تمدن‌سازی
واژه تمدن نوین اسلامی درحالی به‌نحو ملال‌آوری بازتولید و تکرار می‌شود که دو بال حوزه و دانشگاه در ساده‌ترین حوزه‌های علمی در حوزه علوم انسانی و اسلامی عقب‌افتادگی‌هایی دارند که به‌راحتی قابل‌شناسایی است. حال اینکه با نگاهی به تاریخ شکل‌گیری تمدن غرب متوجه می‌شویم این نهاد دانشگاه بود که توانست با حل کردن مسائل حکمرانی در چند مرحله به‌طور دقیق و روشمند، به تحقق تمدن غرب کمک کند.
بیانیه گام دوم با تبیین عظمت انقلاب اسلامی و تفاوت این انقلاب با سایر انقلاب‌ها شروع شده است و مهم‌ترین دلیل بر عظمت انقلاب را این می‌داند که «یک چله پرافتخار را بدون خیانت به آرمان‌هایش پشت‌سر نهاده و در برابر همه وسوسه‌هایی که غیرقابل مقاومت به نظر می‌رسید، از کرامت خود و اصالت شعار‌هایش صیانت کرده و وارد دومین مرحله خود‌سازی و جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی شده است.»
حرکت اسلامی در جهت رسیدن به تمدن نوین اسلامی هم با همواری‌ها روبه‌رو خواهد شد و هم با ناهمواری‌ها و موانع فراوان.
اتفاقا من دغدغه‌ای را که دارید، در فصل آخر کتاب به اختصار موردتوجه قرار دادم. در آنجا نوشته‌ام که اگر بخواهیم آینده جهان اسلام را براساس فهم‌های فقهی دنبال کنیم و درعین‌حال شاهد مسیر رشد و شکوفایی در جهان اسلام باشیم
یادداشت