زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: سریال شکایتها علیه اقدامات و فعالیتهای صهیونیستها حالا به قلب اروپا رسیده است. درحالیکه هرتزوگ، رئیس اسرائیل برای شرکت در نشست اقتصادی داووس در این کشور حضور پیدا کرده بود، دادستان سوئیس از ارسال چندین شکایت کیفری علیه رئیس اسرائیل به دادستانی فدرال سوئیس خبر داد. فارغ از اینکه این شکایت علیه رئیس رژیمصهیونیستی پیگیری خواهد شد یا خیر، نکته قابل توجه این است که هزینه حمایت از اقدامات و فعالیتهای رژیمصهیونیستی آنقدر بالا رفته که اروپاییها علاوهبر کنار کشیدن از حمایت اسرائیل، حتی در ظاهر نیز مجبور به موضعگیری علیه صهیونیستها شدهاند.
صبر اروپاییها رو به پایان
با گذشت بیش از 100 روز از جنگ در نوار غزه، شرایط برای صهیونیستها تغییر قابل توجهی نداشته است. در سطح بینالمللی فشار افکار عمومی جهان، افزایش قابل توجهی پیدا کرده است. از طرفی حجم کشتار و جنایتهایی که در نوار غزه در حال وقوع است به حدی است که جای هیچ دفاعی از اقدامات صهیونیستها باقی نگذاشته. این عدم حمایت حتی در ادبیات سیاسی مقامات اروپایی نیز خود را نشان داده است. علاوهبر فشار افکار عمومی جهان اسلام که عملا روابط عادی برخی از این کشورها با اسرائیل را پرهزینه کرده و کشورهایی مثل ترکیه که روابط تجاری با اسرائیل دارند را وادار به موضعگیری علیه صهیونیستها کرده، به نظر میرسد این فشار افکار عمومی در اروپا نیز کشورهای اروپایی را مجبور به موضعگیری علیه صهیونیستها کرده است و در چند روز اخیر این موضعگیریها مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. روز جمعه در جریان حضور بالاترین مقام رژیمصهیونیستی در سوئیس، دادستان این کشور از ارسال گزارشهایی علیه اسحاق هرتزوگ به دادستان فدرالی سوئیس خبر داد و اعلام کرد که با وزارت خارجه سوئیس در ارتباط است تا مصونیت دیپلماتیک هرتزوگ را بررسی و بیانیهای درباره این شکایتها صادر کند. امری که با واکنش رسانههای صهیونیستی همراه شد و علاوهبراینکه اعلام شد ماهیت افراد ارائهکننده شکایت اعلام نشده، تاکید کردند که این اقدام در چهارچوب بخشی از روشهای قانونی در مورد جنایت علیه بشریت صورت گرفته است. این شکایتها در شرایطی صورت گرفته که هرتزوگ در سخنرانی خود پیش از حضور در مجمع در مورد قحطی که در حال حاضر در نوار غزه متوجه ساکنان این منطقه است، اعلام کرد مسئولیتی در قبال قحطی و گرسنگی که علیه مردم فلسطین در نوار به راه انداخته، ندارد. موضعگیریهای صریح صهیونیستها علیه مردم نوار غزه و تاکید بر این گزاره که انجام حملات در غزه در چهارچوب حق دفاع از خود مشروع است، نیز ازجمله موضوعاتی است که هزینه حمایت از صهیونیستها را بالا برده. همین امر نیز باعث شده تا برای اولینبار شکایتهایی علیه صهیونیستها در مجامع بینالمللی مطرح شود. نقطه شروع شکایت علیه صهیونیستها به دلیل انجام جنایتهای جنگی و نسلکشی در نوار غزه، توسط آفریقای جنوبی اتفاق افتاد. یکی از موضوعاتی که آفریقای جنوبی در دادگاه لاهه علیه صهیونیستها مطرح کرد، اظهارات گالانت، وزیر دفاع اسرائیل بود که گفته بود «ما در حال مبارزه با حیوانات انساننما هستیم.» موضوعی که نژادپرستی و عزم صهیونیستها برای نسلکشی در نوار غزه را مورد تایید قرار میدهد. بعد از آفریقای جنوبی کشورهای دیگری مثل مکزیک، شیلی و اندونزی نیز بهخاطر نگرانی درباره تشدید خشونتها علیه مردم غزه به دیوان بینالمللی کیفری شکایت کردند. با این حال اعلام شکایت سوئیس علیه یکی از مقامات رژیمصهیونیستی آنهم در زمان حضور او در این کشور را میتوان اقدام بیسابقهای دانست که فارغ از اینکه اقدامی ظاهری یا نمادین از جانب سوئیس برای کنترل افکار عمومی باشد یا خیر، مشخصا وجاهت دیپلماتیک صهیونیستها در کشورهای اروپایی را نیز دچار خدشه میکند.
بورل مقابل صهیونیستها
شکایت سوئیس از رئیس رژیمصهیونیستی تنها واکنش اروپاییها به ادامه حملات صهیونیستها در نوار غزه نبود. روز پنجشنبه پارلمان اروپا با 312 رای موافق به آتشبس در غزه رای مثبت داد. اعضای پارلمان اروپا در بخشی از بیانیه خود، شهرکسازی اسرائیل در کرانه باختری را برمبنای قوانین بینالمللی غیرقانونی دانستند و اعلام کردند: «ما واکنش نظامی نامتناسب اسرائیل را که باعث تلفات غیرنظامیان در مقیاس بیسابقهای شده است را محکوم میکنیم.» نکته قابل توجه درباره انتشار بیانیه پارلمان اروپا، تغییر نگاه این پارلمان نسبت به جنگ غزه است. بیانیه پارلمان اروپا درحالی از آتشبس در غزه حمایت کرده که پیش از این تنها از درگیری موقت در جنگ غزه حمایت کرده بود، با این حال اگرچه این بیانیه برای اتحادیه اروپا الزامآور نیست اما میتوان گفت این موضعگیری نشان میدهد اروپا بیش از گذشته خواستار پایان جنگ و درگیریها در نوار غزه است و ادامه این جنگ را چندان مثبت ارزیابی نمیکند. پازل مخالفتهای اروپاییها با اقدامات صهیونیست در نوار غزه را میتوان با اظهارنظر اخیر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا علیه صهیونیستها تکمیل کرد. جوزف بورل در اظهارنظر اخیر خود اگرچه ادعای دروغی درباره ایجاد حماس توسط اسرائیل مطرح میکند اما گزاره مهمی را در ادامه مورد تاکید قرار میدهد. درحالیکه از آغاز جنگ غزه مقامات اروپایی و آمریکایی پیشنهاد دودولتی را بهعنوان راهحل پایان درگیریها در جنگ پیشنهاد میدادند و این امر هنوز نیز بهعنوان یکی از اصلیترین راهحلهای پایان جنگ غزه از جانب آنها مورد تاکید قرار داشته اما مخالفت صهیونیستها و عدم پذیرش این امر درنهایت باعث شد تا در صحبتهای مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا این موضوع مشخصا مورد تاکید قرار گیرد که اسرائیل مخالف این امر است و برای عدم تحقق آن دست به کارشکنی و خرابکاری میزند. این موضوع اگرچه با مثال نادرستی از جانب بورل مورد تاکید قرار میگیرد اما موید این امر است که اروپاییها در حال حاضر مخالف ادامه جنگ از جانب صهیونیستها هستند و در وهله اول مقصر عدم پایان درگیریها در نوار غزه را اسرائیل میدانند و تمایل چندانی برای همراهی با اسرائیل در ادامه جنگ غزه ندارند.
نتانیاهو در باتلاق جنگ فرو میرود
انگیزه پایان جنگ و برقراری آتشبس در غزه نیز امری است که آمریکاییها هم بر آن تاکید دارند. موضوعی که بهوضوح این گزاره را مورد تاکید قرار میدهد که جنگ در شرایطی ادامه پیدا کرده که صهیونیستها برای جلوگیری از باخت خود در این درگیری به دنبال گسترش جبههها در جنگ هستند و در این مسیر از حامیان خود توقع حمایت دارند. موضوعی که حداقل در شرایط فعلی به نفع اروپاییها و آمریکاییها نیست. با این حال، نتانیاهو روز جمعه و در واکنش به اظهارات وزیر خارجه آمریکا بر این نکته تاکید کرد که جنگ تا نابودی حماس ادامه دارد و گفت: «ما باید بتوانیم حتی به دوستان خود «نه» بگوییم. به آمریکا اعلام کردیم که با تشکیل کشور فلسطین در هر صورتی مخالفیم. جنگ تا شکست کامل حماس ادامه دارد.» این امر همواره پیش از این نیز مورد تاکید کارشناسان و تحلیلگران قرار گرفته بود که اگر جنگ بدون تحقق اهداف صهیونیستها به پایان برسد، علاوهبر اینکه نتانیاهو در انتخابات آتی بازنده خواهد بود، عملا حیات سیاسی او به پایان خواهد رسید. تا اینجای جنگ و در بیش از 100روز از آغاز آن، تقریبا هیچیک از اهداف اولیه صهیونیستها محقق نشده است. صهیونیستها حتی نتوانستند یکی از اسرا را بدون معامله و در جریان حملات زمینی خود آزاد کنند. نابودی حماس نیز تاکنون اتفاق نیفتاده و علاوهبر این صهونیستها با یمنیها نیز وارد درگیری شدهاند. با این حال، به نظر میرسد نتانیاهو قصد ندارد جنگ را تا به دست آوردن پیروزی پایان دهد و در این راستا نیز به دنبال این است تا جبهههای درگیری را گسترش دهد و پای حامیان خود را به این درگیریها در جنگ غزه بکشاند. امری که نشان میدهد صهیونیستها در حال فرورفتن در باتلاق جنگ در غزه هستند و ادامه پیدا کردن جنگ در غزه علاوهبراینکه پیروزی برای آنها به همراه نخواهد داشت، در میان افکار عمومی جهان نیز فشار را بر آنها بیشتر خواهد کرد تا اسرائیل پیش از آغاز 7 اکتبر و پس از آن، جایگاه متفاوتی در منطقه و میان افکار عمومی جهان داشته باشد. با این حال به نظر میرسد متحدان همیشگی صهیونیستها به دنبال این هستند تا اسرائیل را مجبور کنند تا حداقل در ظاهر امر از راهحل دودولتی حمایت کند. این امر بعد از گفتوگوی تلفنی نتانیاهو و بایدن در روز جمعه مورد اشاره قرار گرفت و بایدن تلاش کرد تا نتانیاهو را به سمت پذیرش راهحل دودولتی هل دهد و نگاهها نسبت به دولت افراطی او را اندکی اصلاح کند و تاکید کرد: «تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی حتی با حضور نتانیاهو در قدرت نیز ممکن است.» این امر نشان میدهد بایدن آخرین تلاشهای خود برای حمایت از نتانیاهو و از دست رفتن قدرت او در سرزمینهای اشغالی را به کار گرفته است. اما نکته مهم دیگر این است که تا اینجای ماجرا و ادامه حمایت آمریکا از جنگ در غزه نیز فشار افکار عمومی در آمریکا را تشدید کرده است و امری که در شرایط فعلی به زیان آمریکاییها خواهد بود، افزایش جبهههای درگیری در جنگ غزه خواهد بود، آن هم در شرایطی که آمریکاییها هنوز با بحران جنگ در اوکراین مواجه هستند. براین اساس پایان جنگ و ادامه پیدا نکردن آن به نفع آمریکاییها خواهد بود اما واقعیت این است که اگر جنگ در شرایط فعلی و بدون به دست آوردن پیروزی قابل توجهی از جانب صهیونیستها به پایان برسد، نتانیاهو عملا میبایست از قدرت در عرصه سیاسی خداحافظی کند.