زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: امروز مراسم اهدای جوایز به برندگان پنجمین دوره جایزه مصطفی(ص) در باغ موزه چهلستون اصفهان برگزار خواهد شد. جایزه‌ای که اولین‌بار در سال 1391 با مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی و در قالب بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص) پی‌ریزی شد و توانست به صورت جایزه دوسالانه جای خود را در میان پژوهشگران و دانشمندان جهان اسلام باز کند. درست که اولین دوره این جایزه در سال 2015 برگزار شد و در آن از دو تن از دانشمندان جهان اسلام تقدیر شد، اما اعتبار این جایزه به‌سرعت جهانی شد تا جایی که در سال 2016، ژورنال Science که یکی از معتبرترین ژورنال‌های دانشگاهی دنیا به‌شمار می‌رود، عنوان «نوبل مسلمانان» را به این جایزه داد. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد، تغییراتی است که این جایزه در همین مدت نزدیک به یک دهه پیدا کرده، به‌طوری‌که برگزیدگان مقیم کشورهای اسلامی از سال 2019 به این جایزه اضافه شدند تا بعد از آن، هر سال پنج نفر از دانشمندان مسلمان در این دوره از جایزه معرفی و تقدیر شوند؛ اتفاقی که امسال هم تکرار شده و بنا است امروز از پنج نفر که دو نفرشان، به‌عنوان برگزیدگان اصلی و سه نفر دیگر به‌عنوان برگزیدگان مقیم کشورهای اسلامی شناخته می‌شوند، تقدیر شود.
جایزه مصطفی(ص) از همان ابتدا در چهار حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، علم و فناوری زیستی و پزشکی، علم و فناوری نانو و علوم پایه و مهندسی به دانشمندان مسلمان دنیا اهدا شده و می‌شود. البته دانشمندانی که مقیم کشورهای اسلامی هستند هم در راستای توسعه علم و فناوری در این کشورها تنها درصورتی‌که از سوی دانشگاه‌‌ها و مراکز تحقیقات، انجمن‌ها و قطب‌های علمی و فناوری، فرهنگستان‌های علوم و پارک‌های علم و فناوری معرفی شده باشند، امکان شرکت در این جایزه را دارند. این جایزه هم مانند همه جوایز علمی و حتی غیرعلمی، شیوه دو مرحله‌ای را برای بررسی آثار دنبال می‌کند. شیوه‌ای که در مرحله اول آن کمیته‌های داوری مقدماتی شکل گرفته و کارشان بررسی آثار از لحاظ صلاحیت آثار از نظر ویژگی‌های عمومی است. بعد از آن هم در مرحله دوم، آثار از سوی گروه داوری هفت‌نفره که برای هرکدام از حوزه‌های علمی مجزا خواهد بود و در آن محققان و دانشمندان برجسته بین‌المللی حضور دارند، مورد ارزیابی نهایی قرار می‌گیرد.
قرار است در آخرین روز از پنجمین دوره این جایزه، پنج برگزیده نهایی مورد تقدیر قرار بگیرند که شامل دو تن از برگزیدگان جایزه و سه تن دیگر از دانشمندان مقیم کشورهای اسلامی هستند. شاید بد نباشد در اینجا به تعداد آثاری که به این دوره از جایزه رسیده بود، اشاره‌ای داشته باشیم. امسال درمجموع دوهزار و 613 پرونده از 110 کشور جهان ارسال شده بود، در این میان حوزه علوم و فناوری زیستی و پزشکی 640 پرونده، حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات 470 پرونده و دو حوزه فناوری نانو و علوم پایه و مهندسی هم هزار و 503 اثر داشتند که طبق گفته علی‌اکبر صالحی، رئیس کارگروه علمی بررسی شدند و درنهایت 48 پرونده به مرحله نهایی رسیدند و حالا از میان آنها پنج برگزیده انتخاب شده‌اند. 

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.