کی‌یف و دولت زلنسکی قریب‌الوقوع خواهد بود. یعنی کار به جایی نمی‌کشد که دولت فعلی اوکراین بتواند تغییر رویه‌ای در سیاست‌های خارجی خود داشته باشد.
در وهله اول باید این پیش‌فرض را داشته باشیم که آمریکایی‌ها تمایلی به خروج داوطلبانه از عراق ندارند. اگرچه چین به اولویت اول آمریکا برای مهار تبدیل شده است، اما این سیاست به این معنی نیست که آمریکا سایر نقاط استراتژیک همچون خلیج‌فارس و منطقه غرب آسیا را رها خواهد کرد و به‌طور کلی از این مناطق خارج خواهد شد تا بتواند در شرق آسیا مستقر شود. این تفکر، تفکر اشتباهی است.
رویکرد نگاه به شرق از دو منظر می‌تواند در مسائل داخلی ایران تاثیرگذار باشد؛ یکی اینکه توازنی را در حوزه سیاست خارجی ایران به وجود می‌آورد که این توازن مبتنی‌بر استفاده از ظرفیت‌های توسعه همکاری با کشورهای شرقی که به‌عبارت بهتر می‌توانیم بگوییم کشورهای غیرغربی باشد. دومین مساله، توسعه‌ مناسبات اقتصادی با همسایگان است.
قدرت بالای دیپلماتیک و قدرت بالای اقناع‌کنندگی سردار سلیمانی بود که توانست بر شخص پوتین و مقامات بلندپایه نظامی روسیه چنان تاثیری بگذارد که کشوری در اندازه روسیه را مجاب کند در سوریه به شکل مستقیم وارد نبرد شده و برای چنین جنگی هزینه کند. بر این اساس می‌توان گفت اظهارات ظریف درباره شرایط سوریه در سال ۲۰۱۵ و نیز درباره چگونگی ورود روسیه به عرصه تحولات سوریه هر دو کذب محض است.
شعیب بهمن گفت: «به نظر می‌رسد بیش از آنکه تحریم‌های آمریکا در رابطه ایران با روسیه و چین محدودیت ایجاد کرده باشد، نگاه و رویکرد غرب‌گرایانه در داخل دولت فعلی است که باعث ایجاد محدودیت در ارتباط با کشورهایی همچون روسیه و چین شده است.»
1 2
یادداشت