زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: مهرماه گذشته همان زمانی که برخی با تحلیلهای غلط بهدنبال انحراف فضای دانشگاه بودند و تصویری ملتهب و پرآشوب از دانشگاههای کشور در شبکههای اجتماعی میساختند، قریب به چهار هزار دانشجو در اندیشه ساختن زندگی و آیندهای بهتر برای اهالی حاشیه شهرها برنامهریزی میکردند. درست همان روزها که رسانههای خارجی تلاش داشتند تصویر دانشگاه تعطیل را در اذهان مردم ثبت کنند، جهادیهای دانشگاهها، گروه گروه در اطراف شهرهای بزرگ خیمههای فرهنگی و آموزشی خودشان را برپا کردند. حرکتی که تحت عنوان پویش ملی «لبخند ایران» صورت گرفت و برخلاف تصوری که شاید در آن برهه نسبت به این پویش وجود داشت، توانست بیش از چهار هزار دانشجو را با خود همراه کند. جمعیتی که بهمراتب تعدادشان بیشتر از دانشجو یا دانشجونماهایی بود که در شروع سال تحصیلی 1402 تلاش کردند فضای دانشگاهها را تحتالشعاع قرار دهند. البته این پویش که به همت جمعیت دانشجویی امام حسن(ع) برگزار شد، با وجود نوپا بودن، توانست جای خود را بهدرستی در میان قشر دانشجو و مسئولان دانشگاهی باز کند و حالا دستاندرکاران آن دومین دوره آن را دنبال میکنند.
اهداف تعیینشده برای پویش ملی چه بود؟
اولین دوره این پویش که اثرات قابلتوجهی هم در مناطق حاشیه شهرها و هم استفاده از ظرفیتهای دانشجویی برای کاهش چالشهای این حوزه داشته است. البته در ابتدا باید به اهدافی بپردازیم که برای این پویش درنظر گرفته شده بود. پنج هدف تعیینشده بود که هرکدام از آنها در صورت تحقق کامل میتواند زمینهساز بروز اتفاقات مثبتی در این مناطق باشد. تقویت انسـجام و همبسـتگی ملی در بین دانشـجویان و افزایش سـطح مسئولیتپذیری اجتماعــی و آشــنایی بــا مشــکلات و مســائل کشــور، خدمترسانی اجتماعــی مــادی و معنــوی و ترویــج فرهنــگ عمومــی آن، کمک به احیا و فراگیری شعار خدمترسانی برای تحقق عدالت و پیشرفت و استمرار فعالیت بدنه تشکل دانشجویی در محلههای حاشیهنشین آن هم بعد از هجرت این گروهها به مناطق دورافتاده استان و بهکارگیری ظرفیتهای مردمی در کاهش مشکلات و موانع پیشرفت محلات حاشیهنشین همان هدفهایی به شمار میروند که جمعیت دانشجویی امام حسن مجتبی(ع) بهعنوان برگزارکننده این پویش درصدد است با اجراییسازی آنها بتواند سطح کیفیت زندگی مردمی را که به هر دلیل در حاشیهشهرها زندگی میکنند در عرصههای مختلف بهبود ببخشد.
سهم 7 درصدی خوزستانیها از گروههای جهادی
در این پویش 285 گروه جهادی و دانشجویی یا بهعبارت جزئیتر چهارهزار و 275 دانشجو شرکت کرده بودند. گروههایی که بیشتر آنها مربوط به استانهای خوزستان، فارس، کهیگلویهوبویراحمد، خراسان شمالی و رضوی بودند، یعنی از خوزستان 20 گروه دانشجویی، فارس 17، کهگیلویهوبویراحمد، خراسان شمالی و رضوی هرکدام 15 گروه را برای شرکت در این پویش داشتند. بهعبارت دیگر 7 درصد از کل گروههای جهادی از استان خوزستان، 6 درصد از فارس و 5.25 درصد هم مربوط به 3 استان دیگر بوده است. طبیعتا استانهای نام برده شده، بیشترین میزان مشارکت دانشجویی را هم از آن خود کردهاند. بهطوریکه دانشگاههای خوزستان 300 دانشجو و فارس 250 را سال گذشته به مناطق حاشیه شهر استان خود اعزام کرده بودند.
تمرکز جهادیها به ارائه خدمت در حوزه آموزش
هرچند نگاه کلان بر پویش تقویت نگاه مسئولیت اجتماعی در میان آنهاست اما این بدان معنی نیست که حیطههای فعالیت این گروهها متفاوت از گروههایی باشند که به مناطق محروم کشور میروند. درحقیقت آنها هم در چهار حوزه آموزشی، سلامت، عمرانی و فرهنگی اقدام به خدمترسانی کردند. در این میان عمده تمرکز گروهها با مشارکت 203 گروه روی حوزه آموزشی معطوف شده بود. حوزه فرهنگی با مشارکت 170 گروه در رتبه بعدی قرار داشت. 68 گروه هم در حوزه عمرانی و درنهایت 50 گروه در حوزه سلامت فعال بودند، البته باید این مساله را هم مدنظر قرار دارد که جز فعالیت مرتبط با حوزه سلامت، گروههای جهادی میتوانستند بهصورت همزمان در سه حوزه دیگر فعالیت داشته باشند.
حضور جهادیها در 18 منطقه حاشیهای خوزستان
جهادیهای حاضر در پویش ملی لبخند ایران 1401 در 217 محله حاشیه نشین حضور پیدا کردند که در این میان خوزستان 18 محله، فارس 15 محله، تهران بزرگ 14 محله، خراسان شمالی 13 محله کهگیلویهوبویراحمد و خراسان رضوی هرکدام 12 محله و بوشهر 10 محله استانهایی بودند که بیشترین محلات حاشیهنشین را تحتپوشش قرار دارند، همچنین 10 استان هم تنها سه منطقه داشتند که ازجمله آن میتوان به قم، همدان، کرمانشاه، اردبیل و... اشاره کرد.
حضور 4 هفتهای گروههای جهادی بیش از 80 دانشگاه
مدت زمان استقرار گروههای جهادی در مناطق حاشیهنشین امکانات قابلتوجهی دارد. بهطوریکه گروه جهادی متعلق به 80 دانشگاه کشور در سال گذشته، به مدت چهارهفته در این مناطق تعیینشده برای آنها حضور یافتند. بعد از آن 55 دانشگاه به مدت پنج هفته و 20 دانشگاه هم 6 هفته به فعالیت جهادی پرداختند. هرچند مدت زمان حضور یکهفتهای و دوهفتهای هم از سوی 60 دانشگاه وجود داشت. در این میان تنها 10 دانشگاه بودند که برای دوماه در این مناطق به فعالیت پرداختند.
دبیر جمعیت دانشجویی امام حسن(ع):
10 هزار دانشجو در دومین پویش ملی لبخند ایران مشارکت میکنند
محمدرسول حسینی، دبیر جمعیت دانشجویی امام حسن(ع) در گفتوگو با «فرهیختگان» با بیان اینکه پویش ملی لبخند ایران امسال برای دومینبار برگزار میشود، گفت: «تغییراتی را هم از حیث کمی و کیفی خواهیم داشت. سال گذشته نزدیک به 300 دانشگاه کشور در بیش از 200 محله با جمعیتی حدود چهارهزار و 200 دانشجو به ارائه خدمترسانی پرداخت اما برآوردمان این است که امسال نزدیک به 500 دانشگاه در این کار مشارکت کرده و جمعیتی نزدیک به 10 هزار دانشجو را داشته باشیم.»
او افزود: «تفاوت دیگری که به نسبت سال گذشته دارد، این است که امسال یک بال دانشگاهی هم به پویش اضافه شده و براساس آن هشت عرصه خدمات اجتماعی برای دانشجویان نیازمند و محیط خود دانشگاه خواهیم داشت، مثل ایجاد صندوق قرضالحسنه، ارائه وام برای خرید کتاب و پرداخت شهریه، شادابسازی محیط خوابگاه و ایجاد کتابخانه در داخل خوابگاه، اجرای طرح همسفر برای غذای دانشجویان نیازمند و... .»
دبیر جمعیت دانشجویی امام حسن(ع) تصریح کرد: «قرار است در دانشگاهها غرفهای به همت خود دانشجویان جهادی برگزار شود تا از این طریق همکلاسیهایشان را به حضور در این پویش دعوت کنند، همچنین نمایشگاه عکسی داریم که کار تعاملی داخل آن صورت میگیرد و تایپوگرافی لبخند ایران را در آن قرار خواهیم داد، در این نمایشگاه دانشجویان با اثر انگشت حضور خودشان را در پویش اعلام میکنند و ما نیز یک کارت دعوت و هدیهای به آنها تقدیم میکنیم.»
حسینی با تاکید بر اینکه شنبهآینده پوستر این دوره را رونمایی میکنیم، بیان داشت: «گروههای جهادی مستقر در مناطق حاشیهنشین 6 عرصه آموزشی، فرهنگی، سلامت، فنی و عمرانی، ورزشی و کتابخوانی را در محلات حاشیهنشین دنبال میکنند و هرکدام از این عرصهها زیرشاخصهای متنوعی دارد که با همکاری دستگاههای مختلف آن را دنبال میکنیم، مثلا اردوهای لبخند امید را داریم که صنایع پیشرفت هر استان را در قالب اردو به دانشآموزان نشان دهیم. در حوزه فرهنگی قرار است در مناسبتهایی که در این بازه زمانی دوماهه داریم مانند میلاد امام حسن عسگری(ع) درنظر داریم تا پخش فیلم کارتونی شاهزاده روم را در محلات داشته باشیم. برای روز پرستار و روز کودک و نوجوان و نابینایان هم برنامههایی را خواهیم داشت.»