زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: روز گذشته دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برگزار شد. مطابق آنچه که ستاد انتخابات وزارت کشور اعلام کرده، ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ نفر شامل ۳۰ میلیون و ۹۴۵ هزار و ۱۳۳ نفر مرد و ۳۰ میلیون و ۲۲۷ هزار و ۱۶۵ نفر زن واجد شرایط شرکت در انتخابات بودند. در این انتخابات متولدین ۱۳۸۴/۱۲/۱۱ و ماقبل آن می‌توانستند حضور داشته باشند. برخلاف ادوار گذشته، در انتخابات مجلس دوازدهم و ششم مجلس خبرگان شناسنامه تنها مدرک هویتی انتخابات نبود و شخص واجد شرایط می‌توانست فقط یک بار با ارائه یکی از پنج مدارک هویتی خود شامل شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه و پایان‌خدمت در رای‌گیری شرکت کند. ۵۹ هزار شعبه اخذ رای برای برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری در سطح کشور ایجاد شده بود. به بهانه فرارسیدن موعد انتخابات مجلس دوازدهم در ادامه به مرور اتفاقات روز گذشته و صحبت‌های مهم‌ترین چهره‌های حضور یافته در پای صندوق رای پرداخته‌ایم.
صبح انتخاباتی حسینیه امام خمینی
صبح انتخاباتی 11 اسفند امسال، به روال چند ساله انتخابات‌های گذشته، با صحبت‌های رهبر انقلاب آغاز شد. رهبر انقلاب در صحبت‌های خود ضمن تاکید بر اینکه ان‌شاءالله انتخابات به نتیجه مطلوب برسد و به نفع مردم تمام شود، گفتند: «امروز چشم بسیاری از مردم دنیا، چه آحاد مردم و چه افراد سیاسی و صاحبان جایگاه‌های معتبر ملی و سیاسی، به ایران و شماست. می‌خواهند ببینند که شما در این انتخابات چه می‌کنید و نتیجه انتخابات شما چه می‌شود. هم دوستان ما و هم بدخواهان. از همه طرف چشم‌ها مترصد مسائل کشور و مردم عزیز ماست. به این توجه کنید که دوستان را خوشحال و بدخواهان را ناامید کنید.» حسینیه امام خمینی اما به جز صحبت‌های رهبر انقلاب و صندوق رای انتخاباتی حواشی جالبی داشت. در حاشیه حضور رسانه‌های خارجی برای پوشش صحبت‌های رهبر انقلاب در حسینیه امام خمینی، واکنش‌های خبرنگار لبنانی بعد از دریافت چفیه از رهبر انقلاب مورد توجه قرار گرفت.
رئیسی در وزارت کشور رای داد، قالیباف به تکیه مرتضی علی رفت
مسئولان و سران قوا نیز ازجمله افرادی بودند که در ساعات آغاز رای‌گیری پای صندوق‌های رای حضور پیدا کردند. رئیس‌جمهور با حضور در ساختمان وزارت کشور رای خود را به صندوق انداخت و محمدباقر قالیباف نیز با حضور در تکیه مرتضی علی محله هرندی تهران رای داد. اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه نیز در همان ساعات ابتدایی رای خود را به صندوق انداخت و خطاب به افرادی که پیروز انتخابات خواهند بود، گفت: «اشخاص منتخب مردم بدانند که مردم انتظار پیشرفت و ترقی هرچه بیشتر کشور در حوزه‌های امنیتی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را دارند.»
آملی‌لاریجانی در مسجد چهارده معصوم آمل رای داد، علی لاریجانی به امامزاده صالح رفت
آملی‌لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با حضور در مسجد چهارده معصوم آمل، رای خود را به صندوق انداخت و بعد از آن در گفت‌وگویی گفت: «رای دادن برای آحاد ملتی که واجد شرایطند، هم یک واجب شرعی است، هم یک حق است که می‌توانند از آن برای تعیین سرنوشت‌شان استفاده کنند.» علی لاریجانی نیز با حضور در امامزاده صالح، رای خود را به صندوق رای انداخت.
مطهری با صدای ملت رای داد
از ساعات ابتدایی شروع فرآیند رای‌گیری، اخبار حضور شخصیت‌های سیاسی پای صندوق رای نیز مورد توجه قرار گرفت. حسینیه ارشاد محل حضور بسیاری از این شخصیت‌های سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا بود. علی‌اکبر ناطق نوری ازجمله افرادی بود که در ساعات آغاز رای‌گیری در حسینیه ارشاد حضور پیدا کرد. محسن رضایی نیز ازجمله افرادی بود که در ساعات ابتدایی در حسینیه ارشاد حاضر شد. علی مطهری، کاندیدای انتخابات نیز به همراه لیست صدای ملت در حسینیه ارشاد رای داد. مطهری درباره رای ندادن و عدم حضور برخی در انتخابات گفت: «اگر دوستان به وضع فعلی اعتراض دارند، کنار بنشینند و رای ندهند، وضع فعلی ادامه پیدا می‌کند. اگر اعتراض دارند بهتر است به آنهایی که خود مخالف وضع موجودند رای بدهند تا یک فراکسیون اقلیت قوی در مجلس تشکیل بشود. در این صورت اقدامات قابل انجام است. مجلس می‌تواند خیلی کارها بکند که از دیگر نهادها برنمی‌آید. به نظرم آنهایی که اعتراض دارند، رای اعتراضی بدهند.» دیگر نامزدهای حاضر در فهرست صدای ملت نیز با حضور در حسینیه ارشاد رای خود را به صورت دسته جمعی به صندوق انداختند. پروین داداندیش دیگر عضو فهرست صدای ایران اما به همراه همسرش محمود واعظی در حسینیه جماران رای خود را به صندوق انداخت.
محمدرضا عارف، حسن خمینی و مجید انصاری در جماران رای دادند
محمدرضا عارف، دیگر شخصیت اصلاح‌طلبی بود که در جماران برای رای دادن حضور پیدا کرد. عارف که با حضور همسرش، حمیده مروج‌فرشی برای رای دادن به جماران رفته بود، درباره تحریم انتخابات توسط برخی اصلاح‌طلبان، گفت: «رای دادن حق طبیعی ماست. در خانواده‌ای به اسم کشور زندگی می‌کنیم که مسئولیت مشترک داریم... ممکن است بخشی از یک جریان سیاسی، نظر خاصی داشته باشند. در کشور ما هنوز احزاب جایگاه خود را پیدا نکردند. جبهه‌ها هستند، جبهه‌ها مجموعه‌ای از تشکلات و تفکرات نزدیک به هم هستند که طبیعتا باید به نظر و رای هر فرد احترام بگذاریم. من هیچ فراخوان تحریمی از اصلاح‌طلبان ندیدم.» علاوه‌بر عارف، سیدحسن خمینی و مجید انصاری دیگر افرادی بودند که برای رای دادن در جماران حضور پیدا کردند.
اعتدال و توسعه‌ای‌ها با تکرار شعار رای اعتراضی به انتخابات آمدند
روحانی و چهر‌های نزدیک به او ظهر را برای رای دادن انتخاب کردند. حسن روحانی با حضور در یکی از مدارس منطقه یک آرای خود در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری را به صندوق اخذ رأی انداخت. ویدئوی شوخی او با رای‌اولی‌های حاضر در این حوزه انتخابیه جالب توجه بود. عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی روابط خارجی با حضور در یکی از مدارس تهران در انتخابات شرکت کرد. عبدالناصر همتی، رئیس اسبق بانک مرکزی که با همسرش در حسینیه جماران رایش را به صندوق انداخت تاکید کرد که قهر با صندوق رای پذیرفتنی نیست. هر موقع حضور مردم خوب بوده دشمنان مایوس شده‌اند. پس از آنکه جهانگیری رایاش را به صندوق انداخت، مطلبی به نقل از او منتشر شد که نشان‌دهنده ورود رسمی او به انتخابات بود. جهانگیری در صحبت‌های خود که به نوعی تقلید از ویدئوی تبلیغاتی روحانی بود، گزاره رای اعتراضی را تکرار کرد و گفت: «معتقدم با رای به افرادی معترض به شرایط موجود شاید بتوان جریان مهندسی‌کننده انتخابات را از کرده خود پشیمان کرد و امکان تشکیل فراکسیونی ولو کوچک را از منتخبانی اصلاح‌طلب، میانه‌رو و توسعه‌گرا به وجود آورد. معتقدم در سراسر کشور برخی نامزدهای انتخاباتی سالم و شجاع بوده و دغدغه مسائل ملی دارند. امیدوارم این افراد با حمایت مردم به مجلس ورود پیدا کنند تا بتوانند مانع تصمیمات مخرب در مسیر توسعه کشور و زندگی مردم باشند و علاوه‌بر آن تلاش کنند تا آلام کمرشکن مردم کاهش یابد.» حسام‌الدین آشنا، مشاور حسن روحانی و عضو ستاد انتخاباتی او در سال 92 نیز با شعار رای اعتراضی مردم را به مشارکت فراخواند و در توییتی نوشت: «قبل از نوروز خانه‌تکانی کنید. ملت خانه را رها و خانه ملت را پالایش کنید. فقط چند ساعت وقت دارید تا با استفاده از حق رای خود مجلس را از کارگزاران کاسبان کاسه‌لیسان و کارچاق‌کن‌ها صیانت کنید. صدای خود را بر فراز صندوق رأی بلند کنید.» محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت روحانی و کاندیدای مورد حمایت علی لاریجانی که از حوزه انتخابیه رشت وارد انتخابات مجلس دوازدهم شده با حضور در مدرسه قدس رشت آرای خود در انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی رشت و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری گیلان را به صندوق اخذ رأی انداخت.
دیپلمات‌های روحانی بی‌سر‌و‌صدا آمدند و رفتند
چهره‌های شاخص تیم سیاست خارجی روحانی نیز از دیگر حاضران انتخابات روز جمعه بودند که بی‌سر‌و‌صدا در نزدیک‌ترین حوزه‌های انتخابیه به محل زندگی‌شان حضور یافته و رای دادند. محمد‌جواد ظریف، وزیر خارجه دولت‌های یازدهم و دوازدهم با حضور در منطقه نیاوران، در انتخابات شرکت کرد. علی‌اکبر صالحی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی و وزیر خارجه اسبق در یکی از مدارس محدوده محل زندگی‌اش در محله سهروردی تهران رای داد. عباس عراقچی، دبیر شورای راهبردی روابط خارجی با حضور در یکی از مدارس تهران رای خود را به صندوق انداخت.
مرزبندی کرباسچی و نبوی با تاجزاده و منصوری
غلامحسین کرباسچی با حضور در حسینیه ارشاد رای خود را در صندوق انداخت. وی که اختلافات شدیدی با تاجزاده، چهره مشهور به تحریم انتخابات دارد، در پاسخ به پرسشی درباره میزان رقابت در این انتخابات اظهار کرد: «رقابت در انتخابات اخیر به نوعی یک رقابت داخلی بین جریانات اصولگرا است.» کرباسچی با اشاره به لیست‌هایی که با نزدیکی گفتمانی به جریان اصلاح‌طلب در این عرصه شرکت کردند، گفت: «این جریانات به شعر معروف «به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل» اقدام کردند و افرادی از آنها گفته‌اند که بنابر وظیفه و تکلیف نسبت به آینده کشور تلاش کردند تا بتوانند سهمی را در آینده ایفا کنند. این فعال سیاسی اصلاح‌طلب اضافه کرد: «ما برای این دوستان آرزوی موفقیت می‌کنیم اما بر این باوریم که با توجه به شرایط کشور و ذهنیت منفی شکل‌گرفته نزد بخش قابل‌توجهی از مردم و به‌‌ویژه بدنه جریان اصلاح‌طلب، احتمالا شانس کمی نصیب این جریان خواهد شد. بهزاد نبوی، رئیس سابق جبهه اصلاحات دیگر شخصیتی بود که با حضور در انتخابات رایاش را به صندوق انداخت تا نشان دهد اختلاف موضع اساسی با جناح تحریمی جبهه اصلاحات و آذرمنصوری، رئیس این جبهه دارد. افرادی که تا لحظه درج این مطلب هنوز خبری از حضورشان در انتخابات نیست.
علم‌الهدی در مسجد بناهای مشهد رای داد
سیداحمد علم‌الهدی، امام‌جمعه مشهد، با حضور در مسجد شهدای مشهد (مسجد بناها) پس از شرکت در انتخابات در جمع خبرنگاران اظهار داشت: «همیشه در تمام بحران‌های این نظام و انقلاب طی ۴۵ سال، این مردم بودند که به صحنه آمدند و هر زمان با حضور مردم در صحنه، دشمن ما شکست‌خورده است.» وی افزود: «مساله انتخابات نیز همین‌گونه است؛ دشمن برای انتخابات فعلی طمع کرده بود که با وجود بعضی از مشکلات، مردم در انتخابات شرکت نمی‌کنند و این موضوع را وسیله‌ای در ارزیابی خود قرار می‌داد که مردم از سمت نظام کنار رفته‌اند تا تهاجم خود را به نظام جدی‌تر کند.» کاندیدای مجلس خبرگان خاطرنشان کرد: «مردم در این انتخابات نیز مانند همیشه دشمن را شکست داده و آن را ناامید خواهند کرد و امیدواریم با فعالیت و زحمات کارگزاران انتخابات و همت مردم در این انتخابات، دشمن کاملا ناامید شده و در این مرحله نیز مانند تمام مراحل شکست بخورد.»
دعوای شانا-امنا در روز انتخابات
مجتبی زارعی، یکی از اعضای لیست قالیباف در پاسخ به توییت حمید رسایی و ایجاد شائبه تخلف و تقلب نوشت: «تردیدی که علیه نظام ایجاد کردی، غلط اضافی بود! نظام صاحب دارد!» حمید رسایی در توییتی مدعی شده بود عوامل اجرایی انتخابات در شمارش آرای دوره‌های قبل برگه‌های رای را به دقت نخوانده‌اند.
سوءقصد به امام جمعه موقت شهرستان میبد
یکی از اخبار روز گذشته که در موج اخبار مربوط به مشارکت و حضور سیاسیون کمتر مورد توجه قرار گرفت، سوءقصد به امام جمعه میبد بود. فردی با انگیزه نامعلوم با یک شیء تیز به امام جمعه موقت میبد، شیخ علیرضا حسنی حمله کرد که با دخالت نمازگزاران این سوءقصد ناکام ماند و فرد حمله‌کننده دستگیر شد. فضای این شهر پس از اینکه نزاع خیابانی بین ساکنان میبد و برخی اتباع افغانستانی رخ داد و در پی آن یک جوان میبدی کشته شد همچنان می‌تواند التهاب‌آفرین باشد. پیش از این نیز محل نماز جمعه این شهر محل تنش‌هایی مرتبط با این نزاع شده بود.
هنرمندان در تالار وحدت رای دادند
تالار وحدت نیز روز گذشته محل حضور برخی بازیگران و هنرمندان برای رای دادن بود و وزیر ارشاد در تالار وحدت حضور پیدا کرد. احمد نجفی، بازیگر سینما بعد از رای دادن در تالار وحدت گفت: «رای دادن یک فهم است، یک ادراک واقعی است. نمی‌توانیم روی سر کسانی که نیامدند یا قهر کردند که کلاشینکف بگذاریم!» فرهاد قائمیان و جعفر دهقان نیز ازجمله هنرمندانی بودند که برای رای دادن در تالار وحدت حضور پیدا کردند.