زینب مرزوقی، خبرنگار گروه نقد روز: با شروع فصل سرما ابتلا به بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا عموما در جامعه اوج می‌گیرد. پس از همه‌گیری کرونا و عبور از روزهای ترسناک ابتلا به این ویروس، حالا اکثر ما بایدها و نبایدهای پیشگیری و رعایت اصول اولیه بهداشتی برای جلوگیری از ابتلا را می‌دانیم اما با وجود تمام اطلاعاتی که از پیشگیری از شیوع یک اپیدمی دیگر داریم باز هم احتمال و امکان ابتلا به بیماری‌های شایع فصل بالاست. از این رو حالا که در آستانه شب‌چله و دورهمی شب یلدا هستیم، همین امر لزوم پیشگیری و رعایت اصول بهداشتی را دوچندان می‌کند.
کودکان بیمار تا حد امکان از خانه بیرون نروند
کیانوش جهانپور معتقد است که در فصول سرد سال با افزایش تعداد مبتلاها به بیماری‌های ویروسی که اصطلاحا به آنها شبه آنفلوآنزا گفته می‌شود، مواجه هستیم. وی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «ممکن است این بیماری‌ها از ویروس‌های خانواده آنفلوآنزا باشد، ممکن است ویروس‌های سرماخوردگی یا ویروس‌هایی از خانواده کووید-19 هم باشد. با توجه به این شیوع و ویروسی بودن و سرایت‌پذیر‌ی‌اش، رعایت اصول حفاظتی، مانند شستن دست‌ها و استفاده از ماسک به‌خصوص در میان افرادی که بیماری پرخطر دارند یا علائم دارند؛ مهم‌ترین نکته نیز در میان اطفال این است که در زمان ابتلا به بیماری و مادامی که علامت‌دار هستند، تا جایی که ممکن است از حضور در مدرسه یا مهدکودک‌ها خودداری کنند.»
ماسک هنوز به کمک‌تان می‌آید
جهانپور ادامه داد: «از نکات مهمی که در ابتلا به این بیماری وجود دارد، عدم حضور کودکان مبتلا به این بیماری در مدرسه و مهدکودک‌هاست. این امر دقت والدین را می‌طلبد که کودکان علامت‌دار در دوره ابتلا استراحت کنند تا شیوع بیماری کاهش پیدا کند و سرایت آن پایین بیاید. مساله دیگر مباحث عمومی ابتلا به این دست از بیماری‌هاست. مانند رعایت آداب تنفسی، آداب سرفه کردن، استفاده از ماسک و البته در سنین زیر شش سال، بالای 60 سال و گروه‌های در معرض خطر که ممکن است بیماری زمینه‌ای داشته باشند، واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا و دوز یادآور کرونا از مواردی است که توصیه می‌شود این دو مورد از عوارض و حتی تا حد زیادی به ابتلا پیشگیری می‌کند.»
عفونت چشمی شایع‌شده در کودکان همان آنفلوآنزاست
جهانپور همچنین درباره زمان دریافت واکسن آنفلوآنزا گفت: «واکسن آنفلوآنزا را درطول فصل سرد نیز می‌توان دریافت کرد اما بهترین زمان این است که پیش از آغاز فصل سرد، افراد و گروه‌های هدف واکسن را دریافت کنند، یعنی تا شهریور و اوایل مهرماه در کشورمان برای دریافت واکسن کرونا توصیه می‌شود اما الان هم دیر نیست؛ چراکه ممکن است ما با موج دوم آنفلوآنزا در هفته‌های بعد روبه‌رو شویم، بنابراین اگرچه بهترین زمان اواخر تابستان و اوایل پاییز است اما اکنون می‌توان واکسن را دریافت کرد. همچنین در دریافت واکسن آنفلوآنزا ممنوعیتی وجود ندارد اما توصیه می‌شود که وقتی علائم دارند، واکسن را دریافت نکنند.»
وی درباره شیوع بیماری‌های چشمی درمیان کودکان و خردسالان گفت: «این عفونت‌های چشمی معمولا یکی از علائم ابتلا به ویروس‌هایی مانند آنفلوآنزا و سرماخوردگی است. همچنین انتقال آن از طریق دست‌های آلوده و ابتلا به بیماری است. اغلب اینها جدای از عفونت تنفسی آنفلوآنزا یا شبه‌آنفلوآنزا نیست و یکی از علائم آنهاست.»
پیک آنفلوآنزا در راه است
برخی متخصصان بیماری‌های عفونی معتقدند اکنون تعداد موارد ابتلا به آنفلوآنزا همچنان در کشور بالاست و به‌نظر می‌رسد اواخر آذر و اوایل دی یعنی حدود یک تا دوهفته دیگر به پیک برسد و شاهد کاهش موارد ابتلا باشیم. همچنین هم‌اکنون با شیوع آنفلوآنزای نوع A که جدی‌تر و شدیدتر است مواجهیم. این نوع آنفلوآنزا از اواخر شهریور و اوایل مهر آغاز می‌شود و تا اواخر آذر و اوایل دی ادامه دارد و هنوز زود است که بگوییم موارد ابتلا به این بیماری کاهش‌یافته، هرچند دیگر شدت سابق را ندارد و براساس تست‌ها تا حدودی هم کاهش پیدا کرده است.
گفته می‌شود پس از این دوره تقریبا از نیمه بهمن شیوع آنفلوآنزای نوع B را داریم که این نوع آنفلوآنزا هم تا فروردین و اوایل اردیبهشت ادامه دارد. متخصصان بیماری‌های عفونی می‌گویند در این فصول با عفونت‌های ویروسی نظیر انواع کروناهای فصلی، امیکرون، آنفلوآنزا، آدونو ویروس و رینو ویروس مواجهیم و علاوه‌بر آنها عفونت‌ها و گلودردهای باکتریایی را هم داریم و همچنین با باکتری پنوموکوک که در کودکان شیوع دارد هم روبه‌رو هستیم. پنوموکوک ممکن است در کودکان موجب ایجاد عفونت‌های جدی نظیر درگیری ریه و ذات‌الریه شود و حتی درگیری مغز را به‌همراه داشته باشد.
مراقب آنفلوآنزای شب‌یلدا باشید
با توجه به شیوع این بیماری‌ها در هر تجمعی امکان انتقال آنها وجود دارد، به همین دلیل باید در تجمعات خانوادگی شب‌یلدا مراقب افراد سالمند و کودکان باشیم؛ چراکه حتی عفونت‌های تنفسی ساده- که در جوانان و افراد سالم می‌تواند بدون عارضه و سبک باشد و در کوتاه‌مدت بهبود یابد- ممکن است در سالمندان، افراد دارای بیماری زمینه‌ای و کودکان شدید و همراه با عارضه باشد. از این رو لازم است شیوه‌نامه‌های بهداشتی که در دوران شیوع کرونا مورد توجه قرار می‌گرفت در همه زمان‌ها سرلوحه قرار گیرد.
پزشکان بیماری‌های عفونی در رابطه با حضور در فضاهای بسته که تعداد زیادی از افراد در آن هستند و به‌دلیل سرما تهویه مناسبی هم ندارند، هشدار می‌دهند؛ چراکه این دست فضاها موجب انتقال انواع ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌شود که می‌تواند برای کودکان زیر پنج سال، سالمندان بالای ۷۰ سال و افراد دارای بیماری زمینه‌ای مشکل‌ساز شود؛ چراکه این گروه‌ها بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به عفونت‌های ویروسی و باکتریایی تنفسی هستند.