زهرا طیبی-علی ملکی، گروه نقد روز: پنج روزی تا اعلام نظر نهایی شورای نگهبان درمورد بررسی صلاحیتها باقی مانده است، اما کاندیداهای انتخاباتی خیلی زود، کنش و فعالیتهای انتخاباتیشان را کلید زدهاند. بخش زیادی از این تبلیغات که فعلا در صفحات اجتماعی کلید خورده و هنوز پایش به پوسترهای شهر و رسانههای رسمی باز نشده، هم نکات مهمی را در مورد کنش احتمالی رقبا مورد توجه قرار میدهد. تا اینجای رقابتها آنچه در توییتها و کنشهای انتخاباتی کاندیداها پررنگ است، طعن و کنایهها و حمله به یکدیگر است، درحالیکه کمتر چیزی که در کلام و صحبتهای کاندیداهای انتخاباتی دیده میشود، ارائه ایده و برنامه مشخصی برای حل چالشها و بحرانهای موجود در کشور است. در حال حاضر کفه سنگین دعواهای انتخاباتی بر سر آدمهاست، نه ایدههای انتخاباتی. امری که پاشنه آشیل آسیب به مشارکت عمومی در انتخابات به شمار میرود. درواقع اگر با وجود فضایی که تا الان در میان رقبا ایجاد شده و دعوا و حمله به یکدیگر، اصل قرار گرفته است، در مناظرههای انتخاباتی هم شاهد این تصویر باشیم، احتمال اینکه مناظرات و رقابتها به ضرر خود عمل کند و به جای ایجاد انگیزه برای مشارکت، مردم را از حضور در انتخابات منصرف کند، قوت میگیرد. باتوجه به تجربه سالهای گذشته میبایست این درک وجود داشته باشد که مردم بسیار هوشمندانهتر از دورههای قبل عمل خواهند کرد و صرفا با اتکا به اینکه چه کسی قرار است در حمله به فرد دیگر موفق عمل کند، به نامزد انتخاباتی رای نمیدهند. با نگاه به چالشهای موجود در کشور این انتظار وجود دارد که رقبا با برنامهجدی برای حل چالشهای کشور در حوزههای مختلف وارد گود رقابت شوند و وجه اصلی دعواها را روی ایدههای خود برای اداره دولت متمرکز کنند، نه اینکه صرفا با حمله به هم به عقدهگشایی علیه یکدیگر بپردازند.
روی ایدهها رقابت کنید، نه افراد
در حال حاضر چند موضوع اساسی در کشور مورد توجه قرار دارد که نقطه نظر هرکدام از کاندیداها در این حوزهها میتواند در تعیین رای و نظر مردم و مشخص شدن ریل چهارساله دولت چهاردهم تعیینکننده باشد. هنوز برخی کارهای نیمهتمام و مثبت دولت سیزدهم باقی مانده که کاندیداها میبایست رسما نظر خود را در مورد ادامه دادن آن مشخص کنند. ریل سیاست خارجی ایران در روابط با شرق، چگونگی ارتباط با چین و روسیه، پیگیری حقابههای ایران و حاملهای انرژی ازجمله موضوعاتی هستند که لازم است کاندیداها حداقل در فضای نخبگانی جامعه نظرات تخصصی و برنامههای خود را در این رابطه اعلام کنند. در مورد سیاست داخلی نیز موضوعات و مسائل قابل توجهی وجود دارد که در دولت سیزدهم، محل نزاع بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بود و در حال حاضر نیاز است تا نامزدهای انتخاباتی نسبت و هدف خود را در مورد این برنامهها مشخص کنند. تورم و رشد اقتصادی ازجمله موضوعاتی است که ارتباطی بیواسطه با معیشت و زندگی مردم ایران دارد. اینکه برنامه کاندیداها در مورد کنترل تورم و جلوگیری از افزایش آن چیست و قرار است در دولت خود چه کارهایی در دستور قرار دهند، موضوع مهمی است که تا الان در توییتها و کنایههای انتخاباتی رقبا جز حمله به یکدیگر، چیزی به اسم برنامه اقتصادی برای حل این چالشها دیده نمیشود. شکافهای اجتماعی کلیدواژهای است که چندباری در تاکیدات رهبرانقلاب مورد توجه قرار گرفته است. گذر از اتفاقات 1401 و تلاش براندازها برای تقویت شکافهای موجود در جامعه ایرانی، اهمیت و حساسیت این موضوع را بالابرده است. هراقدام اشتباهی، کوتاهی یا غفلتی میتواند فضا را برای سوءاستفاده اپوزیسیونهای خارجی وابسته به رژیمصهیونیستی باز کند تا در میان این شکاف به وجود آمده بازی کنند. علاوهبراین باید اقداماتی برای ترمیم این شکافها انجام داد. در چنین شرایطی نیز توقع میرود که نامزدهای انتخاباتی نگاه خود به موضوع شکافهای اجتماعی و برنامهشان برای ترمیم این شکافها را مطرح کنند. برای بررسی بیشتر حوزههایی که میبایست نامزدها برنامهشان را در آن مطرح کنند با مجید شاکری کارشناس حوزه اقتصادی، امیر سیاح کارشناس اقتصادی، محمد درویش کارشناس محیطزیست، محمد رئیسزاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانید.