زینب مرزوقی؛ فرهیختگان آنلاین: تقریبا دو الی سه هفته‌ای می‌شود که شایعات و اخبار پیرامون مالیات طلا و مالیات طلا فروشان مطرح است. اولین شایعه درباره اخذ مالیات 25 درصدی از خریداران هنگام خرید طلا و هنگام فروش آن بود. مردم وقتی برای خرید و فروش طلا به طلافروشان مراجعه کرده بودند؛ ظاهرا کدملی افراد را برای ثبت این معامله اخذ می‌کردند و این شایعه پیرامون همین کار مطرح شد که خرید و فروش طلا، مالیات 25 درصدی برای مردم خواهد داشت. رئیس اتحادیه طلافروشان کشور پس از چند روز، چنین تصمیمی را تکذیب کرد.
چند روز بعد، اخباری پیرامون مبلغ پایان مالیات پرداخت شده توسط طلافروشان منتشر شد. بر اساس آمار سازمان امور مالیاتی، از مجموع حدود ۲۳ هزار و ۹۰۰ طلافروشی در سطح کشور، ۲۵ درصد که شامل حدود ۶ هزار واحد صنفی می‌شود؛ مالیات صفر برای عملکرد سال ۱۴۰۱ آن‌ها محاسبه شده است.
علاوه بر این ۵۰ درصد طلا فروشان هم تا ۵ میلیون تومان مالیات برای آن‌ها در نظر گرفته شده است. یعنی حدود ۱۲ هزار طلافروش ماهانه کمتر از ۵۰۰ هزار تومان مالیات پرداخت کرده اند.
بررسی آمار سازمان امور مالیاتی نشان می‌دهد که مالیات بیش از ۱۴ هزار و ۵۰۰ واحد صنفی طلا فروش که شامل ۶۰ درصد طلا فروشان می‌شود در سال ۱۴۰۱ کمتر از ۱۰ میلیون تومان بوده است.
در این آمار آمده است که بیش از ۷۱ درصد از واحدهای صنفی طلافروشی که شامل ۱۶ هزار ۵۰۰ مودی می‌شود کمتر از ۱۵ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ مالیات داده اند.
بر اساس آمار سازمان امور مالیاتی تنها حدود ۲۶۰۰ واحد صنفی طلا فروشی وجود دارند که بیش از ۳۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۱ مالیات پرداخت کرده اند.
مطابق آمار بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی میانگین مالیات طلا و جواهر فروشان برای عملکرد سال‌های سال ۱۳۹۹ حدود ۴.۱ میلیون، در سال ۱۴۰۰ حدود ۶.۴ میلیون و در سال ۱۴۰۱ حدود ۹.۶ میلیون تومان بوده است. مالیات عملکرد هر سال طبق قانون مالیات‌های مستقیم در سال بعد از آن پرداخت می‌شود.
از این رو مقرر شد که طلافروشان از ابتدای دی ماه باید به سامانه «مودیان مالیاتی» متصل شوند و از طریق این سامانه با ثبت معاملاتشان، شفافیت مالیاتی داشته باشند.
مالیات جدید اخذ نخواهد شد
«مهدی موحدی بک‌نظر» سخنگوی سازمان امور مالیاتی با اشاره به اینکه هیچ نرخ جدید و یا پایه جدید مالیاتی برای طلافروشان وجود ندارد، گفت: تکلیفی که از قبل برای طلا فروشان درنظر گرفته شده بود، این است که طلافروشان مصنوعات طلا و پلاتین، بر اساس جزء ۴ بند «ب» ماده ۲۶ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب ۱۴۰۰ مکلفند که از اول دی ۱۴۰۲ به سامانه مؤدیان مالیاتی متصل شوند و صورتحسابهای خرید و فروش طلا و جواهر را در این سامانه بارگذاری کنند که این کار در راستای الزام قانون تسهیل کسب و کارها است.
موحدی بک‌نظر ادامه داد: سایر مؤدیان در قالب حکم خاص مانند طلافروشان و یا پزشکان در قالب جز ۲ بند «ط» تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۲ نیز ملزم به استفاده از صورتحسابهای الکترونیک هستند، اما غیر از این موارد خاص تمام کسانی که تا پایان شهریور درآمد بالای ۱۸ میلیارد تومان داشته باشند، از اول دی ماه ملزم هستند که برای عملکرد فصل پاییز خود به ارائه صورتحسابهای مالیاتی در سامانه مؤدیان اقدام کنند و کسانی که درآمدشان بعد از آن از ۱۸ میلیارد تومان تجاوز کند و بعد از پایان زمستان امسال از اول تیرماه ۱۴۰۳ مکلف خواهند شد صورتحسابهای خود را در سامانه مؤدیان ثبت کنند.
پس از آن اما سخنگوی سازمان امور مالیاتی گفت که فعالان صنف طلا سالیان متمادی بود خواستار این بودند که مالیات ارزش افزوده از اصل طلا گرفته نشود و فقط نسبت به سود، اجرت و حق‌العمل طلا مالیات ارزش افزوده گرفته شود که در قانون ارزش افزوده مصوب 1400 این خواسته فعالان صنف طلا به رسمیت شناخته شد و مالیات ارزش افزوده فقط از سود و اجرت و حق‌العمل طلا گرفته می‌شود، اما لازمه تحقق این امر ثبت میزان ارزش طلای فروش رفته، اجرت و سود به تفکیک در صورتحساب الکترونیکی است.
پس از آن نیز سید محمد هادی سبحانیان نیز توضیحاتی در این زمینه ارائه داد و در نشست هم اندیشی با صنف طلا و جواهر تهران با بیان اینکه به موجب قانون اساسی افزایش نرخ و پایه مالیاتی از طرف سازمان امور مالیاتی انجام نمی‌شود و نظام مالیاتی مجری مصوبات قانونی است، گفت: طبق مقررات قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400، ارزش اصل طلا، جواهر و پلاتین به کار رفته در مصنوعات ساخته شده از فلزات مزبور، معاف از مالیات و عوارض ارزش افزوده بوده و صرفاً اجرت ساخت، حق‌العمل و سود فروشنده کالاهای مذکور مشمول مالیات است.
اصل طلا معاف از مالیات است
سبحانیان افزود: سازمان امور مالیاتی مکلف است تنها از اجرت و سود طلا، مالیات اخذ کند و اصل طلا معاف است و برای اجرای دقیق این قانون نیاز به شفافیت و اطلاعات دقیق داریم.
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور، قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان را یکی از قوانین مترقی کشور برای اجرای شفافیت و اجرای دقیق تر مطالبه صنف طلا مبنی بر معاف بودن اصل طلا از مالیات و جلوگیری از بی عدالتی ها در مالیات ستانی دانست.
وی ادامه داد: در الگوی پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان بر خلاف الگوی سنتی نظام مالیاتی، اصل بر صحت ادعای مودی است و هر چه مودیان مالیاتی اعلام می‌کنند از طرف سازمان امور مالیاتی پذیرفته می‌شود، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.
سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصاد و دارایی نیز گفته بود که موج خبری کاذبی در رابطه با مالیات طلافروشان به راه افتاده بود که صحت ندارد و در این حوزه سیاست جدیدی ندارند.
آنگونه که پیداست و واحدهای صنفی طلافروشان نسبت به اظهار معاملات خود مقاوم هستند، شاید بتوان گفت که ترس از بالا رفتن مالیات پرداختی‌شان دارند. درحالی که برخی واحدهای این صنف مالیاتی کمتر از 500 هزار تومان در سال گذشته پرداخت کرده‌اند که کارمندان دولتی با حقوق 14 تا 23 میلیون تومان؛ ماهانه 1 میلیون و 350 هزار تومان پرداخت می‌کند که البته حقوق یک کارمند هم بالای 20 میلیون تومان نیست!