بهار سیفی، رئیس شورای دانشی پرستاری سلامت جامعه: تدوین برنامه علمی مدیریت جامع سلامت و مراقبت از سال 1399 پایهریزی شد. براین اساس با همفکری صاحبنظران، مجریان برنامهها، روسا و اعضای شورای دانشی، جلسات متعددی بهصورت حضوری و یا مجازی (خصوصا در ایام پاندمی کووید) بهمنظور طراحی نظام موضوعات و احصای چالشها تشکیل شد. شورای دانشی پرستاری سلامت جامعه با رویکرد سلامت، پیشگیری و مراقبت، بنای احصای چالشها را پیریزی کرد، چراکه سیمای بیماریها و مخاطرات تهدیدکننده سلامتی، مکررا درحال تغییر بوده و همواره نیازهای مربوط به بخش سلامت را تغییر داده و پاسخگویی به این نیازها را به یکی از چالشهای مهم نظام سلامت تبدیل کرده است. مدیریت بیماریهای غیرواگیر، مدیریت بیماریهای واگیردار، ارتقای سلامت روانی- اجتماعی، بهبود تغذیه و... ازجمله موارد حائز اهمیت سازمان جهانی بهداشت برای دستیابی به هدف «مردم سالم تا سال 2030» Healthy People2030 هستند. در همه دنیا، توجه به سبک زندگی از نظر تغذیه و عادات غذایی، فعالیت جسمانی، مصرف دخانیات و مواد مخدر بهعنوان چالشی مهم در مدیریت سلامت و مراقبت مورد توجه قرار گرفته است. پرواضح است که پیشگیری از اضافهوزن و چاقی، پیشگیری از ابتلا به بیماریهای غیرواگیر و واگیردار، جلوگیری از ابتلا به بیماریهای خاص و صعبالعلاج و همچنین پیشگیری و کنترل آسیبهای حوزه سلامت روان و... به پژوهشهایی سیستماتیک برای تبیین سیاستگذاریهای کلان نیاز دارد. از سوی دیگر در سالهای اخیر با افزایش امید به زندگی و افزایش جمعیت سالمندان، سیاستهای تکریم، حفظ و ارتقای سلامت سالمندان بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. به نظر میرسد تا سال 1430 نسبت جمعیت سالمندان به حدود 30 درصد کل جمعیت کشور برسد. این موضوع چالشهای مختلفی را بهدنبال خواهد داشت که ابعاد سلامت جسمی، روحی- روانی، اجتماعی و معنوی آنان را در برگرفته و با تحمیل هزینههای قابل توجهی به جامعه و خانوادهها همراه خواهد بود. در این راستا، تمرکز بر مدیریت خدمات بهداشتی درمانی سالمندان میتواند منجر به حفظ و ارتقای سلامتی و کاهش بار بیماریها شود. لذا عطف به موضوعات مورد تاکید سازمان جهانی بهداشت و مسائل روز جامعه، چالشهای برنامه علمی مدیریت جامع سلامت و مراقبت مشخص شده و تدوین شدند. در ابتدای تدوین این برنامه علمی، تعداد چالشهای پیشنهاد شده، محدود بود که بهتدریج افزایش یافت. بهمنظور تبادل نظر و کسب نظرات ارزشمند متخصصان، همواره جلسات متعددی با مجری محترم برنامه و اعضای شورای دانشی بهصورت حضوری و یا مجازی برگزار میشود. همچنین جلساتی با برخی سازمانها جهت جلب همکاری و انعقاد تفاهمنامه برگزار شده است که بعضا منجر به عقد قرارداد شده است. پروپوزالهای ارزیابی شده توسط این شورا از تعداد و تنوع بسیار زیادی برخوردار است؛ چراکه از رشتههای مختلف علوم انسانی (نظیر روانشناسی عمومی، روانشناسی بالینی، روانشناسی سلامت، مشاوره توانبخشی، علوم تربیتی، مدیریت خدمات بهداشتیدرمانی، جامعهشناسی و...) و همچنین رشتههای علوم پزشکی (نظیر پرستاری سلامت جامعه، روانپرستاری، بهداشت، پزشکی و...) هستند. این پروپوزالها از واحدهای دانشگاهی سراسر کشور و از مقاطع مختلف تحصیلی نظیر کارشناسیارشد غیرپزشکی- دکتری تخصصی غیرپزشکی و پروپوزالهای کارشناسیارشد و دکتری تخصصی علوم پزشکیاند. داوری و ثبت نظرات اعضای شورا درخصوص تطابق یا عدم تطابق پروپوزالها با برنامه علمی، بهصورت آنلاین و در سامانه پژوهشیار (سامانه جامع مدیریت امور پژوهشی دانشگاه آزاد) انجام میشود. قابل ذکر است تا فروردین سال 1403 در صندوق دریافت این شورا، بیش از 1700 پروپوزال ثبت شده که تعداد اندکی در دست اقدام و مابقی توسط اعضا و رئیس شورا بررسی، ثبت نظر و اقدام شدهاند. بهدنبال ارسال پروپوزال برای اعضا، سیستم ارسال پیامک یا ایمیل نیز فعال میشود که اعضا در بازه زمانی حدود 5 روزه اقدام به بررسی پروپوزال و ثبت نظرخود میکنند.کارتابلها بهطور مرتب توسط اعضا و یا رئیس شورا مورد بررسی قرار گرفته و بازخورد لازم به مجری محترم ارائه میشود.از آذرماه سال 1402 فرآیند مشابهتیابی فایلهای پایاننامههای (مقطع کارشناسیارشد) و رساله (مقطع دکتری تخصصی) دانشجویان غیرایرانی، بهطور مشابه با دانشجویان ایرانی در سامانه پژوهشیار نیز به برنامه اضافه شده است که توسط مجری محترم انجام میشود. در پایان پیشنهاد میشود بهمنظور ارتقای کیفیت کار شورای دانشی پرستاری سلامت جامعه، این شورا نیازمند همکاری و عضویت اساتید علاقهمند و آشنا به سامانه پژوهشیار و برنامه علمی مدیریت جامع سلامت و مراقبت است. بهروزرسانی مداوم سامانه و رفع خطاهای سامانه (Software bug)، ازجمله موضوعات حائز اهمیت است که بر کیفیت کار شورا تاثیر میگذارد.