نیلوفر مژدهی، خبرنگار: شرایط از زمانی برای تراکتور سخت شد که در جریان تمرین وقتی بازیکنان برای آشتی با هواداران بهسمتشان گل پرتاب کردند، گلها از سوی هواداران به داخل زمین برگشتند، حتی یکی از این افراد سنگی را بهسمت یکی از بازیکنان پرتاب کرد که به خیر گذشت. در جریان تمرین از مدیران باشگاه خواسته شد مراودات اخیر خود را با فدراسیون، مربیان و حتی فعالیتهای بینالمللیاش را برای هواداران توضیح بدهند، درحالیکه شاید بسیاری از این موارد اخباری محرمانه باشند که خیلی از اعضای باشگاه از آن بیخبرند، چه رسد به اینکه این اطلاعات در اختیار عموم قرار بگیرد. این حرکات آنها نشان از شدت اعتراض به بازیکنان تیم تراکتور بود. هواداران تراکتور با هزار امید و آرزو منتظر بودند تا تیمی متفاوت، جنگنده، جسور و مدعی برای قهرمانی را ببینند اما وقتی به این خواسته خود نرسیدند از حمایت تیم دست برداشتند و شعارهای اعتراضی را در دستور کار قرار دادند. آنها که کلا به مربیان خارجی علاقه بیشتری دارند، خمز را نزد خود محبوب کردند و از او برای خود اسطوره ساختند. از این رو با وجود اینکه میدانستند بخشی از ناکامیهای تیم تراکتور بهدلیل تفکرات سرمربی این تیم است اما آنقدر به خود تلقین کرده بودند که دیگر باورشان نمیشد بهجز بازیکنان، سرمربی هم میتواند در نتایج تاثیرگذار باشد. آنها دقیقا به همین دلیل از مالک باشگاه تا بازیکنان را به باد انتقاد گرفتند اما به خمز اعتراض نکردند.
عیبی یوخ چه شد؟
سکوهای تراکتور که زمانی با شعار عیبی یوخ معروف بود در بازی اخیر مقابل فولاد چهره متفاوتی از خود نشان داد. سرمای شدید سکوهای ورزشگاه یادگار امام درکنار شعارهای تخریبگرایانه برخی سکوهای خاص تراکتور را به بدترین شکل ممکن منجمد کرد. تراکتور این بازی را برد اما رد پای سکوهایی که به عیبی یوخ معروف بودند، پاک شده بود. هواداران فوتبال در همهجای دنیا تقریبا شبیه هم هستند اما آنچه هواداران تیم تراکتور را از بسیاری از هواداران دنیا متفاوت کرده بود، همین روحیه حمایتگرایانه آنها بود. ورزشگاه یادگار امام با تمام کمبودها و نقصهایی که دارند جولانگاه مردمی بود که حجت را بر تیمشان تمام کردند و در سرما و گرما، شکست و پیروزی، قهرمانی و ناکامی، حامی تیمشان بودند. آنهایی که تیفوسیهای تراکتور محسوب میشوند خود بهخوبی این روزها را در حافظهشان ضبط کردند. از این رو وقتی در شرایطی که اوضاع آنقدرها هم بد نیست، حمایت جایش را به تخریب میدهد، نتیجهاش میشود اظهاراتی که شجاع خلیلزاده بعد از بازی در مقابل رسانهها خطاب به هواداران بیان کرد. واقعیت این است که شاغلان در باشگاه تراکتور از مالک تا تدارکات به این جو سکوهای یادگار عادت ندارند. آنها که همواره حمایت و حمایت از هواداران دیده بودند حالا که نارضایتی آنها را دیدند برای جلب رضایتشان به شکل نامتعارف به تکاپو افتاده و این دقیقا چیزی است که وظیفه بازیکنان نیست. روزی که مدیران باشگاه تراکتور با شعارهای زیبا سعی داشتند دل هواداران را بهدست بیاورند، یادشان نبود که شاید همین شعارها روزی بهضررشان تمام شود. هوادارانی که درنتیجه شعارهای مدیران باشگاه، خود را مالک میدانند، حالا مدعی هستند که تیم متعلق به آنهاست و زنوزی فقط باید پول خرج کند. یکی از نزدیکان باشگاه تراکتور در این مورد به «فرهیختگان» گفت: «فوتبال بدون هوادار وجود ندارد ولی هوادار باید هوشمند باشد. در اروپا خیلی از خطوط را هواداران به باشگاه میدهند اما تجربه من میگوید اطلاعاتی که برخی از سوی باشگاه دارند برعکس آن چیزی است که واقعیت دارد. درواقع حوزه احساس بر منطق غلبه میکند و باعث میشود در مقابل حجم زیادی از مسائل احساسی فقط سکوت کنیم.»
کار حرفهای خمز
جالب است که خمز در بازی با فولاد با وجود اینکه برنده شد برای اولینبار از سوی هواداران مورد بیمهری قرار گرفت. البته هواداران قصد نداشتند سرمربی تیمشان را تخریب کنند و در ابتدا به تشویق او پرداختند اما خمز مردی نیست که تشویق را تنها برای خود بخواهد. او دوست دارد سکوهای تیمش را تشویق کنند، نهفقط او را! از این رو وقتی دید هواداران بهجای حمایت از تیم تراکتور و ایجاد انگیزه در بازیکنش، با شعارهای تخریبگرایانه بازی را از روند عادی خارج کردند، تصمیم گرفت در مقابل تشویق خود نیز پاسخی نشان ندهد. از اینجا به بعد بود که خمز نیز در لیست سیاه قرار گرفت. هواداران به او هم چون بازیکنان اعتراض کردند و وقتی فهمیدند سرمربی از هواداران میخواهد که بازیکنان را تشویق کنند ترجیح دادند خمز را نیز از گردونه حمایت خود خارج کنند. البته نباید از ذکر این نکته غافل شویم که یکی از دلایل اعتراض هواداران تیم تراکتور، جلسه اخیر خمز با محمدرضا زنوزی است، پس از اینکه خبر اولتیماتوم مالک باشگاه به سرمربی تراکتور رسانهای شد؛ شایعاتی مبنیبر مذاکره باشگاه با چند مربی ایرانی و خارجی بر سر زبانها افتاد. یکی از دلایلی که در این مقطع، هواداران را به جان باشگاه انداخت همین شایعه احتمال جدایی خمز از تراکتور است که البته ساخته و پرداخته برخی اذهانی است که هیچ سندی برای ادعای خود ندارند.
اتحاد سکوها عجیب بود
در بازی تراکتور فولاد اتحاد عجیبی را روی سکوهای ورزشگاه یادگار امام دیدیم. تراکتوریها بهشکل متحد و هدایتشدهای به تیمشان اعتراض میکردند. درحالیکه خمز حالا هم این تیم را پس از گذشت ۱۱ هفته از رقابتهای لیگ برتر همچنان بهعنوان یک مدعی در رده پنجم جدول ردهبندی جای داده است. تراکتور با ۱۵ گل زده همردیف استقلال صدرنشین است و برای رسیدن به صدر جدول تنها به ۵ امتیاز احتیاج دارد. درحالیکه تیمی مثل سپاهان یا حتی پرسپولیس شرایط بهمراتب بدتری را سپری میکنند، تراکتور هنوز یکمدعی است. این عضو نزدیک به باشگاه تاکید کرد: «من فکر نمیکنم شرایط فعلی مختص کل هواداران باشد، بلکه تعداد محدودی به برخی جوانها جهت میدهند. اینها سه نفر بیشتر نیستند که ذهن برخی هواداران جوان ما را بهسمت حوزههای هیجانی برده و همین هم باعث شده تیم تحت فشار قرار بگیرد. تراکتور یکی از معدود باشگاههایی است که تعداد پیجها و کانالهای هواداریش چندین برابر کل تیمهای لیگ برتر است. اگر یک هفته به این صفحات که همه تراکتور نام دارند توجه کنید، خواهید دید بسیاری از اخبار ساخته و پرداخته ذهن بیمار افرادی است که شاید خیلی از آنها از انتشار اخبار هیچ سودی جز جذب فالوور ندارند. سکوت باشگاه تراکتور در مقابل چنین اخباری بهشکل شگفتانگیزی جالب است. درواقع این افراد آنقدر به خود دروغ گفتهاند که خودشان نیز دروغهایشان را باور کردهاند.»
ورود نهادهای نظارتی
اخیرا شایعه شده برخی صفحات هواداری طی هفتههای جاری برای بسیاری از تیمها دردسرهایی درست کردند. اتفاقاتی که برای باشگاه تراکتور رخ داد نیز مشابه چنین شرایطی است. در این بین هستند برخی صفحات مجازی که در خارج از ایران فعالیت میکنند و چون محدودیتی ندارند بدون توجه به هیچ اصولی، چنان آتشی در باشگاهها و بین هواداران به وجود میآورند که درنهایت به دردسری بزرگ تبدیل میشود.
همانطور که برخی صفحات به اختلاف بین درویش و بازیکنان پرسپولیس دامن زدهاند، دعوای نکونام و خطیر را بزرگ کردهاند یا در داستان سپاهان و جریمهاش از سوی ایافسی حساسیت بهوجود آوردهاند؛ حالا هم برای تراکتور دردسر درست کردهاند. فعالیت در فضای مجازی آن هم بهدلیل هوادارانی که فوتبال دارد همواره جذاب بوده است اما جذابیت زمانی لذتبخش است که اخباری درست و در راستای کمک به فوتبال منتشر شود. شاید به همین دلیل است که اخیرا نامه محرمانه به این چهار باشگاه ارسال شده و با توجه به لطماتی که آنها طی ماههای اخیر از فضای مجازی دیدند، باشگاهها را برای کنترل شرایط موجود دعوت به همکاری کردند. اینکه این موضوع چقدر جدی است و تا چه حد قدرت اجرایی دارد به نهادهای نظارتی مربوط است اما قطعا اگر در جهت منافع فوتبال باشد، میتواند حواشی مخرب و دروغین را از باشگاهها دور کند و مخاطبان را بهسمت صفحات خبری معتبر سوق دهد.