محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، خبرنگار گروه ورزش: تیم ملی فوتبال ایران چهارشنبه‌شب از مرحله یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا به مصاف تیم ملی سوریه می‌رود. هاشم بیک‌زاده، بازیکن سابق تیم ملی فوتبال ایران که اتفاقا تجربه بازی در مقابل این تیم را هم دارد معتقد است چهارشنبه‌شب برابر تیمی جنگنده و جسور بازی داریم که اگر آنها را دست‌کم بگیریم قطعا با مشکلات زیادی در این بازی مواجه خواهیم شد. در هر صورت شاید قدرت و توان انفرادی و تیمی دو تیم ایران و سوریه با یکدیگر برابر نباشد اما بیک‌زاده معتقد است که بازی تیم‌های عربی به تیم ملی ایران نمی‌خورد و این موضوع می‌تواند سرمنشأ مشکلات تیم ملی در برابر چنین رقبایی باشد. درخصوص بازی با سوریه و عملکرد تیم ملی در جام ملت‌های 2023 دقایقی با بیک‌زاده به گفت‌و‌گو پرداختیم که متن آن را در ادامه می‌خوانید.
بازی با سوریه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
سوریه قطعا حریف سرسختی خواهد بود؛ هرچند در این جام از این دست تیم‌ها زیاد حضور داشتند و بازی‌ها تا این مرحله بسیار نزدیک و جذاب دنبال شده است. البته شنیده می‌شود برای این دیدار احتمالا بهترین گلزن سوری‌ها هم نمی‌رسد و فکر می‌کنم بتوانیم این تیم را شکست دهیم. البته از آن جایی که بازی در مرحله حذفی برگزار می‌شود و جنبه تک‌حذفی را خواهد داشت این موضوع می‌تواند کار را دشوار و بسیار حساس کند. بنابراین به همین دلیل در این مرحله تیم‌ها با تمام قوا به میدان می‌آیند و این موضوع می‌تواند ایجاد چالش کند.
چطور می‌شود در زمان سرمربیگری کی‌روش چند بار به راحتی کره‌جنوبی را شکست می‌دهیم اما در برابر تیم‌هایی مانند عراق یا سوریه با وجود برتری فنی، به مشکل بر می‌خوریم؟
ما معمولا جلوی قدرت‌های شرق آسیایی مشکلی نداریم و این در‌حالی است که همواره جلوی تیم‌های عربی که اشاره کردید یا حتی بحرین و عربستان و... با چالش و دردسر مواجه می‌شویم. حتما سال 2015 را به یاد دارید که در برابر همین عراق در ضربات پنالتی با کی‌روش از دور رقابت‌ها کنار رفتیم و عراق تا جمع 4 تیم برتر رقابت‌ها هم صعود کرد. بنابراین مشکل اصلی در برابر تیم‌های عربی آنجایی هست که بازی‌های آنها به ما نمی‌خورد. برخی حریفان بازی‌هایشان به تیم ملی می‌خورد اما جلوی کشورهای عربی به مشکل می‌خوریم، چون بازی‌هایمان به‌هم نمی‌خورد و همین موضوع کار را سخت می‌کند. ضمن اینکه همیشه بین این کشورها با ایران کری‌خوانی بوده و فضای این دیدارها بیشتر حاشیه بوده تا متن مسابقه. البته شاید انگیزه‌های غیرورزشی هم در این بین وجود دارد؛ هر چند نمی‌شود هم گفت انگیزه‌های سیاسی اما به‌نظرم همین کری‌خوانی‌ها و فضای حاشیه‌ای که به‌وجود می‌آورند در دشواری این دیدار و اتفاقاتی که می‌افتد تاثیر داشته و بی‌تاثیر نیست.
با همه این تفاسیر باید از لحاظ فنی به تیمی مانند سوریه قالب باشیم دیگر؟
از لحاظ فنی ما واقعا تیم برتر هستیم. هم از لحاظ کیفیت بازیکنان گرفته تا کیفیت کادرفنی به‌خصوص شخص قلعه‌نویی که تجربه خوبی در این زمینه دارد. فکر می‌کنم با این وضعیت و با این نفرات حتی تیم ملی این توانایی را هم دارد تا به فینال رقابت‌ها برسد. در هر صورت نسبت به بازی‌هایی که از سایر حریفان دیدم این ادعا را مطرح می‌کنم. مثلا تیمی به سختی اندونزی را شکست داد. سطح رقابت‌ها به هم نزدیک است و تیم‌ها به سختی هم را می‌برند اما با همین وضعیت هم می‌توانیم تا فینال صعود کنیم.
با همه این تفاسیر معتقدید در این رقابت‌ها هیچ تیمی از پیش بازنده نیست؟
بله، هیچ تیمی نمی‌تواند بگوید که به راحتی حریفش را شکست داده و به مرحله بعدی صعود می‌کند. حالا بازی با سوریه را هم می‌بینید که پیش‌بینی من این است که بازی سختی را پیش‌رو خواهیم داشت.
نقطه ضعف تیم ملی در بازی‌های مرحله گروهی را در کدام نقاط از زمین دیدید؟
بالاخره هر تیمی نقاط ضعف و قوت زیادی دارد اما چون ما در زمان کی‌روش در قالب تدافعی کار می‌کردیم و حالا این قالب را شکسته و در فرم هجومی بازی می‌کنیم؛ زمانی که سیستم یک تیم به این شکل تغییر کرده و از سیستم دفاعی به هجومی سوئیچ می‌شود، خواه ناخواه به‌صورت طبیعی مشکلاتی هم به‌وجود آمده و نقاط ضعفی هم پیدا می‌شود. در هر صورت تیمی که حمله می‌کند موقعیت حمله را به تیم حریف می‌دهد. ما هر 3 بازی مقدماتی را به‌صورت هجومی بازی کردیم و هیچ‌گاه مثل گذشته به دفاع مطلق رو نیاوردیم و هیچ‌گاه در لاک دفاعی ننشستیم تا چشم به ضدحملات داشته باشیم. حالا اما به‌صورت تیمی حمله می‌کنیم و موقعیت‌های گل زیادی را به حریف می‌دهیم. به‌طور مثال در همین دیدار با هنگ‌کنگ اگر زمانی که بازی صفر- صفر بود یکی از موقعیت‌های آنها گل می‌شد شرایط برای ما سخت‌تر هم می‌شد. طبیعتا در دیدارهای بعدی اگر سوریه را ببریم به‌خصوص در دیدار با ژاپن باید همان‌طوری بازی کنیم که برابر سوریه بازی می‌کنیم.
یعنی به چه شکلی؟
طبیعتا ما نمی‌توانیم به‌خاطر قدرت تیمی مانند ژاپن در برابر این تیم مالکیت را در اختیار داشته باشیم و باید فکرمان بیشتر به دفاع تیمی باشد و باید بتوانیم در حملات تیمی روی ضدحملات از فرصت‌ها استفاده کنیم. نه اینکه ما تیم ضعیفی باشیم اتفاقا از لحاظ مالکیتی در مرحله گروهی وضعیت خوبی داشتیم اما وقتی به تیم‌هایی مانند ژاپن یا کره برخورد کنیم دیگر نمی‌توانیم با داشتن مالکیت بیشتر، حملات گسترده‌ای را تدارک ببینیم.
به قول علیرضا منصوریان مربی سابق تیم ملی، مالکیت را بدهیم و نتیجه را برداریم!
بله، همین‌طور است. باید به هر شکلی این دسته از حریفان را تحت فشار قرار داد چون با توجه به سیستم و نحوه بازی تیم‌هایی که اشاره کردیم عملا داشتن مالکیت برای تیم ملی ایران نشدنی است. ژاپنی‌ها تیمی نیستند که فقط دفاع کرده و بخواهند به ضدحمله فکر کنند بلکه با مالکیت بیشتر به‌دنبال ایجاد فرصت‌های بیشتر و گلزنی هستند.
فکر نمی‌کنید اگر به‌سمت دیگر جدول می‌رفتیم شرایط صعودمان به مراحل بالاتر بهتر می‌شد؟
همیشه حرف و حدیث‌های این شکلی وجود دارد که مثلا خود ژاپن یا کره برخی اتفاقاتی را رقم زدند که به هم نخورند یا به تیمی بخورند که راه صعودشان بهتر و ساده‌تر شود، این در‌حالی است که قدرت‌هایی مانند ژاپن، کره، استرالیا، عربستان و حتی تیم ملی کشورمان در کل جام فقط یکی دو بازی سخت دارند آن هم زمانی است که به‌هم برخورد می‌کنند. در مرحله مقدماتی هم که اصلا بازی‌ها سخت نبودند. در نتیجه شما در هر مرحله‌ای در دور حذفی این امکان را دارید تا با یکی از قدرت‌های سنتی آسیا مواجه شوید. در هر صورت ما هم در مرحله‌ای امکان دارد از این به بعد به یکی از این تیم‌ها بخوریم و کارمان برای صعود سخت شود حالا این مرحله می‌تواند یک‌چهارم نهایی باشد یا می‌تواند در فینال باشد. تیمی که می‌خواهد قهرمان شود باید حداقل در برابر چنین تیم‌هایی قوی ظاهر شود یعنی اگر بخواهید دو دو‌تا چهار‌تا کنید حداقل در این جام دیده‌ایم که همیشه دو دو‌تا چهار‌تا نمی‌شود؛ هر چند من معتقدم این موضوع اصلا در فوتبال صدق نمی‌کند یعنی اینکه فلان بازی را مساوی کنید تا به فلان تیم بخورید یا به تیمی مانند ژاپن یا کره‌جنوبی نخورید. درنهایت شما چه در مرحله یک‌هشتم حذف شوید چه در مرحله نیمه‌نهایی هیچ دستاوردی نداشته‌اید.
جلوی سوریه با پیراهن تیم ملی به میدان رفته‌اید. از تجربه این دیدار صحبت کنید.
بله، درست است. سوری‌ها تیمی سختکوش و دونده و جنگنده هستند. شاید تاکتیک تیمی و انفرادی آنها در قیاس با تیم ما به ایران نرسد اما بازی سختی را مقابل این تیم پیش‌بینی می‌کنم و آنها می‌توانند جلوی ما مشکل‌ساز شوند؛ هر چند تیم ایران قابلیت این را دارد با انسجام بیشتری در دفاع و حمله بازی کرده و به هدف خود در این جام برسد. من معتقدم تا الان راضی‌کننده بودیم اما تمام توان خود را نگذاشته‌ایم؛ هر چند باید ببینیم تفکر قلعه‌نویی نسبت به بازی‌های قبلی و پیش‌رو چه می‌تواند باشد.