دیاکو حسینی کارشناس مسائل بین‌المللی معتقد است چین درحال بیرون آمدن از منطقه شمال شرق آسیا است و برای اینکه نشان دهد می‌تواند به‌عنوان تکیه‌گاه جایگزین آمریکا در منطقه شود، بیانیه نشست مشترک با شورای همکاری خلیج فارس که دو بند آن علیه ایران بود را امضا کرده است.

 این روزها با دیدن تیترهایی از جنس «اعتراضات کم‌سابقه در چین» یا گزارش‌هایی با محتوای «بررسی شباهت‌های جنبش‌ اعتراضی چین با ایران» و همچنین دست‌به‌دست شدن برخی دستورالعمل‌ها برای تداوم التهاب در خیابان، می‌توان به این نتیجه رسید که غربی‌ها چندان بدشان نمی‌آید شهرهای چین هم مثل آنچه در ایران گذشت، حداقل چندهفته‌ای درگیر ناآرامی و درگیری خیابانی باشند.

دست داشتن آمریکا در اغتشاشات ایران و ناآرام کردن فضای داخلی ایران بر همه محرز شده؛ چراکه نه‌تنها اوباما بلکه بایدن هم حمایت خود از ناامنی‌های ایران را به‌طور علنی اعلام کرده است.

آن‌گونه که شنیده‌ام ایران با آژانس بر سر تعویض دوربین‌های نظارتی سایت تسای کرج به توافق رسیده است. دوربین‌هایی که پیش از این ایران اجازه جایگزینی آن را به آژانس نداده بود، به این دلیل که آژانس حتی در آن زمان حاضر نشد این عملیات خرابکاری را محکوم کند.

فکر می‌کنم این تیم تجربه خوبی دارد، از این جهت که در گفت‌وگوهای دولت قبلی شرکت داشتند. خود باقری‌کنی هم مسئولیت داشته و تجربه آن مذاکرات قبل و شکست‌ها و احتمالا پیشرفت‌هایی که آن مذاکرات در مقاطعی داشته است را دارد.

وارد شدن ایران در لفاظی‌های متقابل سودمند نیست، چون هیچ کمکی به شفاف شدن راهی که این کشورها و ما داریم، نمی‌کند. اگر ایران وارد این لفاظی‌ها شود، صرفا می‌تواند مصرف داخلی برای آمریکا داشته باشد یا مجادلات لفظی ایجاد کند.

وقتی گفته می‌شود مذاکره فرسایشی نباید صورت بگیرد معنای آن این است که ایران هیچ‌گونه مذاکره‌ای را خارج از توافق برجام انجام نخواهد داد این توافقی که قبلا حاصل شده است نیاز به مذاکرات طولانی ندارد و کافی است همه طرف‌ها آن را اجرا کنند. رئیس‌جمهور نیز من فکر می‌کنم تلاش دارد تا یک اشتباه محاسباتی را از ذهن کشورهای غربی که گمان می‌کنند این ایران است که عجله دارد تا به توافق برگردد و تحریم‌ها را به هر قیمتی لغو و پاک کند.

با توجه به اینکه وزیر امور خارجه دولت سیزدهم، امیرعبداللهیان تجربه کافی پیرامون مذاکرات را نداشته و شناخت لازم پیرامون نهادها و پروسه‌های بین‌المللی و قدرت‌های غربی را برخلاف وزیر قبلی، ظریف ندارد به‌نظر می‌رسد وزن وزارت امور خارجه در مذاکرات کاهش پیدا کند. البته این مساله با انتخاب یک معاون قوی و آشنا به مسائل توسط وزیر امور خارجه قابل جبران است.

در مورد روسیه باید بگویم به‌رغم اشتراکات و منافع مشترکی که میان ما و آنها در مسائل مختلف وجود دارد باید این واقعیت را نیز بپذیریم که در مواردی نیز ایران با روسیه دارای رقابت و اختلاف‌نظر است باید این دو موضوع را از هم تفکیک کنیم یعنی در عین ایجاد فضایی برای بهره‌مندی از این اشتراکات باید این واقعیت را نیز بپذیریم که با روسیه در موارد مختلفی به‌خصوص درمورد منطقه مشترک پیرامونی دو کشور اختلاف‌نظر داریم

آمریکا و ایران با پس‌زمینه و مفروضات کاملا متفاوت و بعضا متضاد وارد گفت‌وگوهای برجامی شدند. از نظر ایران هدف از مذاکرات وین صرفا احیای برجام2015 است ولی از نگاه آمریکا، مذاکرات و احیای برجام یک گام باید در نظر گرفته شود برای رسیدن به توافقی که بلینکن آن را توافقی قوی‌تر و طولانی‌تر نام نهاد. این تفاوت در فلسفه آغاز مذاکرات وین ریشه وضعیتی است که ما امروز می‌بینیم.

حسینی گفت: درحالی‌که هیچ نشانه‌ای از اقدام آمریکا دیده نشده، ایران هم حاضر نخواهد بود با آمریکا وارد گفت‌وگو شود و پشت یک میز بنشیند.

مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری گفت: به‌نظر می‌رسد ترامپ درنظر گرفته در این روزهای باقیمانده تا پایان دولت خود که در قدرت قرار دارد، تحریم‌های جدید ایران را زیر برچسب تروریستی ببرد تا هرنوع همکاری با ایران در آینده بسیار مشکل‌ساز شود.

دیاکو حسینی گفت: نکته مهم از نظر ایران اهمیت لغو تحریم‌های تسلیحاتی عمدتا در اجرای قطعنامه 2231 علی‌رغم میل آمریکا است؛ یعنی جنبه حقوقی این مساله به‌مراتب مهم‌تر از جنبه فنی آن یعنی امکان خریدوفروش تسلیحات است.

واقعیت این است که آمریکای ترامپ تلاش خواهد کرد این سازوکار را تا قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا فعال کند و برجام را به‌طور کامل از بین ببرد تا از این‌طریق امکان عدم بازگشت برجام را برای دولت‌های بعدی ایجاد کند.

آمریکا به‌صورت یکجانبه معتقد است که با وجود خروج از برجام همچنان از قطعنامه ۲۲۳۱ خارج نشده و می‌تواند از مفاد بندهای ۱۰و۱۱ یعنی فرآیند اسنپ‌بک استفاده کند و تمامی 6 قطعنامه ملغی شده سازمان ملل را علیه ایران احیا کند، نظری که با تفسیر دیگر اعضای شرکت‌کننده در توافق هسته‌ای مغایر است.